به گزارش خبرگزاری مهر، نشست هم اندیشی "حقوق بشر دوستانه و چالش های ناشی از فناوری های جدید" با همکاری دفتر کمیته بین المللی صلیب سرخ در تهران، جمعیت هلال احمر ایران و کمیته ملی حقوق بشر دوستانه برگزار شد. در این نشست از کتاب "حقوق بین المللی بشر دوستانه در برابر چالش های مخاصمات مسلحانه عصر حاضر" با حضور "دکتر جمشید ممتاز" و دکتر "فریده شایگان" رونمایی شد.

در ابتدای این نشست "الیویر مارتین" رئیس دفتر کمیته بین المللی صلیب سرخ در تهران گفت: حقوق بین المللی بشر دوستانه مجموعه قوانین حاکم بر نحوه انتخاب تسلیحات بوده و در عین حال استفاده از برخی سلاح ها را محدود می کند. در تاریخ شاهد بوده ایم که فناوری های جدید نقش اساسی در طراحی تسلیحات نوین داشته اند. این فناوری در دوره ما موجب حملات سایبری، ساخت هواپیماهای بدون سرنشین (پهپاد) و رباتها شده است.

وی افزود: این مسائل باعث شده که چالش های جدید حقوق بشری و حقوق بشر دوستانه ایجاد شود. سوال این است که مسئولیت دولت ها در تحقیقات و تولید چنین سلاح هایی چیست؟ پاسخ این است که دولت ها باید این مسئولیت را به عهده بگیرند که هر سلاح جدید بر مبنای حقوق بین المللی بشر دوستانه باشد. این مجموعه قوانین به نحوی طراحی شده که انعطاف پذیری لازم برای این کار را به ویژه بر اساس اصل "تفکیک رزمندگان از غیر رزمندگان" و اصل "تناسب" داشته باشد.

مارتین تاکید کرد: بنا بر این شکی نیست که حقوق بین المللی بشر دوستانه در مورد فناوری های جدید هم کارایی دارد. این امر به صراحت در ماده 36 پروتکل الحاقی اول تصریح شده که بر اساس آن دولت های عضو ملزم هستند در زمان ایجاد و کاربرد هر سلاح جدیدی مشخص کنند آیا کاربرد این سلاح ها ممکن است در شرایط خاص منع شده باشد یا نه.

وی در ادامه اظهار داشت: سوال دیگری که پیش می آید این است که این قوانین تا چه حد می توانند در مورد ویژگی های خاص فناوری های جدید شفاف سازی کنند؟ پیدایش سلاح های جدید چالش هایی را به وجود آورده که در زمان تدوین قوانین حقوق بین المللی بشر دوستانه قابل تصور نبود. این مسئله ما را به تفکر بیشتر در این زمینه وا می دارد. حقوق بین المللی بشر دوستانه، قوانینی جهانی است و کشورهای عضو باید در جهت گسترش و بهبود آن تلاش کنند. نشست هایی که با حضور کارشناسان برگزار می شود، در راستای پاسخ دادن به همین سوالات است.

دکتر "سعید منصوری" رئیس کمیته ملی حقوق بشر دوستانه دیگر سخنران این نشست در مورد چالش های پیش روی حقوق بین المللی بشر دوستانه در رویارویی با سلاح های جدید گفت: مسائلی که مطرح شد، از جمله مباحث مهم مطرح در سمینارهای بین المللی است. این سمینارها روی دو محور اصلی قوانین حقوق بین المللی بشر دوستانه یعنی "اصل محدودیت میدان جنگ" و " اصل تفکیک" تمرکز دارد. دکتر ممتاز در نشستی که اخیرا در ایتالیا برگزار شد، بسیار خوب به مسائل پیش روز حقوق بین المللی بشر دوستانه اشاره کرد. امروز این مسئله مطرح است که آیا قوانین در قالب کنوانسیون ها و پروتکل های الحاقی قادر به پاسخگویی به چالش های ناشی از سلاح های جدید هستند یا نه.

وی افزود: آیا قواعدی که در کنوانسیون های چهار گانه ژنو آمده می تواند به نیازهای امروز ما پاسخ دهد؟ آیا این قواعد، تفاسیر جدید را می پذیرد که ما در قالب آنها بتوانیم پاسخگوی مطالب مطرح شده در مورد سلاح های جدید باشیم؟ نشستی که در تعامل با نمایندگی صلیب سرخ در تهران برگزار می شود، فرصتی برای بحث و تبادل نظر در این خصوس است.  

مشروح سخنرانی های دکتر ممتاز و دکتر شایگان به زودی منتشر خواهد شد.