نوزاد نارس مستعد بیماری‌های مختلف است

باشگاه خبرنگاران جوان  - راحله فرامرزی،فوق تخصص نوزادان و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد درخصوص لزوم و اهمیت مراقبت‌های حین بارداری در پیشگیری از تولد زودرس نوزادان، گفت: نوزاد در درون رحم یک زندگی راحت همراه با آرامش را سپری کرده که بعد از تولد ناگهان وارد محیط روشن و پر سر و صدا می‌شود که این موضوع حتی برای کودک رسیده نیز ناخوشایند است. تولد یک واقعه خاص است، اما هنگامی که در کنار آن نوزاد درگیر عوارض و بیماری‌ها و مراقبت‌های خاص باشد، اهمیت آن را دو چندان می‌کند. 

وی با بیان اینکه نوزادان نارس براساس سن بارداری، وزنِ کم و محدودیت رشد داخل رحم، دسته بندی می‌شوند، گفت: تولد نوزاد در کمتر از ۳۷ هفته و ۶ روز نارس محسوب می‌شود، اما نوزادان رسیده ۳۷ تا ۴۲ هفته پس از آخرین قاعدگی مادر (LMP) متولد می‌شوند. این هفته‌های نهایی در رحم مادر برای بالا رفتن وزن نوزاد و رشد کامل اندام‌های حیاتی مختلف از جمله مغز و ریه بسیار مهم است.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه ابتلا مادر به عارضه‌هایی مانند دیابت، ناراحتی‌های قلبی و عروقی، بیماری‌های کلیوی و فشار خون بالا احتمال زایمان زودرس را افزایش می‌دهد، گفت: همچنین تغذیه نامناسب قبل و در طول بارداری، سیگار کشیدن، مصرف مواد مخدر یا افراط در نوشیدن الکل در دوران بارداری، عفونت‌های خاص مانند عفونت‌های مجاری ادراری و غشاء آمنیوتیک، سابقه زایمان زودرس، ناهنجاری‌های رحم و ضعیف بودن دهانه رحم و زود باز شدن آن و همچنین احتمال زایمان زودرس در سنین کمتر از ۱۷ و بالاتر از ۳۵ سال از جمله علل احتمالی زایمان زودرس است.

 فرامرزی با بیان اینکه کوچک بودن نوزاد و سر بزرگی که با این جثه کوچک تناسب ندارد، نوک تیز بودن اعضای بدن به دلیل نبود ذخایر چربی، مو‌های کرک مانند، پایین بودن دمای بدن، تنفس دشوار نوزاد یا سندرم زجر تنفسی و نداشتن واکنش‌های لازم برای مکیدن و بلع که دشواری‌های تغذیه‌ای را برای نوزاد به دنبال دارد، از جمله نشانه‌های نارس بودن نوزاد است، گفت: ازآنجایی که اندام‌های داخلی نوزادان نارس کاملاً برای عملکرد مستقل آماده نیست، این نوزادان مستعد ابتلا به مشکلات متعددی هستند. در کل، هر چه نوزاد زودتر از موعد به دنیا بیاید، احتمال بروز عوارض بیشتر خواهد بود.

وی عنوان کرد: زردی، کولیت روده، آپنه تنفس، کم خونی، کمبود تعداد پلاکت‌های خون، خونریزی مغزی، فشارخون پایین، مشکلات تنفسی به دلیل نارس بودن ریه‌ها و عفونت، از جمله مشکلاتی است که می‌تواند برای نوزاد نارس پیش بیاید.

فرامرزی با بیان اینکه عفونت خطر بزرگی برای نوزادان نارس است، چراکه بدن این نوزادان به خوبی نوزادان دوره کامل نمی‌تواند با میکروب‌های عامل بیماری‌های جدی مقابله کنند، گفت: عفونت قبل از زایمان، حین زایمان یا پس از آن از مادر به نوزاد منتقل می‌شود.

وی با بیان اینکه چشمان نوزادان نارس پس از تولد بسیار آسیب‌پذیر است، گفت: ریتنوپاتی نوزادان نارس (ROP) عارضه‌ای جدی است که در اثر رشد غیرعادی عروق خونی چشم بروز می‌یابد. حدود ۷ درصد از نوزادان با وزن ۱۲۵۰ گرم یا کمتر به ROP مبتلا می‌شوند.

وی با اشاره به اینکه بسیاری از نوزادان نارس، چون هنوز هماهنگی لازم را برای بلع و مکیدن ندارند، نمی‌توانند از راه دهان تغذیه کنند، گفت: این نوزادان مواد مغذی لازم را از راه سرم یا لوله‌ای دریافت می‌کنند که از راه بینی یا دهان وارد شکم می‌شود. پس از آن که نوزاد به اندازه کافی برای بلع و مکیدن قوی شد، می‌تواند شیر را از شیشه یا سینه مادر بنوشد.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه مراقبت‌های دوران بارداری یک عامل اساسی در جلوگیری از تولد زودرس و نوزادان کم وزن است، گفت: مراقبت‌های دوران بارداری زمینه شناسایی مادران در معرض خطر و ارائه آموزش درباره علائم نوزادان نارس و شناسایی و درمان به موقع زایمان زودرس را فراهم می‌کند.

وی با بیان اینکه به مادر نوزاد نارس توصیه می‌شود پس از ترخیص از بخش زایمان به NISU مراجعه کند، زیرا حضور مادر تأثیر چشمگیری در ر وند بهبودی فرد می‌تواند ایفا کند، گفت: مادر می‌تواند حتی با دوشیدن شیر خود زمینه تغذیه سالم نوزاد را فراهم کند، زیرا تغذیه سالم سرعت بهبودی و تکامل نوزاد را به شکل قابل توجهی افزایش می‌دهد.

منبع: وزارت بهداشت