از معیارهای شرافت هر جامعه، میزان توجه آن به معلولان و صداهای ناشنیده است

باشگاه خبرنگاران جوان - بابک نگاهداری رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس در مراسم روز جهانی عصای سفید که با موضوع «دسترسی نابینایان به فناوری‌های نوین؛ زمینه ساز فرصت‌های برابر» که در سازمان بهزیستی کشور برگزار شد، گفت: مهم‌ترین پیام عصای سفید، پیام استقلال و کرامت است. این روز تاکیدی بر حضور برابر افراد نابینا در سطوح مختلف جامعه است.

وی تصریح کرد: اعتقاد دارم عصای سفید از یک سو پرچم استقلال و به تبع آن پرچم شرافت جامعه نابینایان است و از سوی دیگر در دنیایی که چشم‌ها به روی انسانیت و شرافت بسته شده و ما در هر نقطه جهان، نابینایی را نسبت به شرافت و انسانیت می‌بینیم و شاهد سطح گسترده‌ای از وحشی گری علیه انسان هستیم، نیاز به عصای سفید، فقط نیاز جامعه نابینایان نیست بلکه تمام جهان نیاز به عصای سفید دارد تا بتواند مسیر درست به سمت انسانیت و شرافت در جامعه را پیدا کند.

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس، تاکید کرد: عصای سفید نمادی است از اینکه تمرکز باید روی اهداف باشد نه روی موانع، یعنی عصای سفید موانع را به شما نشان می‌دهد و در کنار آن راهی را به شما نشان می‌دهد که باید از کنار آن گذشت و به هدف رسید. عصای سفید نماد تمرکز بر روی اهداف است نه موانع، این راهبرد اکسیر حیات بخش جامعه امروز ما هم است چرا که یاد می‌دهد در مقابل موانع زمین گیر نشویم و از حرکت باز نمانیم.

وی ادامه داد: جامعه نابینایان ثابت کرد محدودیت‌ها نمی‌تواند محدوده اراده آدم‌ها و محدوده جهت گیری آدم‌ها را تعیین کند. این بزرگترین درسی است که بقیه اقشار جامعه هم باید از جامعه نابینایان اخذ کنند و اجازه ندهند محدودیت‌ها مانع تلاش آن‌ها شود.

نگاهداری تصریح کرد: این عصای سفیدی که در دست جامعه نابینایان است خیلی شبیه چوب آموزش معملی است که در پای تخته سیاه می‌ایستد و درس می‌دهد چرا که واقعا شما مدرس شرافت در جامعه و آموزنده حرکت هستید. حتی اگر ساحل را نبینیم نباید تسلیم امواج سهمیگن زندگی شویم و این تسلیم نشدن بزرگترین درس است.

وی با بیان اینکه جامعه به شما نابینایان بیشتر نیاز دارد تا شما به جامعه، گفت: جامعه خیلی درس‌ها باید از شما یاد بگیرد. شما الفبای انگیزه و تحرک هستید و این درس را بقیه باید یاد بگیرند. جامعه باید از شما یاد بگیرد که با همه موانع و سختی‌ها باید تلاش کند. شرافت مندی شما در تلاش برای رسیدن به هدف با وجود همه موانع است. شرافت امثال ما در این است که چقدر بستر‌های عادلانه فراهم کنیم که شما در تلاش خود موفق شوید.

 رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس در بخش دوم سخنان خود به اقدامات سازمان بهزیستی برای حمایت از نابینایان پرداخت و گفت: ما در مرکز پژوهش‌های مجلس در حوزه مطالبات و چالش‌های ساختاری جامعه نابینایان به ویژه تمرکز بر روی اجرای کامل و موثر قانون حمایت از معمولان اقدام کردیم.

وی تصریح کرد: سه گزارش مهم در خصوص سه فصل این قانون و نحوه اجرایی سازی آن تهیه کردیم. این سه گزارش در حوزه مسکن، بهداشت و سازوکار‌های کمیته نظارت و هماهنگی برای راهبری این قانون است.

نگاهداری با تاکید بر این نکته که دغدغه اصلی ما رسیدن به ضمانت‌های اجرایی موثر و کارآمد در مورد قانون حمایت از معمولان است، گفت: افزایش هماهنگی بین دستگاهی، تقویت اختیارات و ساختار اجرایی و منابع انسانی و مالی کمیته نظارت بر اجرای قانون از جمله راهبرد‌هایی است که ما در مرکز برای تحقق آن‌ها تلاش می‌کنیم.

وی رویکرد دیگر مرکز پژوهش‌های مجلس را تلاش برای دسترس پذیری بیشتر زیربنا‌های کشور برای مشارکت اجتماعی جامعه نابینایان عنوان کرد و گفت: هم در ماده ۹ کنوانسیون حقوق معلولین و هم در ماده ۲ و ۳ قانون حمایت از معمولان در این زمینه تکالیف قانونی وجود دارد. کمبود مسیر‌های ویژه عصای سفید، ضعف مناسب سازی ایستگاه‌های حمل و نقل از جمله مشکلات در این زمینه هستند.

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس، محور بعدی را تلاش برای تقویت آموزش‌های تخصصی و تقویت تولید کتاب‌های بریل و صوتی عنوان کرد و گفت: ما شاهد ضعف سامانه‌های دیجیتال آموزشی و عدم دسترسی برابر به این منابع هستیم. همچنین توانمند سازی فرصت‌های شغلی متناسب و مناسب و استیفای حقوق نابینایان در آموزش‌های استخدامی باید مورد نظر قرار گیرد.

وی افزود: مرکز پژوهش‌های مجلس در زمینه دسترسی به فناوری‌های نوین و تجهیزات کمک بینیایی همانند ساعت‌های گویا و سامانه‌های جهت یابی هم تلاش می‌کند تا پیگیری‌های لازم از نهاد‌های مسئول برای تحقق این اهداف صورت گیرد. 

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس در ادامه به موانع تحقق اهداف قانونی در حوزه معمولان اشاره کرد و گفت: هزینه‌های بالا، کمبود منابع حمایتی، ضعف پوشش بیمه‌ای و ضعف آموزش‌ها از جمله این موانع است.

وی راهبرد نهایی که توسط مرکز پژوهش‌های مجلس دنبال می‌شود را فرهنگ سازی و تغییر نگرش عمومی جامعه نسبت به نابینایان عنوان کرد و گفت: دلسوزی‌های غیرسازنده، نادیده گرفتن و رفتار‌های ترحم آمیز ریشه در آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی دارد. 

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس، در پایان تاکید کرد: اگر بخواهیم روز جهانی عصای سفید را در یک پیام خلاصه کنیم آن پیام این است که معلولیت نه در توانمندی‌های فردی بلکه ریشه در باور‌های نادرست، ریشه در محدودیت‌های ساختاری و تبعیض‌های پنهان و بی توجهی نهادی به مقوله نابینایان دارد. ما باید برای اصلاح این رویکرد‌ها تلاش کنیم.