هنر یعنی زیبایی و شاد کردن زندگی در اوج سختی

باشگاه خبرنگاران جوان؛ زهرا بالاور - نمایش «پاپیون قرمز»، به نویسندگی و کارگردانی «محمد زارع‌زاده»، از شهرستان «مهریز» استان یزد، با حضور جمعی از مسئولین این استان و تماشاگران جشنواره تئاتر فجر، در محوطه تئاتر شهر تهران به اجرا در آمد.

زارع‌زاده، که به بهانه حضور در بخش فراگیر چهل و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، با خبرنگار حوزه تئاتر باشگاه خبرنگاران جوان به گفتگو پرداخت، با اشاره به اثر خود در این جشنواره اظهار داشت: «پاپیون قرمز» نمایشی است که امیدواری و زندگی را در اوج سختی‌ها و ناملایمات روزمره یک فرد معلول نشان می‌دهد. این اثر به‌ویژه به ابراز عشق و احساسات این افراد می‌پردازد، زیرا همواره متهم می‌شوم که احساس ندارم، اما حقیقت این است که در عمق وجودم عشق دارم و خوشحال هستم.»

تأثیر جشنواره‌ها بر شناسایی استعدادهای هنری معلولان

زارع‌زاده تأکید کرد که برگزاری جشنواره‌های تئاتر ویژه افراد دارای معلولیت می‌تواند تأثیر مثبتی در شناسایی استعدادهای این قشر داشته باشد. وی افزود: «این رویدادها فرصت نمایش عمومی آثار را فراهم می‌کنند، موانع ورود به عرصه هنر را می‌شکنند، مخاطبان را جذب می‌کنند، نگرش جامعه را تغییر می‌دهند و فرهنگ شمول را ترویج می‌کنند.»

وی درباره راهکارهای بهبود روند برگزاری جشنواره‌ها تصریح کرد که برنامه‌ریزی دقیق و جامع، اجرا و مدیریت مؤثر و ارزیابی و بهبود مستمر از مهم‌ترین گام‌هایی است که می‌توان در این زمینه برداشت.

زارع‌زاده با اشاره به نقش سازمان بهزیستی در ایجاد انگیزه برای تولید آثار هنری توسط افراد دارای معلولیت، خاطرنشان کرد: این سازمان می‌تواند از طریق تخصیص بودجه کافی، پرداخت حق‌الزحمه هنرمندان معلول، ایجاد مراکز هنری مجهز و قابل‌دسترس، ارائه آموزش‌های تخصصی، برگزاری نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های ویژه، همکاری با هنرمندان و متخصصان با تجربه، ایجاد شبکه‌های حمایتی، تبلیغ آثار هنری افراد دارای معلولیت در رسانه‌ها و فراهم کردن بازار فروش برای این آثار، حمایت‌های مؤثری انجام دهد.

رسانه‌ها زمینه شناخت هنرمندان را فراهم می‌کنند

زارع‌زاده با بیان این که رسانه‌ها نقش کلیدی در کمک به روند برگزاری جشنواره‌ها دارند، گفت: «این رویدادها فرصتی برای شناخته شدن هنرمندان و ایجاد ارتباط میان آن‌ها فراهم می‌کنند. برای من نیز چنین اتفاقی افتاد و از طریق جشنواره‌ها توانستم استعداد خود را معرفی کنم و با دیگر هنرمندان دوستی‌های عمیقی شکل دهم.»

لزوم فراهم کردن شرایط برای حضور هنرمندان معلول

وی با اشاره به اهمیت بهره‌گیری از ظرفیت‌های هنری جامعه معلولان تأکید کرد: «اولین گام، ایجاد شرایط حضور افراد دارای معلولیت در حوزه‌های هنری است، چراکه بسیاری از پلاتوها و مکان‌های هنری دارای پله هستند و دسترس‌پذیری لازم را ندارند. علاوه بر این، نحوه برخورد با افراد معلول در بدو ورود به عرصه هنر بسیار مهم است. تجربه شخصی من نشان داد که اگر اساتید هنر به جای دلسرد کردن، دانشجوی معلول را بپذیرند، این فرد می‌تواند استعداد خود را شکوفا کند.»

زارع‌زاده در خصوص نقش هنر در جامعه بیان کرد: «هنر و هنرمند می‌توانند با نمایش زندگی و تجربیات دیگران، باعث همدلی و درک متقابل، شکستن کلیشه‌ها، ایجاد گفت‌وگوی آزاد، ارائه مفاهیم اخلاقی، نقد اجتماعی، الهام‌بخشی، تقویت پیوندها، کاهش تنش‌ها، آگاهی‌بخشی و ایجاد انگیزه شوند.»

وی درباره مفهوم هنر و ویژگی‌های هنرمند اظهار داشت: «هنر یعنی زیبا و شاد زندگی کردن در اوج فشار و سختی. هنرمند فردی خوش‌رفتار، زیبابین و نکته‌سنج است و رمز ماندگاری در عالم هنر، خوشحال کردن مردم و همراه بودن با آنان است.»

لزوم حمایت از هنرمندان دارای معلولیت

زارع‌زاده در پایان خاطرنشان کرد: «ایجاد شرایط آسان برای حضور معلولان در حوزه‌های هنری، حمایت و تشویق آن‌ها، موضوعی است که باید مورد توجه قرار گیرد. از تمامی افرادی که به معلولان کمک می‌کنند تا در عرصه هنر حضور یابند، سپاسگزارم و دست تک‌تکشان را می‌بوسم.»

شایان ذکر است محمد زارع‌زاده، هنرجوی تئاتر و معلول جسمی حرکتی شدید از شهرستان مهریز استان یزد، فعالیت هنری خود را از سال ۱۳۸۹ آغاز کرده است. وی از سال ۱۴۰۱ به‌طور جدی وارد عرصه تئاتر شد و در حوزه‌های مختلفی چون کارگردانی، نویسندگی، بازیگری و طراحی صحنه به فعالیت پرداخته است.

زارع‌زاده در ششمین جشنواره تئاتر منطقه‌ای معلولین کویر در کرمان موفق به کسب رتبه‌های برتر شد. وی توانست تندیس و رتبه نخست کارگردانی، بازیگری مرد، طرح و ایده، پوستر و بروشور و طراحی فضا را در این جشنواره از آن خود کند.

همچنین زارع‌زاده کارگردانی نمایش‌هایی همچون «شلیک به تماشاچی»، «نقاب روی نقاب»، «مرغ دریایی در یزد»، «پاپیون قرمز» و «اثر» را بر عهده داشته و نگارش نمایشنامه‌های «نقاب روی نقاب»، «پاپیون قرمز» و «اثر» را نیز در کارنامه خود دارد. وی در نمایش‌های «شلیک به تماشاچی»، «نقاب روی نقاب»، «مرغ دریایی در یزد»، «پاپیون قرمز» و «اثر» به‌عنوان بازیگر حضور داشته و طراحی صحنه و فضای نمایش‌های «شلیک به تماشاچی» و «پاپیون قرمز» را انجام داده است.