خانه‌های بامبویی میانمار؛ معجزه معماری پایدار

باشگاه خبرنگاران جوان - در قلب شهر ماندالی در میانمار، مجموعه‌ای کوچک از خانه‌های ساخته‌شده با بامبو به نمادی از مقاومت و پایداری تبدیل شده است. وقتی زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۷/۷ ریشتر در اوایل امسال بخش‌های مرکزی میانمار را لرزاند، زمین اطراف این خانه‌ها شکافته شد و بسیاری از ساختمان‌های مجاور فرو ریختند. با‌این‌حال، ۲۶ خانه بامبویی که توسط استودیو معماری «بلو تمپل» طراحی و ساخته شده بودند، کاملاً سالم باقی ماندند.

این خانه‌ها برای خانواده‌هایی ساخته شده‌اند که به دلیل درگیری‌های داخلی آواره شده‌اند و بخشی از پروژه‌ای بلندمدت با نام «خانه‌سازی اکنون» (Housing NOW) به شمار می‌روند. در این طرح، به جای استفاده از مصالح وارداتی، از بامبوهای نازک و بومی که به‌طور فراوان در منطقه رشد می‌کنند، بهره گرفته شده است.

تیم بلو تمپل با بستن محکم و درهم‌تنیدن نی‌های بامبو، چارچوبی مقاوم ایجاد کرده که نیروهای ناشی از زلزله را به طور یکنواخت در دیواره‌ها و سقف توزیع می‌کند. این روش ترکیبی از مهارت سنتی بومی و طراحی دیجیتال است که سازه‌ای انعطاف‌پذیر در برابر زمین‌لرزه پدید می‌آورد.

هر خانه بامبویی همراه با یک دفترچه راهنمای ساخت ارائه می‌شود که مراحل سرهم‌کردن آن را در مدت تنها هفت روز و با هزینه‌ای حدود هزار تا هزار و سیصد دلار آموزش می‌دهد. خانواده‌ها می‌توانند خودشان در فرایند ساخت خانه مشارکت کنند و با راهنمایی سازندگان آموزش‌دیده، بخش‌های مختلف سازه را به‌دقت در جای خود نصب نمایند. نتیجه‌ی کار خانه‌ای است مقاوم در برابر زلزله و بادهای شدید، در عین حال کم‌هزینه با تعمیرپذیری آسان.

طراحی خانه‌های بامبویی با دیوارهای باز امکان جریان طبیعی هوا را فراهم می‌کند و کف مرتفع آن از نفوذ آب در فصل باران‌های موسمی جلوگیری می‌نماید. سقف از پنل‌های سبک ساخته شده و نمای بیرونی را می‌توان با بافت‌های سنتی بامبویی یا چوبی تزئین کرد تا با فرهنگ هر منطقه هماهنگ باشد.

خانه‌های بامبویی در مرکز ماندالی پس از زلزله ۷٫۷ ریشتری بدون آسیب پابرجا مانده‌اند

هر خانه را خانواده‌ها می‌توانند با راهنمایی سازندگان و با دفترچه آموزشی بامبو بسازند

سقف‌های سبک خطر ریزش را کاهش می‌دهند و خانه را خنک و روشن نگه می‌دارند

تهویه طبیعی و کف مرتفع از رطوبت و باران‌های موسمی برمه جلوگیری می‌کند

تا امروز، استودیو بلو تمپل ۷۹ خانه بامبویی را در سراسر میانمار ساخته است. این گروه همچنین طرحی به نام «کمک نقدی برای سرپناه» اجرا کرده که به خانواده‌هایی که می‌خواهند خانه‌های بامبویی خود را تقویت کنند، امکان ارتقای اسکلت و نصب سقف ایمن‌تر می‌دهد.

پروژه «خانه‌سازی اکنون» تاکنون از سوی نهادهای معتبر بین‌المللی مانند MIT Solve، بنیاد Good Energies، یونیسف و جایزه نیکی آسیا مورد تقدیر قرار گرفته است. عملکرد موفق این خانه‌ها در زمین‌لرزه اخیر نشان داد که بامبو می‌تواند همزمان مصالحی ارزان، مقاوم و پایدار برای ساخت سرپناه در جوامع بحران‌زده باشد.

جالب است بدانیم بر اساس پژوهش‌های مؤسسه فناوری ماساچوست، بامبو نسبت به وزن خود استحکامی هم‌تراز یا حتی بیشتر از فولاد دارد و در برابر فشار و ارتعاش، رفتاری انعطاف‌پذیر نشان می‌دهد. همچنین، رشد سریع بامبو و قابلیت تجدیدپذیری، این ماده را به یکی از پایدارترین گزینه‌ها در معماری سبز و طراحی انسان‌دوستانه تبدیل کرده است.

منبع: زومیت