توصیه میرزا ملکی تبریزی درباره حال عبادت در ماه رمضان
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ماه مبارک رمضان، فرصتی مغتنم برای عبادت و تقرب به خداوند متعال است. در این ماه، مؤمنان اشتیاق بیشتری برای انجام عبادات و نوافل از خود نشان می‌دهند و به مناجات و راز و نیاز با پروردگار می‌پردازند. این میل درونی به سوی عبادت، نشانه‌ای از ایمان و تقوای قلبی است و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
اما ضروری است توجه داشت که عبادات و نوافل رمضان، باید برخاسته از میل و رغبت قلبی باشند، نه از سر اجبار و تحمیل. انجام عبادات به اجبار، نه تنها ثوابی ندارد، بلکه ممکن است موجب دوری قلب از خداوند و ایجاد بی‌رغبتی نسبت به عبادت در آینده شود. روایات متعددی بر این نکته تأکید دارند که مستحبات باید با میل باطنی انجام شوند تا مورد قبول درگاه الهی قرار گیرند.
بزرگان دین و علما نیز همواره بر این امر مهم تأکید داشته‌اند و خود در عمل به این نکته پایبند بوده‌اند. آنها عبادات را نه به عنوان وظیفه‌ای سنگین و طاقت‌فرسا، بلکه به عنوان فرصتی برای ارتباط با خداوند و کسب آرامش روحی انجام می‌دادند. بنابراین، در ماه رمضان، علاوه بر توجه به انجام واجبات، باید به انگیزه و نیت خود در انجام عبادات نیز دقت و از انجام عباداتی که از روی اکراه و بی‌رغبتی است پرهیز کرد.
میرزا جواد ملکی تبریزی در کتاب المراقبات خویش در باب آداب ماه رمضان می‌نویسد:
«سزاوار است سالک حال خود را بررسی و نشاط و کسالت، کار و فراغت و نیرو و ضعف خود را نسبت به نوافل و مستحبات سنجیده و بعد از مراعات حال خود، به ترتیب بهترین‌ها را انتخاب کند. در روایات زیادی آمده است که نوافل در این ماه بیش از هزار رکعت است. اگر ببیند انجام این عمل برای او بهتر است، باید آنها را انجام دهد و نباید دعاهایی را که در آن وارد شده است ترک کند، زیرا مضامین عالی‌ای در آن وجود دارد که بعضی از آنها در سایر ادعیه نیست و باید در آن دعاها صادق و با حضور قلب باشد، تا خواندنش، مناجات با برآورنده حاجات باشد نه صرف تلفظ الفاظ. در این حال اگر به حقیقت آنچه می‌گوید، رسیده و حال و مقام او متصف به مضامین آن شود، که خوشا بحال او، زیرا پایانی سعادتمندانه در انتظار اوست. مثلاً حالی پیدا کند که با خود بگوید: وای بر من و در این هنگام به یاد آورد که: آنقدر گناه کرده است که اگر زمین بفهمد، او را بلعیده و اگر کوه‌ها بفهمند، بر او فرو می‌ریزند و اگر دریاها بفهمند او را غرق می‌کنند - چنانچه همین مطالب در بعضی از دعاها آمده است. و گمان می‌کنم اگر چنین حالی به ابلیس هم دست بدهد، او را نجات خواهد داد، چه رسد به مسلمان یا مؤمنی، به خصوص اگر ترس و اضطراب او از خشم مولایش، بیش از اضطراب او از آتش جهنم باشد. چنانچه همین مطلب در این دعا آمده است. و این حال بالایی است که در هیچ قلبی یافت نمی‌گردد، مگر اینکه پروردگارش از او راضی خواهد بود.»
با این اوصاف می‌توان دریافت که جوهره‌ی مناجات و سلوک معنوی، بیش از آنکه در انجام صرف عبادات ظاهری و ریاضت‌های بدنی نمایان شود، در داشتن روحیه‌ای صادقانه و فروتنانه در برابر خداوند جلوه‌گر می‌شود. ابراز عجز و بندگی در پیشگاه الهی، و نه خسته کردن جسم و رنجاندن روح، کلید دستیابی به قرب الهی و سیر در عوالم معنوی است. اهل سلوک و مناجات، بیش از آنکه به کمیت عبادات توجه کنند، به کیفیت حضور قلب و صداقت درونی خود در هنگام عبادت اهمیت می‌دهند.
انتهای‌پیام/
12165141
مهمترین اخبار فرهنگی‌هنری
