ارزش هر هکتار از تالاب‌های شادگان و هورالعظیم بیش از ۷۰ هزار دلار است

احمدرضا لاهیجان‌زاده درباره اهمیت نام‌گذاری کنوانسیون رامسر به عنوان روز جهانی تالاب‌ها، افزود: اولین معاهده بین‌المللی در جهت حفظ محیط‌زیست، معاهده حفاظت از تالاب‌ها و پرنده‌های مهاجر بود که سال ۱۳۴۹ در شهر رامسر به تصویب تعدادی از کشور‌های دنیا رسید که پس از مدتی به دلیل آنکه این مصوبه در شهر رامسر به امضا رسید با عنوان کنوانسیون رامسر مطرح و مشهور شد.

وی اظهار کرد: همچنین این کنوانسیون به عنوان اولین معاهده محیط زیستی در کشور ایران به تصویب رسید و بعد از چند سال، کشور‌های زیادی به این معاهده پیوستند به نحوی که اکنون بیش از ۱۸۰ کشور در این کنوانسیون عضو هستند.

معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: از نظر مساحت حدود ۲۵۰ میلیون هکتار تالاب در کنوانسیون رامسر ثبت شده که بزرگ‌ترین پهنه محیط‌زیستی دنیا محسوب می‌شود و چنین پهنه‌ای در دنیا نداریم، این امر برای کشور‌های دنیا و سازمان‌ملل بسیار مهم است که در ذیل یک کنوانسیون برای عرصه بسیار وسیعی از زیستگاه‌های ارزشمند دنیا تصمیم‌گیری شود.

لاهیجان‌زاده در ادامه با اشاره به اینکه از تالاب به عنوان شاهکار خلقت یاد می‌شود، گفت: خدمات اکوسیستمی که تالاب به محیط پیرامونی ارائه می‌کند را هیچ زیستگاه دیگری ندارد، به طور نمونه جنگل آمازون یا زیستگاه‌های دیگر از نظر ارزش‌گذاری اقتصادی و در مقایسه با تالاب، عدد پایین‌تری را به خود اختصاص می‌دهند.

معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست درباره دیگر ویژگی مهم تالاب‌ها، افزود: تالاب می‌تواند محلی برای کنترل و مدیریت سیلاب‌ها باشد، سیلاب ناشی از طغیان رودخانه می‌تواند موجب تخریب گسترده اراضی کشاورزی، شهر‌ها و روستا‌ها شود که به عنوان مثال اگر تالاب هورالعظیم و شادگان در جریان سیل سال ۹۸ خوزستان نبود، قطعا شاهد خسارت‌های بسیار بیشتر و وحشتناکی در منطقه بودیم.

وی با بیان اینکه تالاب‌ها محل نگاهداشت آب هستند که در نهایت به سفره‌های زیرزمینی منتقل می‌شود، اظهار کرد: این امر موجب تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی شده و همچنین به دلیل رطوبتی که دارند، عامل مهمی در تعدیل دمای محیط محسوب می‌شود ضمن اینکه از بروز پدیده گردوغبار هم جلوگیری می‌کند.

لاهیجان زاده با اشاره به اینکه تالاب‌ها محل زندگی هزاران رأس دام بزرگ از جمله گاومیش و گاو و همچنین تولید آبزیان است که نقش مهمی در معیشت جوامع محلی دارد، تصریح کرد: همچنین از طریق تالاب می‌توان تا حدود زیادی گوشت سفید جامعه را با حداقل هزینه تأمین کرد، تالاب محل زیستگاه پرندگان مهاجر و محل تخم‌گذاری بسیاری از پرندگان با تنوع زیستی است و از سوی دیگر تالاب‌ها در رونق اقتصادی نیز به واسطه جذابیت گردشگری طبیعی نقش بسیار مهی دارند.

وی درباره تبعات منفی نبود تالاب‌ها نیز گفت: نابودی تالاب‌ها می‌تواند منجر به بروز صد‌ها میلیارد تومان خسارت شود که تبدیل شدن به کانون گرد و غبار و اجبار مردم بومی و محلی برای مهاجرت به شهر‌های دیگر از جمله این خسارت‌ها است.

افزایش دمای محیط یا تبدیل شدن به یک جزیره گرمایی از دیگر مواردی است که معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست به عنوان تبعات منفی خشک شدن تالاب‌ها ذکر کرد و افزود: این عوامل نشان می‌دهد که تالاب‌ها دارای چه ارزشی هستند و چرا آن را ارزشمندترین زیست‌بوم دنیا می‌دانیم.

به گفته وی، به همین دلیل ۱۳ بهمن به واسطه ارزش تالاب‌ها و همچنین سالروز تصویب معاهده (۱۳ بهمن ۱۳۴۹) سازمان ملل، به نام روز جهانی تالاب‌ها نام‌گذاری شده است.

لاهیجان‌زاده درباره نقش دستگاه‌ها و وزارت‌خانه‌ها در راستای اقدام برای حفظ تالاب‌ها، گفت: بر اساس اصل پنج قانون اساسی، حفاظت از محیط زیست وظیفه همگانی است، اولاً حفاظت از محیط زیست یک وظیفه بین نسلی است، همه نسل‌ها و آحاد مردم در حفاظت از محیط زیست نقش دارند، وقتی هم از مردم نام می‌بریم منظور آنهایی که در دستگاه‌های دولتی شاغل هستند هم شامل می‌شود، یعنی اگر فردی در مسئولیتی منصوب شده باید در مسئولیت خود، برای حفظ محیط زیست تلاش کند.

وی گفت: نقش وزارت نفت نیز در حفظ تالاب‌ها حائز اهمیت است، زیرا بخشی از طرح‌های توسعه نفت داخل تالاب‌ها انجام می‌گیرد یا فلر‌های نفتی که سوخته می‌شود از طریق بارندگی و آلودگی هوا به آب رودخانه و تالاب راه پیدا می‌کند، شیلات نیز نقش مهمی دارد تا گونه‌های مهاجم را در طبیعت رها نکند، بنابراین این موارد نشان می‌دهد که چقدر دامنه حفاظتی از تالاب‌ها گسترده است و همه باید به میدان آمده تا به صورت علمی و فنی از عرصه‌هایی که در اختیارشان است مراقبت کرده تا بتوانیم محیط زیست سالم و بدون تخریب را برای نسل امروز و فردا داشته باشیم.

لاهیجان‌زاده در پایان تاکید کرد: تالاب‌های «شادگان و هورالعظیم» در هر هکتار سالانه بیش از ۳۵ هزار دلار ارزش‌گذاری شده است، با این حساب یک تالاب ۱۵ هزار هکتاری می‌تواند میلیارد‌ها دلار منافع به همراه داشته باشد.

منبع: روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست