عکس جدید دانشمند ایرانی از دنباله‌دار میان‌ستاره‌ای اطلس

باشگاه خبرنگاران جوان - دنباله‌دار «۳I/ATLAS» در حالی که بخشی از سطح آن توسط خورشید گرم می‌شود، در حال پرتاب فورانی از مواد به سمت خورشید است.

به نقل از اسپیس، عکس جدید این دنباله‌دار، هسته مرکزی یخی و سنگی آن را به صورت یک نقطه بزرگ و سیاه همراه با یک درخشش سفید در پی آن نشان می‌دهد. این فوران با رنگ بنفش مشخص شده و به سمت خورشید حرکت می‌کند. این رفتار معمولا در دنباله‌دار‌های منظومه شمسی نیز دیده می‌شود.

دنباله‌دار ۳I/ATLAS سومین جرم میان‌ستاره‌ای شناخته‌شده به شمار می‌رود که از منظومه شمسی ما عبور کرده و به سرعت در حال حرکت به سمت خورشید است تا در ۳۰ اکتبر به نزدیکترین فاصله خود برسد. این دنباله‌دار در فاصله ۱.۸ واحد نجومی (فاصله خورشید-زمین) از سیاره ما قرار خواهد گرفت و پیش از این که دوباره در تاریکی ناپدید شود، با تلسکوپ‌های کوچک قابل مشاهده خواهد بود.

ستاره‌شناسان در روز ۱۵ اکتبر از وجود فوران این دنباله‌دار آگاه شدند. عکس این فوران در روز دوم اوت با همکاری «مهدی زمانی» دانشمند ایرانی ثبت و پردازش شده و ترکیبی از ۱۵۹ نوردهی ۵۰ ثانیه‌ای است. این عکس با «تلسکوپ دوقلوی دو متری» (Two-meter Twin Telescope) در «رصدخانه تئیده» (Teide Observatory) واقع در جزیره تنریف از مجموعه جزایر قناری گرفته شده است.

«میکل سرا ریکارت» (Miquel Serra-Ricart) اخترفیزیکدان و مدیر ارشد علمی در مؤسسه تحقیقاتی خصوصی «لایت بریج» (Light Bridges) گفت: این روال همیشگی است.

ریکارت همان شخصی بود که تصاویر جدید را منتشر کرد. این تصاویر هنوز مورد بررسی دقیق قرار نگرفته‌اند. ریکارت خاطرنشان کرد که دنباله ۳I/ATLAS نیز رو به خورشید است و این یکی از ویژگی‌های معمول چنین اجرام یخی به شمار می‌رود.

اگرچه دنباله‌دار‌ها هنگام نزدیک شدن به خورشید گرم می‌شوند، اما این گرم شدن در همه نقاط به یک شکل نیست. مناطقی که رو به خورشید هستند، سریع‌تر گرم می‌شوند و اگر ناحیه ضعیف‌تری روی سطح دنباله‌دار وجود داشته باشد، گاز‌های تصعیدشده زیر سطح می‌توانند از آن عبور کنند و به ایجاد این فواره‌های رو به خورشید منجر شوند.

ریکارت تخمین زد که این فوران می‌تواند تا فاصله ۱۰ هزار کیلومتری از سطح ۳I/ATLAS باشد و این بیش از دو برابر مساحت بزرگترین بخش آمریکاست. این فوران احتمالاً از دی‌اکسید کربن و ذرات گرد و غبار تشکیل شده است؛ درست مانند آنچه که توسط «تلسکوپ فضایی جیمز وب» ناسا در ماه اوت مشاهده شد.

این فوران‌ها می‌توانند با چرخش هسته دنباله‌دار شروع به پخش شدن کنند. مقداری از مواد در دنباله باقی می‌مانند و بقیه پس از فشار خورشید که به عنوان باد خورشیدی شناخته می‌شود، به سوی دنباله سرازیر می‌شوند. دنباله‌دار «C/۲۰۲۰ F۳ NEOWISE» منظومه شمسی که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده بود، دقیقاً همین نوع رفتار را در تصاویر «تلسکوپ فضایی هابل» در سال ۲۰۲۰ نشان داد.

منبع: ایسنا