میان تیم‌های مذاکره کننده روسیه، آمریکا و اوکراین در جده چه می‌گذرد؟

باشگاه خبرنگاران جوان؛ حسین مهدی‌تبار - مقامات اوکراینی و آمریکایی قرار است روز سه‌شنبه در عربستان سعودی ملاقات کنند، پس از آن که مذاکراتی میان مقامات روسی و آمریکایی در روز دوشنبه در همانجا درباره یک پیشنهاد محدود آتش‌بس در دریای سیاه برگزار شد که واشنگتن امیدوار است راه را برای مذاکرات صلح گسترده‌تر باز کند.

مذاکرات یک روزه در روز دوشنبه میان مقامات روسیه و آمریکا به‌عنوان گامی در تلاش‌های رئیس‌جمهور ترامپ برای پایان دادن به جنگ سه‌ساله توصیف شد. یک منبع کاخ سفید گفت که پیشرفت‌هایی در مذاکرات ریاض حاصل شده و انتظار می‌رود "اعلامیه مثبت" در آینده‌ای نزدیک صادر شود. یک منبع روسی به رویترز گفت که مذاکرات ریاض دیر وقت روز دوشنبه به پایان رسید و پیش‌نویس بیانیه مشترک برای تأیید به مسکو و واشنگتن ارسال شده است، با این هدف که روز سه‌شنبه منتشر شود.

سخنگوی کرملین، دیمیتری پسکوف، قبلاً گفته بود که هیچ‌گونه سندی امضا نخواهد شد. رئیس‌جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، در سخنرانی شبانه خود در روز دوشنبه گفت که مقامات اوکراینی در ریاض با تیم آمریکایی پس از مذاکرات روسیه-آمریکا ملاقات خواهند کرد.

 هفته گذشته، روسیه پیشنهاد ترامپ برای آتش‌بس کامل ۳۰ روزه در اوکراین را رد کرد و تنها با تعلیق حملات به زیرساخت‌های انرژی موافقت کرده است. ترامپ مسائل مختلفی را که در حال حاضر در دستور کار هستند، برشمرد، از جمله مرزها، خطوط تفکیک و مالکیت نیروگاه‌ها. در حالی که مذاکرات روسیه-آمریکا آغاز شده بود، اوکراین و روسیه به حملات خود ادامه دادند، و کی‌یف اعلام کرد که یک حمله موشکی روسیه دست‌کم ۸۸ نفر را زخمی کرده است.

ترامپ که حمایت دیپلماتیک آمریکا از اوکراین را کاهش داده و به‌طور عمومی موضعی کمتر انتقادی نسبت به روسیه نسبت به دولت بایدن اتخاذ کرده است، می‌گوید هدف او پایان سریع جنگ است. کاخ سفید می‌گوید هدف اولیه مذاکرات سعودی، تأمین آتش‌بس دریایی در دریای سیاه است تا جریان آزاد حمل‌ونقل کشتی‌ها امکان‌پذیر شود.

 اما نبردهای دریایی از سال ۲۰۲۳، پس از حملات اوکراینی که روسیه را مجبور به جابجایی نیروی دریایی خود به دور از آب‌های مورد منازعه کرد، بخش محدودی از جنگ بوده است. یک منبع مطلع از برنامه‌ریزی برای مذاکرات سعودی گفت که طرف آمریکایی تحت رهبری اندرو پیک، مدیر ارشد شورای امنیت ملی کاخ سفید، و مایکل آنتون، مقام ارشد وزارت امور خارجه بود.

روسیه توسط گورگوری کاراسین، دیپلمات پیشین و رئیس کمیته امور خارجه مجلس سنای روسیه نمایندگی می‌شد. کاراسین در حین یک وقفه در مذاکرات گفته بود که این مذاکرات "به‌طور خلاقانه‌ای" پیش می‌روند و طرفین مسائل "آزاردهنده" در روابط دوجانبه را مورد بحث قرار داده‌اند. ترامپ از روند مذاکرات رضایت کلی ابراز کرده و از مشارکت پوتین تمجید کرده است. اما قدرت‌های عمده اروپایی شک دارند که آیا پوتین آماده است تا امتیازات واقعی بدهد یا بر خواسته‌های حداکثری خود که به نظر نمی‌رسد از زمان اعزام نیروهایش به اوکراین در سال ۲۰۲۲ تغییر کرده باشد، پافشاری کند.

 پوتین می‌گوید که آماده است درباره صلح گفتگو کند، اما اوکراین باید به‌طور رسمی از اهداف ناتو خود صرف‌نظر کرده و نیروهای خود را از چهار منطقه اوکراینی که روسیه به‌طور یک‌جانبه ضمیمه کرده، عقب بکشد. مشاور امنیت ملی کاخ سفید، مایک والتز، به برنامه "Face the Nation" شبکه CBS گفت که هیئت‌های آمریکا، روسیه و اوکراین در همان تأسیسات در ریاض حضور دارند. والِتز افزود که علاوه بر آتش‌بس دریای سیاه، تیم‌ها در مورد "خط کنترل" میان دو ارتش بحث خواهند کرد، که وی آن را "اقدامات تأیید، صلح‌سازی و یخ‌زدن خطوط در همان وضعیت فعلی" توصیف کرد.