حل مسئله اتباع افغانستانی نیازمند قانون‌مداری و حفظ کرامت انسانی است

باشگاه خبرنگاران جوان- سیدرسول موسوی، دیپلمات باسابقه و مدیرکل پیشین آسیای غربی وزارت امور خارجه ایران، با اشاره به چالش‌های حضور اتباع افغانستانی غیرمجاز در کشور، بر ضرورت رویکردی قانونمند، مبتنی بر کرامت انسانی و حفظ پیوندهای فرهنگی تأکید کرد. وی هشدار داد اقدامات شتاب‌زده می‌تواند به منافع ملی و روابط تمدنی دو کشور آسیب بزند.  

موسوی در یادداشتی با مرور سابقه حضور افغانستانی‌ها در ایران از زمان اشغال افغانستان توسط شوروی، به تفکیک سه گروه از اتباع افغانستانی پرداخت: پناهندگان رسمی تحت نظارت کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل، افراد دارای پیوندهای خانوادگی با ایرانیان، و اتباع فاقد اقامت قانونی. او تأکید کرد ایران کشور مهاجرپذیر نیست و باید از واژه «اتباع غیرقانونی» به جای «مهاجر» استفاده شود.  

این دیپلمات پیشین بر لزوم برخورد دقیق و قانونی با اتباع غیرمجاز تأکید و تصریح کرد که نهادهای اجرایی باید بین اتباع دارای اقامت قانونی و غیرقانونی تفکیک قائل شوند. وی افزود بسیاری از افغانستانی‌های غیرمجاز در صورت برخورد انسانی و شفاف، داوطلبانه کشور را ترک می‌کنند.  

موسوی همچنین جلوگیری از ورود غیرقانونی را مهم‌تر از اخراج اتباع دانست و گفت کنترل مرزها باید با جدیت بیشتری انجام شود. او هشدار داد ترکیب مسائل امنیتی با مهاجرت می‌تواند به سوءتفاهم‌های گسترده منجر شود و تأکید کرد برخورد با جاسوسان باید بر اساس قانون و مسئولیت فردی باشد، نه بهانه‌ای برای اقدامات جمعی علیه اتباع افغانستانی.  

وی با اشاره به روابط فرهنگی دیرینه دو کشور، گفت افغانستانی‌ها حافظان میراث مشترک ادبی ایران هستند و برخوردهای تند ممکن است به شکاف فرهنگی بین دو ملت دامن بزند. موسوی در پایان پیشنهاد کرد از واژه‌های دقیق‌تری مانند «اتباع دارای اقامت قانونی» و «اتباع غیرقانونی» در اسناد رسمی استفاده شود و از نهادهای مسئول خواست با همکاری سفارت افغانستان در تهران، رویکردی انسانی و حقوقی در پیش بگیرند. او هشدار داد رفتارهای هیجانی و غیرکارشناسی می‌تواند به روابط تاریخی دو کشور آسیب بزند و به دستاورد دشمنان منطقه تبدیل شود.