خشم چه بلایی سر بدن می‌آورد؟

باشگاه خبرنگاران جوان - تحقیقات نشان می‌دهند خشم مداوم و شدید می‌تواند قلب، گوارش، خواب و سلامت روان را تحت تأثیر قرار دهد و ریسک بیماری‌های جسمی و روانی را افزایش دهد. احساس خشم شدید و مکرر، به‌ویژه وقتی شدت آن با دلیل واقعی‌اش همخوانی ندارد، می‌تواند پیامدهای قابل توجهی بر سلامت جسمی و روانی شما داشته باشد. خشم تنها یک احساس ناخوشایند نیست؛ بلکه طولانی شدن این حالت می‌تواند اثرات منفی بر بدن و ذهن انسان داشته باشد.

در بهترین حالت، خشم ما را نسبت به خطر آگاه می‌کند و انگیزه اقدام فراهم می‌کند. اما طبق تعریف انجمن روانشناسی آمریکا (APA)، خشم احساسی است که با احساس خصومت نسبت به فرد یا چیزی که به ما آسیب رسانده همراه است. زمانی که تجربه‌های خشم بیش از حد مکرر، شدید، طولانی یا خارج از تناسب با محرک باشند، این احساس می‌تواند اثرات مضری بر رفاه و سلامت ما داشته باشد.

خشم بخشی از پاسخ جنگ، گریز یا سکون است که در آن غدد آدرنال بدن را با هورمون‌های استرس مانند آدرنالین و کورتیزول پر می‌کند. این پاسخ فیزیولوژیک باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون شده و خون را سریعاً به قلب می‌رساند، زیرا بدن به‌صورت فیزیکی برای مبارزه یا فرار از خطر آماده می‌شود.

در حالی که این سیستم پاسخ به استرس برای محافظت از ما تکامل یافته است، در بسیاری از مواقع ما نیازی به این انرژی اضافی برای مقابله با موقعیت‌های روزمره مثل ترافیک غیرمنتظره، رفتار کودکان یا ایمیل کوتاه و تند همکار نداریم. فعال شدن مزمن هورمون‌های استرس می‌تواند منجر به بیماری‌های جدی جسمی و روانی شود. در ادامه، مهم‌ترین تأثیرات خشم بر سلامت بررسی شده است:

۱. خشم قلب را تحت فشار قرار می‌دهد

تجربه خشم باعث ترشح هورمون‌های استرس در بدن می‌شود و این امر به مرور می‌تواند سلامت قلب را تهدید کند. تحقیقات نشان می‌دهند حتی خشم لحظه‌ای باعث تغییراتی در قلب می‌شود که توانایی پمپاژ خون توسط عضله قلب را کاهش می‌دهد و می‌تواند منجر به فشار خون بالا و عوارض بعدی مانند بیماری قلبی، سکته قلبی، سکته مغزی و سندرم متابولیک شود.

مطالعات نشان داده‌اند افرادی که بیشتر دچار خشم می‌شوند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی هستند. علاوه بر این، تحقیقات دیگری ارتباط بین خشم بالای شخصیتی و افزایش خطر مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی را تأیید کرده است.

ریچل لمپرت، پزشک متخصص قلب در برنامه قلب و ورزش دانشگاه ییل، تأکید می‌کند خشم همچنین می‌تواند روی افرادی که دچار آریتمی قلبی هستند تأثیر بگذارد. آدرنالینی که در هنگام خشم افزایش می‌یابد می‌تواند تغییرات الکتریکی در قلب ایجاد کند و احتمال بروز اختلالات ریتم قلبی را بالا ببرد.

۲. خشم ریسک سکته قلبی را افزایش می‌دهد

شواهد همچنین نشان می‌دهند که خشم مستقیماً با افزایش ریسک سکته قلبی مرتبط است. بررسی سیستماتیک مطالعاتی با نزدیک به ۴۰۰۰ شرکت‌کننده از بیش از ۵۰ مرکز پزشکی در آمریکا نشان داد در دو ساعت پس از بروز خشم، احتمال وقوع سکته قلبی بیش از دو برابر افزایش می‌یابد. این ارتباط با شدت خشم نیز تقویت می‌شود، یعنی خشم شدیدتر اثرات مضر بیشتری بر قلب دارد.

۳. خشم می‌تواند دستگاه گوارش را مختل کند

تحقیقات متعددی نشان داده‌اند که مغز و روده در ارتباط دائمی با یکدیگر هستند و عملکرد یکدیگر را تحت تأثیر قرار می‌دهند. سیستم عصبی خودکار ما، که مسئول کنترل فرآیندهای غیرارادی بدن است، نقش مهمی در تنظیم گوارش دارد.

پانکاج جی پاسریچا، پزشک متخصص و رئیس بخش پزشکی در کلینیک مایو، می‌گوید: «زمانی که بدن وارد حالت جنگ یا گریز می‌شود، عملکرد روده دچار تغییر می‌شود.» استرس می‌تواند علائم ناخوشایندی مانند درد شکم، ناراحتی معده و اسهال ایجاد کند. در بلندمدت نیز استرس مزمن با ابتلا به بیماری‌های التهابی روده (IBD)، سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) و رفلاکس معده مرتبط است.

۴. خشم بیش از حد سلامت روان را تهدید می‌کند

خشم طولانی و مداوم می‌تواند به شدت بر سلامت روان تأثیر بگذارد. مطالعات نشان می‌دهند خشم در اختلالات عاطفی مانند اضطراب و افسردگی بیشتر مشاهده می‌شود و با علائم شدیدتر و پاسخ ضعیف‌تر به درمان مرتبط است.

خشم می‌تواند تمرکز و الگوهای فکری ما را مختل کند، ما را خصمانه‌تر و بدبین‌تر کند و بر روابط اجتماعی و توانایی ایجاد ارتباط اثر منفی بگذارد. تافرات می‌گوید: «واکنش‌های خشم ما می‌تواند به روابط مهم زندگی ما آسیب بزند.» خشم می‌تواند زمینه‌ای برای رفتارهای کلامی تند یا حتی خشونت ایجاد کند.

۵. خشم می‌تواند خواب شما را مختل کند

افرادی که کنترل خشم خود را دشوار می‌یابند یا احساس خشم بیشتری دارند، خواب ضعیف‌تری را تجربه می‌کنند. یک مطالعه در میان بزرگسالان کره‌ای نشان داد سطح متوسط تا بالای خشم با افزایش ۴۰ تا ۷۰ درصدی اختلالات خواب مرتبط است، از جمله دشواری در به خواب رفتن و حفظ خواب. تحقیقات دیگر نشان می‌دهند احساس خشم باعث افزایش تحریک روانی و بی‌قراری ذهنی می‌شود که به نوبه خود خوابیدن را دشوارتر می‌کند.

در مجموع، خشم اگرچه یک واکنش طبیعی و حتی مفید در موقعیت‌های خطر است، اما زمانی که بیش از حد، شدید یا طولانی باشد، می‌تواند سلامت قلب، گوارش، روان و خواب ما را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. مدیریت خشم و یافتن راهکارهای مناسب برای کنترل آن، از جمله از طریق مشاوره و روان‌درمانی آنلاین، برای حفظ سلامت جسم و روان ضروری است.

منبع: روزنامه هفت صبح