شناسایی مولکول‌های الکل در مدار یک ستاره جوان

باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی - متانول (متیل الکل) و ایزوتوپ‌های آن در گاز‌های اطراف ستاره HD ۱۰۰۴۵۳، واقع در حدود ۳۳۰ سال نوری از زمین، یافت شده‌اند. این اولین باری است که محققان توانسته‌اند ایزوتوپ‌های متانول را در دیسک یک ستاره جوان پیدا کنند.

متانول یک بلوک سازنده مهم برای ترکیبات آلی مانند اسید‌های آمینه است که برای حیات ضروری هستند. محققان قبلاً آن را در دیسک‌های ستاره‌ای یافته بودند، اما این اولین باری است که ایزوتوپ‌های کمیاب‌تر آن را مشاهده کرده‌ایم.

بسیاری از ستاره‌های جوان توسط دیسک‌های چرخان گاز و غبار احاطه شده‌اند که بعداً سیارات، قمرها، سیارک‌ها و سایر اجرام از آنها تشکیل می‌شوند. تیم تحقیقاتی این کشف را با استفاده از داده‌های رصدخانه آلماگل-آکادمیا چندرسانه‌ای-ماتریس (ALMA) در شیلی انجام داد، که ترکیب شیمیایی و توزیع گاز‌ها را در دیسک‌های پیش‌سیاره‌ای نزدیک نقشه‌برداری می‌کند.

ستاره HD ۱۰۰۴۵۳ جرمی حدود ۱.۶ برابر خورشید دارد. این بدان معناست که متانول و سایر مولکول‌های موجود در دیسک آن در حالت گازی، دورتر از ستاره خود نسبت به زمانی که منظومه شمسی ما جوان بود، قرار دارند. ستارگان جوان‌تر دیسک‌های سردتری دارند، بنابراین مولکول‌های آنها معمولاً یخ زده و برای مشاهدات ALMA در دسترس نیستند.

شایان ذکر است که نسبت متانول به سایر مولکول‌های آلی در دیسک HD ۱۰۰۴۵۳ مشابه نسبتی است که در دنباله‌دار‌های منظومه شمسی ما یافت می‌شود. این نتایج نشان می‌دهد که یخ‌های موجود در دیسک‌های پیش‌سیاره‌ای، دنباله‌دار‌هایی مملو از مولکول‌های آلی پیچیده را تشکیل می‌دهند که می‌توانند از طریق برخورد به سیارات منتقل شوند. 

یکی از نویسندگان این مطالعه، میلو تمینک، دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه لیدن در هلند، گفت که این مطالعه از این ایده پشتیبانی می‌کند که دنباله‌دار‌ها ممکن است میلیارد‌ها سال پیش نقش مهمی در انتقال مواد آلی حیاتی به زمین ایفا کرده باشند. آنها ممکن است دلیل شکل‌گیری حیات بوده باشند.

این مطالعه در Astrophysical Journal Letters منتشر شده است.

منبع: Naukatv.ru