جشنواره همام؛ پلی میان دیده‌نشدن و درخشش هنرمندان دارای معلولیت

باشگاه خبرنگاران جوان؛ الهام قبادی- چهارمین جشنواره بین‌المللی همام، ویژه توانیابان و جانبازان سرافراز، در حوزه‌های هنر‌های تجسمی، صنایع دستی، هنر‌های سنتی و موسیقی در فرهنگستان هنر از اول آبان ماه آغاز به کار کرد. 

 این رویداد میزبان ۴۳۰ هنرمند از ۳۱ استان کشور و ۱۴ هنرمند از ۱۴ کشور خارجی است. در بخش بین‌الملل حدود ۶۰ اثر در معرض دید عموم قرار گرفته است. گفتگویی با هنرمندان توانیابان داشتیم که در ادامه می‌خوانید.

جشنواره همام فرصت دیده شدن برای ماست

فاطمه ایرانمکانی، هنرمند شرکت‌کننده از تبریز در رشته سوخته‌نگاری، در حاشیه چهارمین دوره جشنواره بین‌المللی «همام» ضمن قدردانی از برگزاری این رویداد فرهنگی گفت: رشته من سوخته‌نگاری است، اما در اثری که به جشنواره آورده‌ام، تلفیقی از رنگ‌روغن و سوخته‌نگاری را به کار برده‌ام تا نتیجه‌ای متفاوت خلق شود.

وی افزود:با وجود همه سختی‌ها، این جشنواره برای ما بسیار ارزشمند است. خیلی از ما تا حالا دیده نشده بودیم و این فرصت باعث شد آثار و توانایی‌های‌مان به نمایش گذاشته شود. واقعاً تجربه‌ای عالی و انگیزه‌بخش بود.

نقش‌ها را با دل می‌بافم، نه با چشم

زینب علی‌بیگی، هنرمند نابینا و فعال در زمینه گلیم‌بافی و تابلوفرش گفت: ۲۲ ساله هستم، قالیبافی و گلیم‌بافی را حدود چهار، پنج سال پیش شروع کردم. مربی‌ام به‌صورت حرفه‌ای آموزش می‌داد. ابتدا گلیم می‌بافتم و بعد تابلوفرش را یاد گرفتم. کم‌کم علاقه‌مند شدم و حالا به‌صورت جدی در کار تابلوفرش هستم.

وی درباره روش شناسایی رنگ نخ‌ها با وجود نابینایی توضیح داد:ما یک جعبه رنگ داریم که روی در آن چند بخش تعبیه شده است. کنار هر بخش اسم رنگ را می‌نویسیم و می‌چسبانیم تا بتوانیم رنگ‌ها را تشخیص دهیم. نقش قالی را هم ابتدا کسی برایم می‌خواند، من آن را به خط بریل می‌نویسم و بعد از روی آن می‌خوانم و می‌بافم.

این هنرمند جوان درباره واکنش مردم شهرش گفت:در ابتدا کسی نمی‌دانست که من قالی می‌بافم، اما کم‌کم پخش شد. چند مصاحبه با رسانه‌های محلی داشتم و برای مردم خیلی جالب بود که چطور یک نابینا می‌تواند رنگ‌ها را از هم تشخیص دهد. بیشترشان همین سؤال را می‌پرسند و من با توضیح جعبه رنگ برایشان روشن می‌کنم.

وی درباره نحوه حضورش در جشنواره همام توضیح داد:از طریق یکی از مصاحبه‌هایی که در شهرمان انجام شد، فیلمی از کارم به جشنواره ارسال کردند و بعد انتخاب شدم و به اینجا آمدم. امیدوارم با برگزاری چنین جشنواره‌هایی، هنرمندان نابینا بیشتر شناخته شوند و بتوانند آثارشان را به مردم معرفی کنند.

جشنواره همام برای ما فرصتی ارزشمند است 

معصومه محمدی هنرمند شرکت‌کننده از تبریز در چهارمین جشنواره بین‌المللی «همام»، با اشاره به تجربه خود از حضور در این رویداد فرهنگی گفت:این دومین دوره‌ای است که در جشنواره شرکت می‌کنم. جشنواره از نظر کیفیت آثار و برنامه‌ریزی بسیار عالی بود.

وی افزود:کاری که برای جشنواره آورده‌ام، بسیار پرحجم و زمان‌بر بود. ماه‌ها برایش زحمت کشیدم، با وجود شرایط جسمی سخت. انتظار دارم هنگام داوری به این نکات و تلاش‌های پشت هر اثر هم توجه شود.

محمدی خاطر نشان کرد:جشنواره نسبت به گذشته پیشرفت کرده و حضور در آن برای ما انگیزه‌بخش است. فقط امیدوارم در آینده توجه بیشتری به مناسب‌سازی فضا‌ها و امکانات شود تا همه بتوانند با آرامش شرکت کنند.

دسترسی برای هنرمندان دارای معلولیت باید بهبود یابد

کلارا تاملی از آذربایجان غربی شرکت‌کننده از آذربایجان غربی با اشاره به تجربه حضور خود در چهارمین جشنواره بین‌المللی «همام» گفت:من با دو اثر نقش برجسته سفالی شرکت کردم. معلولیت حرکتی شدید و بیماری خاص دارم، اما حضور در جشنواره برای من تجربه ارزشمندی بود.

وی تأکید کرد:برای ارتقای جشنواره لازم است امکانات دسترس‌پذیری برای افرادی که ویلچر استفاده می‌کنند یا مشکلات جسمی و تنفسی دارند، بهتر فراهم شود. بعضی از سالن‌ها دسترسی راحت ندارند و برای ما مشکلاتی ایجاد می‌شود.

جشنواره همام فرصت دیده شدن است 

فاطمه ساعدی، هنرمند رشته بلوچی از سراوان، سیستان و بلوچستان، که برای چهارمین بار در جشنواره بین‌المللی «همام» حضور دارد، با اشاره به تجربه خود از این دوره گفت:این دوره، کیفیت آثار هنری بسیار بالاتر رفته است، جشنواره فرصتی است که ما هنرمندان توان‌یاب بتوانیم همدیگر را ببینیم و با هم ارتباط برقرار کنیم. 

وی ادامه داد:این یک نکته مثبت است، امیدوارم وعده‌هایی که داده می‌شود علمی شود و شرایط خوبی را داشته باشیم. انتظار دارم وعده‌ها به‌صورت صادقانه اجرا شوند تا هنرمندان بیشتر ناامید نشوند.

ساعدی در پایان گفت:من بیش از سی سال است در زمینه هنر فعالیت می‌کنم و علاوه بر کار عملی، در حوزه پژوهش هم فعال هستم؛ امیدوارم جشنواره علاوه بر دیده شدن آثار، مسیر حمایتی و پایدار برای ما هنرمندان فراهم کند.