باشگاه خبرنگاران جوان؛ محبوبه کباری - اسفندیار عبداللهی نماینده مجلس با بیان اینکه شفاف‌سازی بازار مسکن و کاهش بحران‌های موجود از جمله مزایای سامانه املاک و اسکان است گفت: سامانه املاک و اسکان می‌تواند با شناسایی خانه‌های خالی و وضع مالیات بر آنها، عرضه مسکن را افزایش داده و به تعادل بازار کمک کند.

عبداللهی با اشاره به موانع پیش‌روی این سامانه افزود: متأسفانه برخی سازمان‌ها، هنوز همکاری لازم را در ارائه اطلاعات خانوار‌ها به این سامانه نداشته‌اند. این عدم همکاری‌ها، تکمیل و بهره‌برداری کامل از سامانه را با مشکل مواجه کرده است.

وی همچنین به منافع شخصی برخی افراد و نهاد‌ها اشاره کرد و گفت: برخی از ذی‌نفعان که از وضعیت فعلی بازار مسکن سود می‌برند، تمایلی به راه‌اندازی کامل این سامانه ندارند.

او بیان کرد: این افراد با عدم همکاری، به‌طور غیرمستقیم به تداوم بحران مسکن دامن می‌زنند.

عبداللهی بر لزوم همکاری همه‌جانبه دولت، مجلس و نهاد‌های مرتبط تأکید کرد و اظهار کرد: برای موفقیت این سامانه، نیازمند همکاری و هماهنگی کامل بین دستگاه‌ها هستیم. دولت و مجلس باید با تدوین قوانین شفاف و الزام‌آور، زمینه‌های لازم را برای اجرای کامل سامانه فراهم کنند.

عبداللهی گفت: سامانه املاک و اسکان، به عنوان یک پروژه ملی و زیرساختی راهبردی، می‌تواند نقشی کلیدی در مدیریت بحران مسکن و کاهش چالش‌های مرتبط با این حوزه ایفا کند.

چالش‌های اجرایی و عدم همکاری برخی نهاد‌ها

عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی توضیح داد: با وجود اهمیت و پتانسیل بالای این سامانه، اجرای کامل آن با موانع متعددی مواجه شده است. یکی از اصلی‌ترین چالش‌ها، عدم همکاری برخی سازمان‌های دولتی و غیردولتی است که اطلاعات ضروری برای تکمیل سامانه را در اختیار دارند. 

وی ادامه داد: از سوی دیگر، برخی دستگاه‌ها و افراد که از شفافیت اطلاعاتی زیان می‌بینند، به طور غیرمستقیم با پیشرفت این سامانه مقابله می‌کنند. به‌ویژه کسانی که مالک خانه‌های خالی هستند یا از پرداخت مالیات فرار می‌کنند، تمایل ندارند که سامانه املاک و اسکان به طور کامل عملیاتی شود.

او  با اشاره به اینکه این گروه‌ها با استفاده از نفوذ خود در برخی نهادها، روند اجرای این پروژه را به تعویق انداخته‌اند گفت:چنین مقاومت‌هایی نشان می‌دهد که اجرای این سامانه نه تنها یک اقدام مدیریتی، بلکه یک حرکت جدی در برابر ساختار‌های ناکارآمد و منافع خاص است.

عبداللهی  با بیان اینکه برای موفقیت این سامانه، همکاری همه‌جانبه نهاد‌ها و سازمان‌های مرتبط ضروری است گفت: این همکاری باید شامل نهاد‌ها و ارگان‌هایی باشد که اطلاعات مرتبط با املاک یا ساکنان را در اختیار دارند. تکمیل و یکپارچه‌سازی اطلاعات میان این نهادها، پایه‌ای‌ترین گام برای عملکرد صحیح سامانه است. 

وی ادامه داد: مجلس شورای اسلامی و دولت باید با هماهنگی کامل، قوانینی شفاف و الزام‌آور را تدوین و تصویب کنند تا همه نهاد‌های مرتبط ملزم به همکاری شوند و این موضوع با جدیت دنبال شود. این قوانین می‌تواند شامل الزاماتی برای نهاد‌هایی باشد که از ارائه اطلاعات خودداری می‌کنند یا در فرآیند شفافیت اختلال ایجاد می‌کنند. 

عبداللهی در پاسخ به پرسشی درباره علت عدم اتصال اطلاعات خانوار‌ها توسط سازمان ثبت احوال به سامانه املاک و اسکان، توضیح داد: سازمان‌هایی که با این سامانه همکاری نمی‌کنند، یا مستقیماً از نبود شفافیت در بازار مسکن سود می‌برند، یا در تلاشند منافع گروه‌هایی را تأمین کنند که از احتکار و عدم شفافیت بهره‌مند هستند.

 وی تأکید کرد:  این عدم همکاری روند تکمیل اطلاعات را کند کرده و مانع از دستیابی سامانه به اهداف اصلی خود شده است.

عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس  گفت: یکی از عوامل کلیدی در موفقیت سامانه املاک و اسکان، وجود سیستم‌های نظارتی کارآمد است. حتی پس از تکمیل سامانه، ممکن است برخی افراد و سازمان‌ها با دور زدن قوانین یا ارائه اطلاعات نادرست، از پرداخت مالیات بر خانه‌های خالی فرار کنند. بنابراین، نظارت مستمر بر عملکرد سامانه و برخورد قاطع با تخلفات، از اهمیت بالایی برخوردار است. 

عبداللهی بیان کرد: اجرای موفقیت‌آمیز این سامانه می‌تواند تأثیرات مثبتی بر کشور داشته باشد. اولاً، عرضه بیشتر مسکن باعث کاهش قیمت‌ها و ایجاد تعادل در بازار می‌شود. این امر به ویژه برای اقشار کم‌درآمد که بیشترین آسیب را از بحران مسکن می‌بینند، حیاتی است. ثانیاً، درآمد حاصل از مالیات بر خانه‌های خالی می‌تواند برای توسعه زیرساخت‌های عمومی، احداث پروژه‌های مسکونی جدید یا حمایت از طرح‌های رفاهی اختصاص یابد. 

وی ادامه داد: شفافیت اطلاعاتی که از طریق این سامانه ایجاد می‌شود، می‌تواند به مبارزه با فساد و کاهش فعالیت‌های سودجویانه کمک کند. افرادی که از بازار مسکن به عنوان یک ابزار سرمایه‌گذاری غیرمولد استفاده می‌کنند، با اجرای این سامانه به چالش کشیده خواهند شد. 

عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی  اظهار کرد: سامانه املاک و اسکان یک فرصت طلایی برای اصلاح ساختار‌های معیوب بازار مسکن و کاهش فشار بر اقشار ضعیف است. با همکاری دولت، مجلس و نهاد‌های مرتبط، همراه با نظارت دقیق و جلب مشارکت عمومی، می‌توان این سامانه را به یک ابزار کارآمد برای مدیریت بحران مسکن تبدیل کرد. این مسیر ممکن است چالش‌برانگیز باشد، اما دستاورد‌های آن برای جامعه و اقتصاد کشور بسیار ارزشمند خواهد بود.

وی افزود: سامانه املاک و اسکان، راهکاری برای تحقق منافع مردم و عدالت اجتماعی است. هر گونه عدم همکاری با این سامانه، تداوم بحران مسکن را رقم می‌زند. بدون تردید، هر فرد یا نهادی که با این سامانه همکاری نمی‌کند، منافع شخصی و سودجویی را بر رفاه عمومی ترجیح داده است.