آیا کنترل صدایمان دست خودمان است؟

باشگاه خبرنگاران جوان - مطب دکتر را روی سرش گذاشته بود. دست‌هایش را بالای سرش  تکان می‌داد و صدای بلندش گوش همه را کر کرد اما کوتاه نمی‌آمد و یک نفس و با تمام توان حنجره‌اش به جای صحبت کردن با خواهرش، نعره می‌کشید و قاه قاه می‌خندید. 

چند نفری با ناراحتی ابرو در هم انداختند و یک آقا برای گلایه غیرمستقیم روبه‌روی پیشخوان پذیرش خانم منشی ایستاد: «ممکنه یه تذکر به اون خانم بدید؟ صداشون واقعا آزاردهنده‌ست. ما مریض داریم.» اما تذکر هم فایده نداشت و صدای آن خانم، هر لحظه با بیشتر شدن هیجانش، بلندتر می‌شد.

چرا آرام‌تر صحبت نمی‌کنید؟

شاید برای همه‌تان پیش آمده که در محیطی اجتماعی، صدای بلند یک آدم آن‌قدر روی مغزتان پیاده‌روی کرده که کلافه شده‌اید. حتما هم به خودخوری افتاده‌اید که «چرا آروم‌تر صحبت نمیکنه؟» و «مگه متوجه نیست اینجا یه محیط عمومیه نه خونه خاله‌اش!» ولی چه می‌شود کرد وقتی که آداب اجتماعی گاهی از سبک زندگی بعضی آدم‌ها رخت بربسته؟ و فرسنگ‌ها با آن فاصله دارد.

صدای بلند راه غلط نشان دادن احساسات

متخصصان گفتاردرمانی معتقدند با صدای بلند حرف زدن و همچنین فریاد، معمولا در افرادی شایع‌تر است که شخصیت‌های اجتماعی و برون‌گرایی دارند و عادت دارند برای نشان دادن احساساتی مثل عصبانیت، ناامیدی، خوشحالی و حتی غمشان با صدای بلند صحبت کنند یا فریاد بزنند.

اما نمی‌دانند زمانی که فرد بلند صحبت می‌کند یا فریاد می‌زند، چین‌های صوتی، محکم و با شدت با هم برخورد می‌کنند. این اتفاق ضمن ایجاد خستگی زودرس و بیش ازحد در فرد، سبب التهاب و یا حتی ایجاد ضایعات مختلف در حنجره و چین‌های صوتی می‌شود که مجموع شرایط فوق، احتمال بروز مشکلات صدا را افزایش می‌دهد.

وقتی یک محیط اجتماعی و عمومی عذاب‌آور می‌شود

یادم می‌آید اولین روز کاری، تنها چیزی که برایم آزاردهنده بود تحمل صدای بم و بلند یکی از همکارانم بود که تمام روزمرگی‌هایش را با صدای بلند برای بقیه تعریف می‌داد و هیچ احترامی برای تمرکز و ساعت کاری ما نداشت. جالب اینکه تمام اینها در حالی اتفاق می‌افتاد که به آموزش‌های اسلام پایبندی عمیقی داشت و حتی انسان بسیار مقیدی هم بود.

اسلامی که به طور مستقیم در آیه نوزده سوره لقمانش به موضوع صدای بلند اشاره شده و پیامبری به نام لقمان علیه السلام با مثالِ بلندترین صدا، خطاب به فرزندش می‌فرماید: «از صدایت بکاه؛ همانا ناخوشایندترینِ صداها، صدای الاغ است!»

لطفا اینجا نعره نکشید!

حاج آقای قرائتی، استاد بزرگ تفسیر و معلم قرآن درباره اهمیت این آیه و به ویژه کاستن از بلندی صدا می‌گوید: «حضرت لقمان در آیه نوزده سوره لقمان به پسرش موعظه می‌کند و می‌گوید: «پسرم در راه و رفتارت میانه‌رو باش.» یعنی نه کُند راه برو و نه تند. معتدل باش. «از صدایت بکاه.» صدایت را پایین بیاور. نعره نکش. اما چرا؟ «چون ناخوشایندترینِ صداها، صدای الاغ است!»

در این سفارش‌ها، لقمان نُه امر و سه نهی کرد و هفت دلیل برای این امر و نهی‌اش آورد که یکی از آنها پایین آوردن صدا بود.

همین هم نشان می‌دهد اسلام، دین جامعی است که حتی برای «راه رفتن» هم دستور دارد. چه جوری راه برویم. چه جوری برخورد کنیم. چه جوری حرف بزنیم. در این آیه هم عقائد گفته شده و هم اخلاق مناسب یک انسان مسلمان. پس صدای خودمان را کوتاه کنیم. از فریاد بپرهیزیم. بیان نرم داشته باشیم. اینها سفارشاتی است که در آیه نوزده داریم. آداب و اخلاق اجتماعی است که اگر ما مسلمان‌ها در تلاوت و تدبر و عمل با آن مانوس می‌شدیم خیلی‌ها با دیدن این آداب اسلامی به سمت اسلام کشیده می‌شدند.»

بیایید تمرین کنیم که کنترل صدا دستمان باشد

برای آدمی که همیشه عادت داشته با صدای بلند، حرف‌هایش را به اطرافیانش منتقل کند خیلی طاقت‌فرسا و البته سخت است که با صدای آرام صحبت کند، اما وقتی که علم و دین، هر دو بر این موضوع تاکید دارند که صدای بلند نه نشانه خوبی است و نه حتی پیامد‌های مناسبی برای سلامتی بدنمان دارد، چرا برای تمرین، حداقل چند روز کنترلش را دستمان نگیریم و درجه‌اش را کمتر نکنیم؟

کسی چه می‌داند، شاید این بار که جمله‌هایمان را آرام‌تر و با صدای شمرده‌تری گفتیم، حرف‌هایمان بهتر و بیشتر از همیشه شنیده شوند. فقط کافی است هر وقت صدایمان بلند شد، یاد آیه نوزده سوره لقمان بیفتیم و با خودمان مرورش کنیم: «از صدایت بکاه؛ همانا ناخوشایندترینِ صداها، صدای الاغ است!»

منبع: فارس