به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، محمد حسن طالبیان عضو شورای سیاست‌گذاری همایش "میراث فرهنگی و توسعه پایدار"، با اعلام این مطلب تاکید کرد: اگر نسخه‌ای از توسعه را از غرب بیاوریم و بخواهیم در ایران اجرا کنیم عملی نیست و هیچگاه پایدار نخواهد بود.

وی گفت: زمانی که در حوزه میراث فرهنگی سخن می‌گوییم به تجربه‌های تاریخی‌مان برمی‌گردیم زیرا با سرزمینی روبرو هستیم که دهها هزار سال تجربه زیست درآن وجود دارد.

او افزود: با نگاهی به تاریخ سرزمین ایران اعم از معماری، شهرسازی، مناظر تاریخی - فرهنگی و... درمی‌یابیم که همه اینها با توسعه و نوآوری همراه بوده‌اند و مردمی که در این مملکت زیسته‌اند بدون فراهم کردن توسعه در آن قادر به زندگی نبوده‌اند.

طالبیان با اشاره به اینکه ما در سرزمینی زندگی می‌کنیم که از زمان هخامنشیان داریوش موضوع خشکسالی را در آن مطرح کرده است تصریح کرد: این موضوع نشان می‌دهد همه نسل‌ها در این کشور با تهدیدات سرزمینی درگیر بوده‌اند.

او افزود: تمامی نسل‌ها برای اینکه بتوانند امکان زیست را در این سرزمین بیابند مجبور بودند آن را شناخته و دست به نوآوری و خلاقیت بزنند و فناوری مناسب با موضوع پیش رویشان را ابداع کنند.

به گفته وی، با نگاهی به جریان‌های توسعه در کشور در‌می‌یابیم، این طور هم نبوده که مردم در هر زمان تجربه گذشته را کنار بگذارند بلکه در هر زمینه‌ای که به فناوری دست یافته‌اند نسل‌های بعد ارزشی به ارزش‌های گذشته اضافه کرده و آن را کامل کرده‌اند.

طالبیان افزود: درگذشته تجربه‌ها سینه به سینه منتقل می‌شده و این موضوع در کل فضای جامعه یکسان بوده به نحوی که همواره در هر موضوعی از اندیشه، فنون و ابداعات گذشتگان استفاده می‌شد.

معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اظهار داشت: بنابراین در سرزمین ما به معنای واقعی، پایداری در توسعه نهفته است.

وی در ادامه به عنوان مثال به دانش ساخت قنات در ایران اشاره کرد که تکنولوژی، اصول، ضوابط آن در همه جای این سرزمین یکسان است اما به هر منطقه‌ای که می‌آید بنا به تهدیدات و ویژگی‌های آن سرزمین متفاوت می‌شود و این در طول تاریخ تا به امروز ادامه یافته است.

او افزود: موفقیت این طرح و توسعه روزافزون آن به دلیل مدیریت صحیح و دانش سنتی است که در آن وجود داشته زیرا زمانیکه مدیریت( فضای مشترکی که مردم با یکدیگر به وجود می‌آورد) وجود داشته باشد کارها اصولی‌تر پیش خواهد رفت.

در بحث قنات‌ها اگر دقت کنیم در شهرهایی که قنات در آن حفر می‌شده اهالی مجبور بودند این فناوری را روز به روز توسعه بخشند و آهسته آهسته شاخه‌ها و شبکه‌ها ی جدید را در آن ایجاد کنند.

او با اشاره به پروسه مدیریت سنتی روی سیستم آبیاری گفت: در گذشته از روش فنجان‌سنج برای تقسیم آب استفاده می‌شد که هنوز نیز در برخی نقاط ادامه دارد ولی در برخی از نقاط ایران این مدیریت را با نیاز زمانه هم راستا کرده‌اند به نحوی که روند کار توسط کامپیوتر بررسی و از طریق بلوتوث برای اهالی ارسال می‌شود.

طالبیان این مثال را یک نوآوری دانست که می‌تواند ادامه توسعه گذشته باشد.

او گفت: جالب است که هنوز هم در برخی از نقاط اصفهان در مادر چاه‌ها سدهای زیرزمینی ایجاد می‌کنند که این شیوه چون به دست مردم شکل گرفته دچار پایداری شده است.

به گفته وی، توسعه باید با شرایط سرزمین مطابقت داشته باشد و اگر نسخه توسعه را از غرب بیاوریم و آن را در ایران اجرایی کنیم عملی نیست و هیچ وقت پایدار نمی‌شود.

طالبیان تصریح کرد: توسعه‌ای را که از دل تاریخ و میراث فرهنگی پیدا کنیم توسعه پایدار است به همین دلیل میراث فرهنگی را پیشگام و سکان‌دار توسعه پایدار می‌نامیم زیرا که از دل آن می‌توان به توسعه پایدار رسید.

او در گفتگو با سایت پژوهشگاه (richt.ir)، گفت: خوشبختانه در کل سرزمین شواهدی داریم که نشان می‌دهد راه حل ما برای توسعه پایدار چیست بنابراین هیچگاه میراث فرهنگی با توسعه‌ای که پایدار است مخالف نیست زیرا که خودش مبدع آن است و آن را هدایت می‌کند.

به گفته طالبیان میراث فرهنگی زمانی با توسعه در چالش می‌افتد که معمای این توسعه از درون سرزمین در نیامده باشد و پاسخ‌های آن از خارج سرزمین بیاید زیرا که در اینصورت در مخالفت محیط زیست و ذات میراث فرهنگی حرکت می‌کند.

او با اشاره به اینکه ما در طول تاریخ در تمامی موضوعات توسعه داریم تصریح کرد: اگر یک بنا را مانند مسجد جامع اصفهان در نظر بگیرید که ساخت و توسعه آن در نسل‌های مختلف اتفاق افتاده است حداقل 12 دوره تاریخی را اعم از اسلامی، سلجوقیان، ساسانیان و... در آن می‌بینید که هماهنگی و همگونی که در شیوه ساخت آن وجود دارد این حس را به بیننده القا می‌کند که گویی توسط یک فرد ساخته شده‌اند.

یا در مثالی دیگر، در تخت‌جمشید با داریوش، اردشیر و خشایار‌شاه مواجه هستید ولی احساس نمی‌کنید که کاخ آپادانا، دروازه ملل و ورودی‌ها را چند نفر ساخته‌اند و با بازدید از آنها گمان می‌کنید تنها در یک زمان به دست یک نفر ساخته شده‌اند.

اینها همه نشان از وجود توسعه پایدار در تاریخ ایران دارد.

طالبیان با بیان اینکه ما باید در داخل کشور توسعه را به مفهوم سرزمینی درست تفسیر و معنی کرده و در مورد آن به بحث و گفتگو بشینیم تا بفهمیم که از توسعه چه می‌خواهیم افزود: مسلما همه دنبال پایداری هستند ولی باید توجه داشت که معنای پایداری در سرزمین ما با سرزمین‌های دیگر متفاوت است و ما باید در این خصوص به دنبال وفاق ملی باشیم و از این جهت برگزاری همایش "میراث فرهنگی و توسعه پایدار" ضروری است.

به گفته وی، برگزاری همایش "میراث فرهنگی و توسعه پایدار " به دلیل حضور دستگاه‌های مختلف و افرادی که دست اندرکار توسعه هستند می‌تواند بسیار مفید واقع شود زیرا که در این صورت می‌توانیم به درک مشترکی از موضوع رسیده و از خروجی حاصل از آن آدرسی داشته باشیم که بتوانیم بعدا به آن رجوع کنیم.

او با بیان اینکه باید از تجربیات تاریخی کشور در پیشبرد اهداف توسعه بهره بگیریم تصریح کرد: تمامی وزارتخانه‌ها اعم از وزارت راه، وزارت نیرو و... به خوبی می‌توانند در این حوزه از تجربیات تاریخی سرزمین استفاده کنند.

گفتنی است، همایش "میراث فرهنگی و توسعه پایدار" برای بررسی راهکارهای توسعه و تعامل بین متولیان میراث فرهنگی و توسعه پایدار به ویژه آمایش سرزمین 28 و 29 بهمن‌ماه 94 در سالن اجتماعات موزه ملی برگزار می‌شود.

محورهای این همایش، میراث فرهنگی، توسعه پایدار و مدیریت آب، میراث فرهنگی، توسعه پایدار و گردشگری، میراث فرهنگی، توسعه پایدار و آمایش زمین، میراث فرهنگی، توسعه پایدار صلح و وفاق ملی و میراث فرهنگی، توسعه پایدار و هویت است.