فرهنگی‌هنری 00:13 - 29 آبان 1397
گفت‌وگو با عین‌له غریب
عین‌له غریب می‌گوید: اصولا ما انتظار داریم فرهنگستان زبان و ادب فارسی غلط‌های مربوط به واژه‌های دخیل از زبان‌های دیگر را که در ترجمه صورت می‌گیرد درست کند؛ اما معادل‌سازی‌هایی که خود آن‌ها انجام می‌دهند گاهی منجر به غلط‌نویسی‌ می‌شود.

وقتی فرهنگستان باعث غلط‌نویسی می‌شود!

این مترجم در گفت‌وگو با ایسنا، با بررسی غلط‌نویسی در سطوح مختلف اظهار کرد: در سطح عمیق‌ ممکن است غلط‌نویسی‌ها در بلندمدت آسیب برسانند اما در بعضی سطوح نه. 

او با بررسی غلط‌نویسی‌ها در ترجمه افزود: در سطح رویی آن، مترجم باید علاوه بر دانستن زبان برای ترجمه، نسبت به موضوع کتابی که ترجمه می‌کند نیز تخصص داشته باشد. یک‌سری مترجمان صرفا کلمات را انتخاب ادبی می‌کنند و تخصص لازم را ندارند؛ برای همین مجبور می‌شوند بعضی واژه‌ها را به همان شکل خارجی با فونت فارسی بنویسند یا عبارت‌های نادرست‌تر بگذارند که این خود باعث غلط‌نویسی می‌شود. در سطح دیگری از غلط‌نویسی، عبارت‌های خارجی آرام آرام وارد زبان می‌شوند و آن‌قدر به کار برده می‌شوند که ما در تشخیص این‌که این عبارت فارسی است یا نه دچار شک می‌شویم و کار آن‌جایی سخت می‌شود که مترجمان آن تخصص و معادل‌سازی دقیق را نداشته باشند. در این صورت باید مرجعی دقیق و درست برای معادل‌سازی‌ها داشته باشیم. اما تنها مرجع قابل قبول کجاست؟ اصولی است که فرهنگستان زبان و ادب فارسی تببین می‌کند؟ فرهنگستان زبان و ادب فارسی بعضی وقت‌ها خودش سرچشمه غلط‌نویسی‌هاست. 

غریب در ادامه با اشاره به این‌که در بعضی ترجمه‌ها ناگزیر به حفظ غلط‌ها هستیم بیان کرد: فرض کنید من یک رمان برای ترجمه دارم و در آن یک شخصیت اصلا کلمات را غلط به کار می‌برد یا لکنت زبان دارد و از قضا هم شخصیت محبوب داستان است؛ در این صورت ناگزیر به حفظ این غلط‌ها در ترجمه هستیم که در کوتاه‌مدت هم می‌تواند در ترویج غلط‌نویسی تاثیر بگذارد. اما در بلندمدت تاثیری نمی‌گذارد، آن هم بر زبان فارسی که پیشینه‌ای دیرین دارد و این موارد مقطعی و گذراست. 

این مترجم سپس در پاسخ به این سوال که آیا می‌توان از فضای مجازی که اکنون ترویج‌دهنده این غلط‌ها است در جهت عکس آن و برای آموزش درست‌نویسی استفاده کرد گفت: به لحاظ پارادایمیک کل تاریخ بشریت، تا کنون چهار پارادایم اسطوره، دین، فلسفه و علم را پشت سر گذاشته‌ایم. در حال حاضر دو دیدگاه درباره پارادایم پیش‌ رو وجود دارد؛ اول این‌که ممکن است دوباره به همان فرهنگ اسطوره‌ای برگردیم و دوم این‌که وضعیت موجود منجر به خلق یک پارادایم جدید می‌شود. هر پارادایمی زبان خاص خود و هر زبان عناصر خاص خود را دارد و اگر بر اساس نظریه اول در حال بازگشت به پارادایم اسطوره‌ای باشیم، در فرهنگ اسطوره‌ای بخش زیادی از زبان را اشکال تشکیل می‌دادند و بر همین اساس است که اکنون هم به‌واسطه فضای مجازی مردم به بیان احساسات و اندیشه‌های‌شان با ایموجی‌ها و شکلک‌ها علاقه‌مندند و همین‌طور کلمات را مختصر می‌نویسند که این غلط‌نویسی نیست بلکه یک شکل جدید با یک معنای جدید است. برای همین حرکت در خلاف جهت مسیر فضای مجازی کار دشواری است مگر آن‌که در فضای مجازی صاحب سبک شویم و شبکه‌هایی را ابداع کنیم که توان برتابیدن نوشتار ما به بهترین شکل را داشته باشد و چون چنین زیرساختی نداریم نمی‌توانیم مانع این جریان شویم. 

او در ادامه میزان اهمیتی را که به ویراستاران داده می‌شود کم دانست و درباره مسئولیتی که آن‌ها در برابر این غلط‌نویسی‌ها دارند اظهار کرد: ویراستاری را جدی نمی‌گیرند. حتی ۱۰ سالی‌ است که تازه اسم ویراستار را در کتاب می‌آورند. هنوز هم عده‌ای از ناشران اصلا از ویراستار استفاده نمی‌کنند و این اهمیت ویراستار را کم می‌کند. ویراستارانی هم که مشغول به کار هستند اغلب آموزش درستی ندیده‌اند، و در پی این مسائل احتمال غلط‌نویسی‌ها در کتاب بیشتر می‌شود. 

غریب در پایان از آخرین کتابی که ترجمه کرده‌ است خبر داد و گفت: کار جدیدی که آن را به ناشر داده‌ام و در دست ویرایش است، «هتل آنایورت» نام دارد که نوشته یوسف آتیل گان است. فضای آن تا حدودی کامویی و کافکایی است که یک شخصیت بسیار درون‌گرا و دچار یاس فلسفی است که متصدی یک هتل در یک شهرستان است. از شبی که یک خانم می‌آید و در هتل او می‌ماند شخصیت منفعل او فعال می‌شود. برای همین یک فضای روانکاوانه دارد که چگونه با یک حرکت به ظاهر بی‌ربط شخصیت او فعال می‌شود. نویسنده هم از آن‌هاست که جوان‌مرگ شده و چند کار بیشتر ندارد. 

انتهای پیام


9977955
 
پربازدید ها
پر بحث ترین ها

مهمترین اخبار فرهنگی‌هنری

فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» برنامه «کافه مستند» با پخش مستند «آقای خاص» به کارگردانی سجاد ترابی سراغ ناگفته‌هایی از زندگی محمد بنا، سرمربی اسبق تیم ملی کشتی فرنگی رفت.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» امام هادی (ع) در روایتی تأکید کرده‌اند که زائر قبر حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) همچون کسی است که حرم امام حسین (ع) را زیارت کرده است.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» نغمه مستشار نظامی مخمسی را در استقبال از سروده رهبر انقلاب که در آستانه عملیات وعده صادق بیتی از آن را خواندند، سروده است.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» منتظری نمایشگاه کتاب تهران را پنجره‌ای گشوده به تمدن ایران دانست و گفت: شعار سی و پنجمین دوره این رویداد در عین کوتاهی پیام‌ مهمی دارد.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه‌ای با حضور کارگردان و بازیگران سریال «رستگاری»، از عوامل این مجموعه تلویزیونی تقدیر کرد.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» سینمای ایران در هفته ابتدایی اردیبهشت ماه میزبان ۵۸۹ هزار مخاطب شد و «تمساح خونی» و «مست عشق» به رقابت پرداختند.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» سرمربی فوتبال ساحلی گفت: زمانی که پنج میلیون نفر برای انتخاب «قهرمان ایران» رای می‌دهند قطعا کار رسانه ملی و عواملی است که برای این مراسم تلاش می‌کنند.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» مدیر دفتر شعر و موسیقی سازمان صداوسیما گفت: بعد از اینکه حضرت آقا برای عملیات وعده صادق شعر سرودند، شاعران پنج کشور نیز در این زمینه شعر سرودند.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» حجت‌الاسلام یعقوبی گیلانی گفت: حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) شعبه‌‏ای از حرم سیدالشهدا (ع) است و این فضیلتی بزرگ است.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» یک منتقد گفت: می‌توان «نون‌خ ۵» را از نظر فرهنگی و قومی، بازتاب‌دهنده اتحاد اقوام ایرانی با تمرکز بر دو قوم کرد و بلوچ دانست.

مشاهده مهمترین خبرها در صدر رسانه‌ها

صفحه اصلی | درباره‌ما | تماس‌با‌ما | تبلیغات | حفظ حریم شخصی

تمامی اخبار بطور خودکار از منابع مختلف جمع‌آوری می‌شود و این سایت مسئولیتی در قبال محتوای اخبار ندارد

کلیه خدمات ارائه شده در این سایت دارای مجوز های لازم از مراجع مربوطه و تابع قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد.

کلیه حقوق محفوظ است