به گزارش خبرنگار مهر ، مهراله رخشانی مهر در برنامه تلویزیونی پرسشگر که با موضوع چالش‌های مدرسه سازی به روی آنتن شبکه آموزش سیما رفت درباره کانال کشی کولر در نمای ظاهری ساختمان مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش که نمای آن را نامناسب کرده گفت: ما سازمان نوسازی مدارس هستیم و ساخت مدارس ایمن، بانشاط و مقاوم جزو وظایف ماست و در برنامه زیرنظام فضا و تجهیزات سندتحول بنیادین که متولی انجام آن هستیم و مسئولیت کار گروهش به ما سپرده شده شرح وظایف ما کاملا مشخص است.
وی افزود: نگه داری اماکن و فضاهای آموزشی و اداری بر عهده معاونت پشتیبانی و معاونین ادارات کل آموزش و پرورش و معاونین اداری و مالی مناطق است.
وی با بیان اینکه شرح وظایف مشخص است و نگه داری از فضاها و انجام تعمیرات جزئی برعهده معاونت پشتیبانی است گفت: اخیرا وزیر آموزش و پرورش شرح وظایف تفکیک شده را ابلاغ کردند. بر این اساس تعمیرات اساسی مدارس به ما واگذار شده و بابت انجام این تعمیرات بودجه در اختیار داریم ولی بودجه تعمیرات جزئی به ادارات کل استان ها ابلاغ می شود و دخل و تصرفی در فضاهای اداری آموزش و پرورش نداریم.
وی یک تقسیم بندی از انواع مدارس در این حوزه ارائه داد و گفت: در تعریفی که داریم انواع مدارس به این شرح هستند؛ اول مدارس نیازمند تخریب و بازسازی، دوم مدارس نیازمند مقاوم سازی و سوم مدارس مقاوم که بر اساس استانداردهای لازم مقاومت لازم را در برابر بارهای قائمی و عمودی و جانبی دارند.
وی افزود: ۱۲ درصد مدارس کشور نیازمند تخریب و بازسازی، ۱۸ درصد نیازمند مقاوم سازی و ۷۰ درصد مقاوم هستند.
وی با بیان اینکه اکنون مدرسه خشت و گلی دیگر در کشور نداریم گفت: تا مهر ۱۳۹۷، یک هزار و شش کلاس درس خشتی و گلی داشتیم که بهمن ۹۸ با برنامه ریزی های انجام شده عملاً از ادبیات عمرانی مدارس برچیده شد و دیگر مدرسه خشت و گلی نداریم.
وی درباره توزیع جغرافیایی این مدارس گفت: این میانگین ۳۰ درصدی مدارس نیازمند تخریب و بازسازی و مقاوم سازی برای کل کشور صادق است که در برخی نقاط بیشتر و در برخی نقاط کمتر است. بیشترین میزان آن یعنی ۳۵ و ۳۴ درصد متعلق به تهران، سیستان و بلوچستان و خراسان رضوی و کمترین آن متعلق به استان های یزد و ایلام است.
وی درباره بودجه سازمان نوسازی مدارس گفت: ظرفیت قانون بودجه ۹۹ حدود ۶,۸۰۰ میلیارد تومان است که تحت عناوین بودجه های استانی، ملی و ردیف های اصلی و متفرقه تقسیم بندی می شود.
وی در پاسخ به اینکه آیا این بودجه کافی است؟ گفت: این عدد کم است. اما اجازه بدهید بحث را از منظر دیگر دنبال کنیم؛ اینکه موضوع مدرسه سازی یک جریان است و این را برنمی تابد که بگوییم که تا چه زمانی دیگر مدرسه تخریبی در کشور نداریم، چون همه مدارس در یک تاریخ ساخته نشده اند که همه در یک زمان فرسوده و نیازمند بازسازی بشوند. مناطق و شهرک های جدید ساخته می شوند و نیازمند فضای جدید آموزشی می شوند. هر وقت به صورت مقطعی اعتبارات نوسازی را با این تصور که پرونده مدرسه سازی را در یک برهه زمانی ببندیم اشتباه کرده ایم.
رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور ادامه داد: طی برنامه های چهارم و پنجم توسعه ۴,۰۰۰ میلیارد تومان تخصیص یافت و اتفاقات خوبی در حوزه مدرسه سازی رخ داد. سرانه فضاهای آموزشی و پرورشی قبل انقلاب یک و نیم متر مربع بود که اکنون بیش از سه برابر شده و به ۵.۲ متر مربع رسیده است. البته جمعیت دانش آموزی قبل و بعد انقلاب تفاوت چشمگیری داشته است اما وقتی سرانه را محاسبه می کنند زیربنای فضاهای موجود را بر جمعیت دانش آموزی تقسیم می کنند و هرچه جمعیت افزایش یابد باید شاهد کاهش سرانه باشیم، اما این اتفاق نیفتاده است و با وجود رشد جمعیت دانش آموزی سرانه بالا رفته و سرعت مدرسه سازی از سرعت رشد جمعیت دانش آموزی پیشی گرفته است.
رخشانی مهر با بیان اینکه در یک دوره هشت یا ۱۰ ساله ،۵۰ درصد مدارس کشور مقاوم سازی شدند گفت: در برنامه چهارم و پنجم توسعه، چهار میلیارد دلار بابت مدرسه سازی تخصیص داده شد و ناچار بودیم استانداردهای لازم را به کمک د انشگاه های کشور برای مقاوم سازی احصا کنیم. استانداردها را تهیه کردیم و سازمان برنامه تایید کرد و آن را در اختیار مشاورانی که تجربه کار مقاوم سازی نداشتند قرار دادیم. در آن سال ها رتبه خوبی را در مقاوم سازی مدارس به دست آوردیم و سال ۱۳۸۲ همکاران ما آمار گرفتند. در آن سال ۷۰ درصد مدارس نیازمند مقاوم سازی بودند و ۳۰ درصد مقاوم بودند و در یک بازه زمانی کوتاه این عدد برعکس شده است.
وی با طرح مجدد این سوال که "آیا ۶,۸۰۰ میلیارد تومان عدد خوبی است؟ " گفت: اگر ما بتوانیم بودجه سازمان را به مجلس و سازمان برنامه بقبولانیم که باید متناسب با اعتبارات و افزایش قیمت مصالح ساختمانی و تورم افزایش یابد و به صورت ثابت ادامه داشته باشد می توانیم خیلی زود مسئله مدارس تخریب و بازسازی را حل کنیم. اما مقطعی عدد خوبی را تخصیص داده اند و در مقاطعی این رقم کاهش یافته است.
رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور درباره وضعیت سیستم های گرمایشی مدارس نیز گفت: با وجود تلاش های انجام شده و حمایت های صورت گرفته قبل از سال ۱۳۹۱ هر مدرسه‌ای ساخته شده برای پایین آوردن هزینه تمام شده از بخاری نفتی عمداً استفاده شده؛ به این دلیل که سرپناه و تعداد مدرسه بیشتری ایجاد شود. یک کار غیرفنی انجام داده اند که مورد تایید ما نیست. مدرسه را به جای سیستم حرارتی و رادیاتور با بخاری نفتی ساخته اند و تحویل داده اند. اما از سال ۹۱ به بعد تا امروز، فقط ۱۴ هزار بخاری نفتی از ۵۳۰ هزار کلاس درس باقی مانده است. سال قبل ۵۰ هزار بخاری نفتی را جمع آوری کردیم و این ۱۴ هزار مورد برای مناطقی است که زیرساخت های لازم را نداریم و عملاً آنجا گازکشی نشده است. این بخاری ها در نقاطی چون سیستان و بلوچستان است که گازکشی شهری انجام نشده، برای مناطق صعب العبور است که گاهاً برق هم ندارند. اکنون دو درصد کلاس های درس با بخاری نفتی گرم می شوند که عدد قابل قبولی است؛ اگرچه در تلاشیم تا آن را هم حل کنیم.
وی در پاسخ به سوال مجری برنامه درباره برخی اخبار با این مضمون که در مدارس سیستان و بلوچستان نیمی از دانش آموزان تا قبل از متوسطه دوم ترک تحصیل می کنند و دیگر آنکه در یک جامعه هدف در سیستان و بلوچستان از ۱۵ هزار نفر تنها ۱۵۰ نفر دیپلم گرفته اند" و ارتباط آن با فیزیک مدارس گفت: حوزه تخصصی ام، عمران است. حتماً موضوع ترک تحصیل در برخی دانش آموزان سیستان و بلوچستان با نبود مدرسه و کمبود سرانه فضای آموزشی مرتبط است. ۱۰ استان زیرخط میانگین سرانه آموزشی دارند که استان آخر، البرز و قبل از آن سیستان و بلوچستان و آذربایجان غربی و تهران قرار دارند.
رخشانی مهر افزود: بیشترین مدارس تخریبی متعلق به شمال تهران است و استان تهران کمترین سرانه آموزشی را دارد.
رخشانی مهر درباره اینکه سهم هر مدرسه از بودجه ۱۳۵۰ میلیاردی تخصیصی از محل عوارض گاز که در راستای استانداردسازی سیستم های گرمایشی صرف می شود چقدر است؟ گفت: ۱۴ هزار بخاری نفتی داریم که برخی می تواند در راهروها باشد و یا بسته به زیربنا ممکن است در یک کلاس دو بخاری باشد. به عبارتی دو درصد کلاس ها با بخاری گرم می شوند.
وی افزود: بحث دوم، بحث بخاری های گازی است؛ حدود ۶۳ هزار بخاری گازی داریم. بنا بر ضوابط نظام مهندسی، ورود شعله مستقیم آتش داخل کلاس ممنوع است. وقتی اولویت بندی می کنیم پرخطر ها بخاری نفتی و باخطر کمترها، بخاری گازی هستند. این اعتبار ۱,۳۵۰ میلیارد تومان را برای جمع آوری بخاری های گازی نیاز داریم که برای هرکلاس درس به طور میانگین ۲۵ تا ۳۰ میلیون می شود. ممکن است برخی بپرسند چرا این عدد بالاست. علت این است که مبنای ما کلاس درس است اما داخل راهروها، سالن ها، نمازخانه، سرایداری ها و… هم نصب میشود.
وی افزود: این عدد ۱,۳۵۰ میلیارد تومان برای ۴۰ هزار کلاس درس کفایت می کند و همه کلاس ها را در سال ۹۹ نمی توانیم استانداردسازی کنیم. اگر این رقم تخصیص یابد بخش جدی از کار حل می شود. اما مسئله این است که در شش ماه اول امسال هنوز تخصیص نداشته ایم. الیته با سازمان هدفمندی جلسه داشتیم و قول مساعد داده شده است که این تخصیصی تحقق یابد. سال قبل هم این ردیف ۸۰۰ میلیارد تومان بود که همه آن وصول شد. یک علت به وجود آمدن این مشکل در سال جاری این است که پول به شرکت گاز می رود، شرکت گاز پول را به سازمان هدفمندی می دهد و ما باید تخصیص از سازمان برنامه به سازمان هدفمندی بگیریم و سازکار هدفمندی به خزانه بدهد و خزانه برای ما واریز کند.
به گفته وی قرار شده است این بودجه هفته آینده اولین تخصیص را داشته باشیم.
وی با بیان اینکه حضور دکتر منادی فرصت مغتنمی برای همکاران ما است و ایشان از ما جدی تر و علاقه مند تر هستند و هر کاری از دستشان بر بیاید نهایت همکاری را خواهند داشت گفت: تعامل با کمیسیون آموزش خوب است و موضوع را پیش می بریم.
وی در پاسخ به اینکه بودجه ریزی بر اساس کلاس هاست، مشاعات چه می شوند؟ برخی معتقدند فضاهایی که ساخته میشود شبیه مدرسه نیست و از تعابیری مانند زندان برای مدرسه ها استفاه می کنند؟ گفت: تکلیف ما را در این موضوع سندتحول روشن کرده است و خوشبختانه با فرمایشات رهبری و تاکید وزیر برای اجرایی شدن سندتحول حرکت های خوبی شروع شده است. زیرنظام فضا و تجهیزات یک برنامه فاخر است. نگاه سندتحول به برنامه زیرنظام فضا و تجهیزات نگاه فاخری است و سندتحول از ما خواسته فضای ایمن، بانشاط، دوستدار محیط زیست، بهره مند از انرژی های تجدیدپذیر و دوست داشتنی بسازیم.
وی افزود: شاید ۲۰،۳۰ سال قبل که استانداردهای لازم را نداشتیم و خیلی عقب بودیم و ناچار بودیم به سرعت فضاهای جدید بسازیم و دانش آموز را از کپر برداریم و در کلاس معمولی بنشانیم. زمانی مدارس سه و چهار شیفت در دهه ۵۰ و ۶۰ داشتیم و همکاران ما بودند سراغ ساخت فضاهای تیپ بروند و این روند سرعت گرفت ولی این کار امروز دیگر از ما پذیرفته نمی شود و باید به سمت ساخت فضای روز و نوین بروی. در حوزه هویت بخشی به معماری مدارس و معماری ایرانی اسلامی اتفاقات خوبی رخ داده است.
وی افزود: به سراغ ساخت فضاهای آموزشی و مجتمع های بزرگ رفته ایم و می خواهیم مشاعات را افزایش دهیم. ۳۱۰ فضای نیمه تمام در کرمان نیمه کاره و رها شده مانده بود که ۲۹۰ مورد آن فعال شده است. در معماری فضاها اتفاقات خوبی افتاده است. جمع کردن مدارس کوچک از آرزوهای سندتحول است. در کشور ما ۵۰ درصد دانش آموزان ما در مدارس با کمتر از ۵۰ دانش آموز مشغول به تحصیل اند. این اشکالی ندارد و حداقل حق بچه محروم یک سرپناه است؛ اما در جایی که امکان پذیر است مایلیم اینها را تجمیع کنیم.
رخشانی مهر درباره مشکل کمبود فضای آموزشی در منطقه ۲۲ تهران اظهار کرد: جامعه خیرین مدرسه ساز قدیمی ترین و منسجم ترین مجموعه خیری است که از سال ۷۷ فعالیت می کند و ۱۳۰ هزار کلاس درس را ساخته اند. بنیاد برکت و بنیاد علوی، بانک ها و موسسات هم سالانه مدارسی می‌سازند و تحویل می دهند اما وزارت راه وقتی می خواهد شهری جدید ایجاد کند باید مدرسه را نیز لحاظ کنند. مسکن مهر ساخته می شود و بعد از مستقر شدن مردم فکر مدرسه می افتیم. انتظار این است بر اساس قوانین وزارت راه کامل مدرسه بسازد و تحویل بدهد اما ۳۰ درصد ان را می سازد.
وی افزود: وزارت راه یک مسئولیتی دارد و شهرداری هم در حوزه مناطق شهری باید این الزام را رعایت کند. بر اساس ماده ۱۸ قانون شوراهای آموزش و پرورش که متاسفانه اصلاحات بدی روی آن انجام شد؛ انبوه سازان ملزم به در نظر گرفتن و ساخت فضاهای آموزشی هستند اما در منطقه ۲۲ حتی زمین با کاربری آموزشی وجود ندارد که خیّر را برای ساخت مدرسه به آنجا ببریم. نه تنها مدرسه ایجاد نمی‌کنند بلکه زمین مناسب هم در اختیار نگذاشتند. دکتر حاجی میرزایی یک برنامه ابتکاری گفت وگوی هفته ترتیب داده که شهردار تهران هم آمده است و کارگروهی شکل گرفته است که مسئله را با وزارت راه و شهرداری حل کنیم.
محمدحسین صابر، رئیس سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها با بیان اینکه یک ارتباط ما با سازمان نوسازی مدارس درباره استانداردسازی سیستم گرمایشی مدارس است گفت: بودجه‌ای از سال ۹۵ در قالب ماده ۶۵ قانون الحاق از محل ۲۰ درصد عوارض گاز برای این منظور تخصیص می یابد که این رقم در سال ۹۹ معادل ۱۳ هزار و ۱۸۷ میلیارد ریال است که با پیگیری های رئیس سازمان نوسازی در دو هفته گذشته تخصیصی صادر شده که طی یکی دو هفته آینده نیز کارسازی خواهد شد.
وی در پاسخ به اینکه آیا بودجه ۱.۳ هزار میلیارد تومان مشکلی را حل می کند؟ گفت: این بحث بودجه به سازمان برنامه و بودجه مرتبط است و سازمان هدفمندی فقط بر اساس تخصیص برنامه و بودجه این کار را انجام می دهد. بنده هم معتقدم این بودجه کفاف نمی دهد اما متناسب با مصوبه مجلس است که در قانون بودجه اعمال شده و ما هم باید بر اساس آن اقدام کنیم.
وی درباره روند تخصیص بودجه گفت: در تبصره ۱۴ قانون بودجه و در بخش منابع و مصارف سازمان هدفمندی گفته شده پول های که از محل شرکت ها یا حامل های انرژی به خزانه واریز می شود زمانی که می خواهیم آن را در مصارف هزینه کنیم باید تخصیص سازمان برنامه صادر شده باشد. سازمان هدفمندی نمی تواند منابع را مستقیم و به تشخیص خودش هزینه کند. این بودجه برای نوسازی مدارس هم باید در زمان خودش تخصیص یابد و تلاش ما تخصیص آن در زمان مناسب است.
