گویا یک فاجعه در راه است. نتایج یک گزارش جدید که با همکاری دانشگاه ‌هاروارد انجام شده نشان می‌دهد آلودگی هوا در کشورهای جنوب شرق آسیا به شدت افزایش پیدا کرده و ادامه‌ی این روند باعث خواهد شد مرگ و میر ناشی از همین آلودگی تا سال 2030 سه برابر شود.

اما این همه‌ی ماجرا نیست. از بد حادثه تقاضا برای مصرف برق در این منطقه تا سال2035، 83درصد افزایش پیدا خواهد کرد که این مقدار دوبرابر متوسط رشد جهانی است.

نکته‌ی مهم درباره‌ی این تقاضا آن است که در این منطقه هنوز بیشترین سهم سوخت نیروگاه‌ها در اختیار زغال‌سنگ است که با سوختنش حجم عظیمی از آلودگی را وارد هوا می‌کند و این میزان ثانیه به ثانیه در حال افزایش است.

رشد اقتصادی افزایش جمعیت و مهاجرت روستایی‌ها به شهرها باعث شده تقاضای برق در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته باشد و در حالی‌که کشورهای توسعه‌یافته‌ی دنیا زغال‌سنگ را کنار گذاشته‌اند

کشورهای عموما در حال توسعه هنوز از این سوخت فسیلی استفاده می‌کنند؛ سوختی که هم هوا را از چشم بادامی‌ها گرفته هم سلامتی را و شاید تا چند سال دیگر یک فاجعه‌ی انسانی در جنوب شرق آسیا رخ دهد.

در پکن اولین کاری که یک مادر صبح‌ها بعد از بیداری انجام می‌دهد این است که سراغ فرزندش برود و ببیند نفس می‌کشد یا نه! بعد از آن نوبت درست کردن صبحانه است.

همه چیز باید شسته شود آن هم توسط آبی که با دستگاه تصفیه‌ی زیر ظرفشویی بهداشتی شده است. این آب اما برای آشامیدن نیست و تنها می‌شود آب‌های بطری و بسته‌بندی شده را نوشید.

روز در پکن آلوده این‌طوری شروع می‌شود. مردم از صبح تا شب باید مراقب اطرافشان باشند؛ مراقب آبی که می‌نوشند و غذایی که می‌خورند تا یک وقت آلوده نشده باشد.

در چنین شهر آلوده‌ای که هر لحظه خطر مرگ وجود دارد اما هیچ خبری از ارزانی نیست و همه چیز در گران‌ترین حالت خود است. در این شهر که کلی فقیر و متوسط زندگی می‌کنند زندگی در خانه‌های مجهز یک رؤیای دست‌نیافتنی است.

برای آلودگی هوا اما میزان ثروت افراد فرقی نمی‌کند و هم فقرا را می‌کشد و هم ثروتمندان را. تحقیقات دانشگاه نانجینگ نشان می‌دهد یک‌سوم تمام مرگ‌ها در چین به آلودگی هوا ربط دارد.

این تحقیقات در نوامبر گذشته بعد از بررسی روی سه میلیون نفر در 74شهر مختلف چین انجام شد و معلوم شد 31درصد همه‌ی مرگ و میرها به آلودگی‌ هوا ربط دارد. بیشترین شهرها در استان هیبی بودند که پکن در آن واقع شده و بدترین اوضاع را دارد.

• داستان دو شهر

درواقع پکن دو شهر است. شهری که پولدارها می‌توانند در آن بهتر نفس بکشند و برای فقرا شهری کاملا آلوده است.

پولدارها در قسمت‌های تمیزتر شهر زندگی می‌کنند و در روزهایی که آلوده‌تر است می‌توانند با خودروی خودشان به سر کار بروند، به پزشکان بهتری دسترسی داشته باشند و البته خانه‌ی دیگری هم خارج از شهر داشته باشند و برای تجدید قوا به آن‌جا بروند.

در ضمن پولدارهای پکن می‌توانند در دستگاه‌های تصفیه‌ی هوایشان فیلتر هواهای مؤثرتر و گران‌تری داشته باشند.



یک دستگاه تصفیه‌ی هوای معمولی در پکن 4300دلار قیمت دارد که هوای بیرون را مکش می‌کند و بعد از تصفیه‌، آن را وارد خانه می‌کند اما دستگاهی که هوا را کاملا تمیز کند و از ورود دی‌اکسیدکربن و دیگر آلاینده‌ها جلوگیری کند و فیلترهای قوی‌تری داشته باشد 7200‌دلار گران‌تر است.



همین فیلتر دستگاه باید ماهی یک بار عوض شود که قیمت هر فیلتر 430‌دلار است. قیمت فیلتر تصفیه‌ی آب 300‌دلار است و این رقم تا 1000‌دلار هم بالا می‌رود.

در شرکت‌ها و خانه‌ی ثروتمندان از دستگاه‌هایی استفاده می‌شود که 15 هزار‌دلار قیمت دارند. در این شرایط افتضاح زیست محیطی، قیمت خانه‌ها هم بسیار گران است.

یک آپارتمان دوخوابه در پکن که مجهز به سیستم تصفیه‌ی هوا باشد سه میلیون‌دلار قیمت دارد. این قیمت تقریبا شش برابر قیمت خانه‌ای است که در بخش‌های آلوده‌تر شهر وجود دارد و در آن‌ها خبری از دستگاه نیست. غیر از خانه، بقیه چیزها هم در پکن گران است.

شهریه‌ی سالانه‌ی مدرسه‌ی بین‌المللی پکن که به بچه‌ها امکان می‌دهد در هوای آلوده هم بتوانند در محیط پاک و تصفیه شده بازی کنند 37هزار‌دلار است. مردم برای حفظ سلامتی‌شان بیشتر ترجیح می‌دهند محصولات ارگانیک بخرند.

حق عضویت برخی مزارع ارگانیک در پکن3400‌دلار در سال است. این مزارع دو بار در هفته محصولاتشان را به در خانه‌ها می‌آورند که هر کدام سه کیلوگرم وزن دارند.

در پکن بسیاری از روزها مردم با روسری‌هایی که دور دهان و بینی خود پیچیده‌اند در خیابان دیده می‌شوند و چون پول ندارند اغلب از ماسک استفاده نمی‌کنند.

به خاطر این شرایط آب و هوایی محصولات احمقانه‌ای هم در پکن به فروش می‌رسد. برای مثال یک بطری هوای انگلستان به قیمت 115دلار فروخته می‌شود، هر قوطی کرم ضدآلودگی 100دلار قیمت دارد و خب هنوز هیچ‌کس نمی‌داند این کرم دقیقا چطور عمل می‌کند.

اما اکثر پکنی‌ها قادر به خرید این چیزها نیستند چون متوسط درآمد آن‌ها کمتر از 1700‌دلار در سال است که تازه از متوسط تمام شهرهای دیگر چین بالاتر است.

در کنار این درآمد کم، افراد زیادی در حال تبدیل شدن به مولتی‌میلیونر هستند و تعدادشان به سرعت در حال افزایش است.

به خاطر افزایش ثروت عمومی، حالا مردم بیشتری از چین می‌توانند به خارج سفر کنند و ببینند در باقی نقاط دنیا آب و هوا چگونه است و خودشان در چه شرایط وخیمی زندگی می‌کنند و بفهمند چطور می‌توانند از بدتر شدن اوضاع جلوگیری کنند.

• در مسیر بهبود

چین بزرگ‌ترین تولیدکننده‌ی گازهای گلخانه‌ای در جهان است و در سال 2012 تولید این گازها 535 میلیارد‌دلار ضرر به اقتصاد چین زد و به همین خاطر از سال 2014 دولت چین جنگ علیه آلودگی هوا را شروع کرده است.

در 663 نقطه از پکن محدودیت‌هایی برای استفاده از زغال‌سنگ اعمال شده و در سال‌های آتی قرار است باد و خورشید منابع تولید انرژی باشند.

سال 2010، 200 هزار دستگاه تصفیه‌ی هوا در پکن فروخته شد که این عدد در سال 2014 به دو میلیون دستگاه رسید و احتمالا تا سال 2018 به چهار میلیون دستگاه خواهد رسید.

حالا شرکت‌های تولید دستگاه‌ها مثل شیائومی در حال ساخت دستگاه‌های تصفیه‌ی هوای ارزان‌تر با قیمت 360‌دلار هستند.

در چین سوزاندن زغال‌سنگ در میان بقیه‌ی منابع آلودگی، بدترین تأثیر را روی سلامت دارد و در سال 2013 ، 366 هزار چینی به خاطر آن جانشان را از دست داده‌اند.

زغال‌سنگ عامل مرگ 40درصد کسانی است که به خاطر عوارض ذرات معلق کوچک‌تر از 5/2میکرون در چین می‌میرند.

با این اوضاع، چین یکی از آلوده‌ترین کشورهای دنیاست و از استان‌های شمالی‌اش که کارخانه‌های فولاد، سیمان و نیروگاه‌ها قرار گرفته‌اند بالاترین سطح ذرات معلق کمتر از 5/2میکرون را دارند.

این حجم از آلودگی باعث شده در چین بعد از فشار خون، سیگار، مصرف بالای سدیم و مصرف کم میوه، آلودگی هوا مهم‌ترین دلیل مرگ و میر باشد. بعد از آن هم آلودگی هوای خانه‌ها ششمین دلیل فوت است.

همشهری جوان