چند دهه گذشته موضوع صادرات برق همواره از سوی بخش خصوصی مورد مطالبه بوده است. در هفته‌های گذشته یکی از مهمترین گام‌ها در توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر و افزایش جذابیت این حوزه برای سرمایه گذاران محقق شد و در نهایت این ظرفیت به عنوان عاملی برای افزایش کشش سرمایه‌گذاری در این حوزه ایجاد شد و در حال حاضر امکان اتصال و سنکرون برق تجدیدپذیر‌ها به شبکه‌های خارجی و صادرات برق نیز فراهم شده است.

علی اکبر محرابیان وزیر نیرو برای اولین بار از تصویب این آیین نامه در نمایشگاه انرژی‌های تجدیدپذیر خبر داد و گفت: با کارشناسی و بررسی دقیق در این حوزه، آیین‌نامه‌ای تدوین شده که امکان صادرات برق تجدیدپذیر به صورت پایدار را فراهم می‌کند. قراردادی که اجازه می‌دهد طی ۸ ماه در سال تولیدکنندگان بدون هیچگونه محدودیتی برق خودشان را صادر کنند.

محرابیان در تشریح این آیین نامه گفت: خطوط بسیار خوبی بین کشور و کشور‌های همسایه داریم؛ خطوط پایداری که از طریق آن‌ها تولیدکنندگان و فعالان بخش خصوصی می‌توانند به کشور‌های اطراف صادرات داشته باشند. در چهار ماه از سال که ناترازی وجود دارد، از طریق تابلو سبز بورس انرژی می‌توانند معاملات خود را انجام دهند.

او افزود: هدف از ایجاد این خطوط مبادله انرژی است. طبیعتاً در زمان‌هایی که نیاز به برق بیشتری داریم دریافت کرده و اصل بر تأمین نیاز برق داخل کشور با حفظ حقوق و سودآوری تولیدکنندگان داخلی است. در مواقع مازاد نیاز هم برق را صادر می‌کنیم. تقریباً در ۸۰ درصد روز‌های سال، امکان صادرات برق فراهم است.

اختلاف قیمت برق تجدیدپذیر صادرات را برای نیروگاه ها جذاب می‌کند 

در ادامه هم مصطفی رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق با اشاره به اینکه انتظار می‌رود با ابلاغ این دستورالعمل سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های تجدید پذیر کشور رشد قابل توجهی داشته باشد می‌گوید: به واسطه اختلاف قیمت بسیار بالایی که در کشور‌های همسایه با قیمت داخلی وجود دارد، سرمایه گذاران می‌توانند با احداث نیروگاه‌های تجدید‌پذیر در کشور برق مورد نیاز کشور‌های مقصد را تامین کنند و علاوه بر کمک به شبکه سراسری برق کشور در شرایط ناترازی، از سود قابل توجهی نیز برخوردار شوند.

گفتنی است  صادرات برق تجدیدپذیر‌ها هم از طریق خطوط ارتباطی توانیر میسر است و همچنین این امکان فراهم شده که سرمایه‌گذاران اقدام به احداث خطوط ارتباطی اختصاصی خود کنند و در این زمینه نیز دست تولیدکنندگان برق تجدیدپذیر باز گذاشته شده است.

امتیاز احداث خطوط انتقال برق برای تولیدکنندگان نیروگاه تجدیدپذیر 

مدیرکل دفتر سرمایه گذاری و تنظیم مقررات سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر در این باره می‌گوید: علاوه بر صادرات برق از طریق خطوط صادراتی موجود، توسعه ظرفیت تبادل برون مرزی شبکه برق از دیگر اهداف ابلاغ دستورالعمل است که سرمایه‌گذار شبکه ضمن احداث خطوط انتقال، امتیاز استفاده از ظرفیت این خطوط را در دریافت کرده و مجاز به تخصیص ظرفیت خط احداث شده به دارندگان مجوز صادرات برق است که درآمد صادراتی نیروگاه‌ها را افزایش خواهد داد.

او ادامه داد: براساس این مدل، نیروگاه‌ها موظف هستند کل انرژی تولیدی خود را در روز‌های اوج مصرف که از ابتدای خرداد تا پایان شهریور است، در اختیار شبکه داخلی کشور قرار دهند که برق تزریقی این نیروگاه‌ها بر اساس نرخ متوسط تابلو برق سبز تعیین و خریداری می‌شود. در سایر ماه‌های سال، برق تولیدی نیروگاه مختص صادرات توسط سرمایه گذار است.

او ادامه داد: توسعه بازار‌های مبادلات انرژی تجدیدپذیر از نکات ویژه مصوبه جدید صادرات بوده و به صورت غیرمستقیم در توسعه صنعت تجدیدپذیر موثر است. ایجاد بازار برق منطقه ای، از نقاط عطف این مصوبه است که به سرمایه گذاران اجازه می‌دهد در صورت طولانی بودن زمان احداث نیروگاه نسبت به خرید برق از این بازار و صادرات آن اقدام کنند.

پیش از این سرمایه گذاران صنعت برق با چالش‌هایی مانند تامین سوخت در نیروگاه‌های حرارتی و یا تعرفه‌های تکلیفی و یارانه‌ای این صنعت رو به رو بوده اند و اکنون توسعه صنعت تجدیدپذیر و برقراری زیرساخت‌های قانونی، این فضا را به وجود آورده است که سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های پاک خورشیدی و بادی ضمن تامین نیاز برق کشور، کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و منابع تجدیدناپذیر را رقم بزند و به محیط زیست کشور کمک کنند.