کانادا تهدید کرد که خرید جنگنده‌های F-35 را لغو می‌کند

باشگاه خبرنگاران جوان- چند ساعت پس از انتصاب مجدد به عنوان عضو کابینه جدید نخست‌وزیر مارک کارنی، وزیر دفاع بیل بلر روز جمعه اعلام کرد که کانادا به طور فعال در حال بررسی گزینه‌های جایگزین برای جنگنده‌های پنهانکار اف-۳۵ آمریکایی است و با تولیدکنندگان هواپیماهای رقیب گفتگو خواهد کرد.

این اظهارات یک روز پس از آن مطرح شد که پرتغال اشاره کرد ممکن است خرید این جنگنده‌های پیشرفته را لغو کند.

در میانه درگیری سیاسی شدید با دولت ترامپ در زمینه تعرفه‌ها و تهدیدات رئیس‌جمهور آمریکا برای تبدیل کانادا به ۵۱مین ایالت خود، اتاوا در حال بازنگری در روابط خود با ایالات متحده است.

مردم کانادا به طور گسترده‌ای از لغو قرارداد ۱۹ میلیارد دلاری حمایت کرده‌اند. ۱۶ فروند اولیه قرار است اوایل سال آینده تحویل داده شوند و کانادا قبلاً هزینه آن‌ها را پرداخت کرده است.

کانادا از ایالات متحده ۸۸ فروند جنگنده اف-۳۵A نسل پنج سفارش داده است که یکی از بزرگترین هزینه‌های دفاعی در تاریخ کشور است.

به گفته بلر، احتمالاً اف-۳۵های اولیه تأیید خواهند شد و باقی ناوگان شامل هواپیماهایی از تأمین‌کنندگان اروپایی مانند ساب (گریپن) خواهد بود که در سوئد ساخته شده و در رقابت دوم شده است. اگر کانادا قرارداد اف-۳۵ را لغو کند، ممکن است به سیستم هوایی مشترک مبارزه آینده (FCAS) که یک پروژه جنگنده مشترک اروپایی است و توسط فرانسه، آلمان و اسپانیا رهبری می‌شود، روی آورد.

بلر گفت: «نخست‌وزیر از من خواسته است که به بررسی این موارد پرداخته و با منابع دیگر، به ویژه جایی که ممکن است فرصت‌هایی برای مونتاژ این جنگنده‌ها در کانادا وجود داشته باشد، گفتگو کنم.»

مسئله‌ای که علیه این قرارداد مطرح شده این است که کانادا هرگز قادر نخواهد بود کنترل کامل بر روی این هواپیماهای خودکار پیشرفته داشته باشد. شرکت دفاعی آمریکایی لاکهید مارتین که تولیدکننده اف-۳۵ است، به طور مداوم از ارائه کامل "کد منبع" خود به مشتریان خارجی، از جمله متحدان نزدیک ایالات متحده، خودداری کرده است. برنامه اصلی که تمامی عملکردهای این هواپیما را ممکن می‌سازد، کد منبع نام دارد که حداقل ۸ میلیون خط کد دارد.

هر مأموریت آموزشی یا جنگی که توسط یک اف-۳۵ کانادایی انجام شود، نیازمند «بار داده مأموریت» است که از طریق تأسیسات محاسباتی تخصصی در ایالات متحده انجام می‌شود زیرا کد منبع یک راز محافظت‌شده است.

این بار داده به اف-۳۵ این امکان را می‌دهد که از قابلیت‌های برتر آگاهی موقعیتی خود استفاده کند و اطلاعاتی درباره اهداف مأموریت و پروفایل‌های تهدید فراهم می‌آورد. از آنجایی که اف-۳۵ یک هواپیمای پیچیده است، تمامی قطعات یدکی تنها در ایالات متحده در دسترس خواهد بود.

جنگنده‌های پیشرفته همچنین به تعمیرات منظم و تأمین قطعات یدکی نیاز دارند. حتی اگر کانادا برخی قطعات اف-۳۵ را تولید کند، اگر دسترسی به طیف کاملی از قطعات محدود شود، اف-۳۵های کانادا به تدریج غیرقابل استفاده خواهند شد.

کانادا در یک نقطه تصمیم‌گیری حساس در سیاست دفاعی خود قرار دارد و تصمیمات امروز آن تا دهه‌ها تأثیر خواهد گذاشت.