آنچه باید درباره «ام اس» بدانیم

باشگاه خبرنگاران جوان - محمدعلی صحرائیان رئیس مرکز تحقیقات‌ ام اس دانشگاه علوم پزشکی تهران، اظهار کرد:‌ ام اس یک بیمار مزمن است که بیش از سه میلیون نفر را در جهان و بیش از ۱۰۰ هزار نفر را در ایران مبتلا کرده است.

وی با اعلام این مطلب که‌ ام اس یک بیماری خود ایمنی سیستم عصبی مرکزی است که در اثر هجوم سلول‌های دفاعی بدن به بافت عصبی و تخریب پوشش اعصاب مرکزی ایجاد می‌شود، ادامه داد: دقیقاً مشخص نیست چرا سیستم ایمنی فردی ممکن است دچار افسارگسیختگی و حمله به بافت خود می‌شود، اما مطالعات چند دهه اخیر در زمینه بیماری نقش فاکتور‌های محیطی و استعداد ژنتیک را به اثبات رسانده‌اند.

نایب رئیس انجمن‌ ام اس افزود: در میان عوامل محیطی ویروس اپشتین بار مورد توجه ویژه محققین قرار گرفته است و به نظر می‌رسد این ویروس به تنهایی یا در کنار سایر عوامل محیطی آغاز کننده آبشار خودایمنی باشد.

وی از مصرف سیگار و اصولاً مواجهه با دود به عنوان عوامل خطرزای دیگر بیماری‌ام اس نام برد که شواهد متعددی بر نقش آنها تاکید دارند.

صحرائیان گفت: کاهش ویتامین D و برخی عوامل محیطی دیگر مانند چاقی نوجوانی نیز از مواردی است که برخی مطالعات به آنها اشاره کرده‌اند. هرچند علت اصلی بیماری هنوز مشخص نیست.

وی اظهار داشت: شیوع بیماری در دهه‌های اخیر در بسیاری از مناطق دنیا از جمله کشور ما رو به افزایش بوده و هرساله تعدادی از مردم به این بیماری مبتلا می‌شوند.

نایب رئیس انجمن‌ام اس گفت: شایع‌ترین سن ظهور علائم بیماری‌ام اس، ۲۰ تا ۴۰ سالگی بوده و در خانم‌ها واضحا شایع‌تر است.

وی افزود: بسته به درگیری قسمت‌های مختلف سیستم عصبی مرکزی، علائم بیماری متفاوت می‌باشد تاری دید، اختلالات حسی (گز گز و مور مور)، اختلالات حرکتی و ضعف اندام‌ها، اختلال تعادل و یا مشکلات ادراری از علائم شایع این بیماری است. لازم به ذکر است که علائم‌ام اس غیر اختصاصی بوده و ده‌ها بیماری دیگر می‌توانند تقلید کننده علائم‌ ام اس باشند.

صحرائیان گفت: برای تشخیص دقیق بیماری‌ام اس علاوه بر معاینه بالینی پزشک انجام‌ ام ار‌ای از مغز و نخاع برای تشخیص حائز اهمیت است.

وی ادامه داد: وجود پلاک‌های التهابی در سیستم عصبی مرکزی مهم‌ترین یافته تصویر برداری است که پزشک پس از رد سایر تشخیص‌های افتراقی تشخیص بیماری‌ام اس را قطعی می‌نماید.

رئیس مرکز تحقیقات‌ام اس دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: بیماری‌ام اس با دارو‌های تأثیر گذار بر سیستم ایمنی قابل کنترل و مدیریت است. امروزه از دارو‌های سرکوبگر سیستم ایمنی به عنوان مهم‌ترین اقدام در کنترل بیماری یاد شده هر چند انتخاب دارو بر اساس شرایط بیمار و شدت بیماری متفاوت است.

وی گفت: در طی سال‌های اخیر با پیشرفت‌های شگرف تکنولوژی توان کنترل بیماری‌ام اس واضحا افزایش یافته و بسیاری از بیماران با مصرف دارو توانایی خود را حفظ می‌نمایند. علاوه بر درمان دارویی عوامل متعدد دیگری در کنترل بیماری دخیل می‌باشند پرهیز از تنش‌های روحی و استرس‌های محیطی موجب کاهش حملات می‌گردد. ترک سیگار و ررژیم غذایی مناسب از موارد دیگری است که در کنار دارو به کنترل بیماری کمک نموده و شدت و تعداد حملات می‌کاهد.

صحرائیان افزود: فعالیت فیزیکی مناسب و ورزش از عوامل بسیار کمک کننده در جهت پیشگیری از ناتوانی و مدیریت بیماری است. ورزش منظم و ادامه دار نقش به سزایی در اکثریت مطالعات مربوط به کنترل‌ ام اس داشته و توسط متخصصین قویاً توصیه می‌شود.

وی گفت: به طور کلی در کنترل بیماری‌ام اس، سه بازوی اصلی وجود دارد؛ دارو، آرامش و تغییر سبک زندگی که شامل ورزش و تغذیه است. اگر یک ضلع این مثلث را انجام ندهیم، کنترل بیماری به خوبی انجام نمی‌شود.

منبع: وزارت بهداشت