اهمیت استفاده از فناوری‌های دیجیتال در حفاظت از حیات وحش

متن پیام حسن اکبری به مناسبت روز جهانی حیات وحش بدین شرح است:

 روز جهانی حیات وحش روزی‌است برای جلب توجه و افزایش آگاهی عمومی از ارزش‌های حیات وحش از جمله ارزش‌های زیبایی‌شناختی، بوم شناختی، علمی، فرهنگی و اقتصادی همچنین عواملی که این گونه‌ها و زیستگاه‌هایشان را تهدید می‌کند.

کشور جمهوری اسلامی ایران با توجه به شرایط اقلیمی متنوع و وسعتی که دارد، جایگاه ویژه‌ای را از لحاظ تنوع زیستی در جهان دارد و جزء دو نقطه داغ تنوع زیستی ایرانو-آناتولی و قفقازی از ۳۶ نقطه داغ جهانی است. بیش از ۸۰۰۰ گونه گیاهی، ۲۰۰۰ گونه مهره‌دار و ۲۵۰۰۰ گونه بی مهره در ایران زیست می‌کنند که نشانگر غنای زیستی و اهمیت حفاظت هر چه بیشتر از این سرمایه ارزشمند و گرانبهاست.

حفاظت از حیات وحش که کلیه زیستمندان کره زمین اعم از گونه‌های گیاهی و جانوری و میکروارگانیسم‌ها را در بر می‌گیرد، به معنای حفاظت از اجزای یک شبکه بزرگ است؛ شبکه‌ای که یکایک اجزای آن با هم ارتباط متقابل دارد، به شکل‌های مختلف به هم وابسته‌اند. حفاظت از حیات وحش یعنی حفاظت از تمامی اشکال حیات روی کره زمین، یعنی حفاظت از خود ما و در نهایت حفظ تعادل حیات روی زمین.

سازمان ملل متحد در مجمع عمومی خود در سال ۲۰۱۳، روز ۳ مارس مقارن با ۱۳ اسفند ماه را روز جهانی حیات وحش اعلام کرد تا فرصتی باشد برای آگاهی رسانی و آموزش در زمینه ارزش و اهمیت گونه‌ها و نقش جهانیان در حفظ این مخلوقات بی بدیل.

هر ساله شعاری خاص برای این روز انتخاب می‌شود تا از جنبه‌های مختلف مورد توجه قرار گیرد. "پیوند مردم و سیاره: کشف ابتکارات دیجیتال در حفاظت از حیات وحش" شعاری است که برای روز جهانی حیات وحش سال ۲۰۲۴ انتخاب شده است. برای توجه هر چه بیشتر به این موضوع که فناوری‌های دیجیتال چگونه می‌توانند در دنیایی با ارتباطات روزافزون چه در عصر حاضر و چه در آینده پیش رو در حفاظت از حیات وحش، تجارت قانونی و پایدار حیات وحش و همزیستی انسان و حیات وحش روی کره زمین نقش داشته باشند.

در روز جهانی حیات وحش سال ۲۰۲۳ نیز شعار "مشارکت و همکاری برای حفاظت از حیات وحش" اعلام شده بود تا اهمیت همکاری همه جانبه در حفاظت از حیات وحش را نشان دهد و بیانگر این موضوع باشد که موفقیت در حفاظت از حیات وحش منوط به مشارکت و همراهی افراد و گروه‌های مختلف جامعه از سطوح مختلف است؛ موضوعی که در ایران در اصل ۵۰ قانون اساسی به صراحت آمده و با شعار ۸۰ میلیون محیط بان به اوج خود رسیده است؛ هر ایرانی یک حافظ محیط زیست، یک حافظ حیات وحش.

در کشور به‌ویژه در چند سال اخیر تلاش برآن بوده تا در زمینه حفاظت، از مشارکت بخش خصوصی و جوامع محلی تا حد امکان بهره‌مند شویم که دستیابی به این هدف با انعقاد تفاهمنامه‌ها با برخی صنایع برای حفاظت از برخی زیستگاه‌ها و گونه‌های خاص همچنین افزایش طعمه گونه‌های در معرض خطر انقراضی، چون یوزپلنگ تا حدی امکان پذیر شده است.

استفاده از فناوری‌های دیجیتال نیز اعم از نرم افزار‌های خاص، پهپاد‌های مجهز به هوش مصنوعی، ردیاب‌ها و ... در شناسایی گونه‌ها، اطلاع‌رسانی به‌موقع در مورد حضور گونه‌ها، ردیابی آن‌ها، تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از پژوهش‌ها و بسیاری موارد دیگر، کمک بسیاری در حفاظت از حیات وحش در سطح جهان و ایران به ما کرده است، هرچند در ایران به دلیل وجود تحریم‌ها، دسترسی به بسیاری از تجهیزات با دشواری‌های خاص مواجه بوده و هست.

ضمن تبریک روز جهانی حیات وحش، امیدوارم یکایک ما قدر این گنجینه‌های با ارزش را هر چه بهتر بدانیم و با مشارکت هر چه بیشتر آحاد مختلف جامعه و با کمک علوم و فناوری‌های روز، در بهبود روزافزون شرایط حیات وحش کشور بکوشیم و دست در دست هم این گونه‌های بی‌نظیر را از پرتگاه انقراض رهایی بخشیم.

منبع: روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست