باشگاه خبرنگاران جوان؛ مینا عظیمی - بلومبرگ در گزارشی اعلام کرد که تصمیم چین برای کاهش ارزش یوان در برابر دلار به زیر سطحی که هفته‌ها در مقابل آن مقاومت می‌کرد، این احتمال را نشان می‌دهد که سال ۲۰۲۵ شاهد تنش‌های بزرگ بر سر سیاست نرخ ارز باشد.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا و معاونانش مدت‌ها است که شرکای تجاری آمریکا را متهم کرده‌اند که با کاهش نرخ یوان، برای صادرکنندگان خود مزیتی ناعادلانه به دست آورده‌اند.

ترامپ ژوئن گذشته در مصاحبه‌ای با بلومبرگ، چین و ژاپن را به دلیل ارزان نگه داشتن ارزهایشان جدا کرد و گفت که آنها بار بزرگی را بر شرکت‌های آمریکایی تحمیل کردند.

به گزارش بلومبرگ، کاهش بیش از پیش ارزش یوان از چشم ترامپ و تیم جدیدش دور نخواهد ماند. ژوئن گذشته، او اعلام کرد که دولت اولش بیش از حد بر حفظ نرخ‌های ارز خارجی از طریق تهدید تعرفه‌ها متمرکز بود.

دستور کار یکجانبه

در حالی که دلایل قابل درک برای کاهش ارزش پول چین وجود دارد (نرخ‌های بهره پس از رکود تقاضای داخلی به پایین‌ترین حد خود رسید)، سابقه ترامپ حاکی از عدم علاقه به سیاست‌های آسان (کاهش نرخ ارز) است.

اما در واقع، خطر بزرگی که همه با آن رو‌به‌رو هستند این است که کاهش اخیر ارزش یوان به عزم ترامپ برای پیشبرد یک برنامه اقتصادی بین المللی یکجانبه که به طرز خطرناکی شبیه برنامه دهه ۱۹۳۰ است، تقویت می‌کند.

جنگ‌های ارزی جدید نیست، معروف‌ترین آنها در دهه ۱۹۳۰ شروع شد، زمانی آمریکا و سایر کشور‌ها علاوه بر افزایش تعرفه‌های گمرکی، به کاهش ارزش پول خود پرداختند که منجر به وخامت تجارت جهانی به عنوان یک کل شد. 

اقتصاددانان کریس میچنر از دانشکده بازرگانی لوی دانشگاه سانتا کلارا و کرستن واندشنایدر از دانشگاه وین با استفاده از پایگاه داده جدیدی از اتفاقات تجارت فصلی آن دوره دریافتند که جنگ‌های ارزی دهه ۱۹۳۰ تجارت جهانی را حداقل ۱۸ درصد کاهش داد.

به گفته میچنر و واندشنایدر کاهش ارزش پول در اوایل دهه ۱۹۳۰ نشانگر رویکرد جدیدی در سیاست گذاری است که در آن کشور‌ها موقعیت‌های اقتصادی داخلی خود را بر سیستم بین المللی اولویت می‌دهند.

کاهش ارزش ارز‌ها

فرانکلین روزولت، رئیس جمهور وقت آمریکا رویکرد «اول آمریکا» خود را در سال ۱۹۳۳ رونمایی کرد. نتیجه سیاست اول آمریکا روزولت این بود که بیش از ۷۰ اقتصاد در نهایت ارزش پول خود را کاهش دادند و با افزایش هزینه‌ها و تنش‌های تجاری گسترده تر، جریان‌های تجاری را مختل کردند.

پس از جنگ جهانی دوم، آمریکا رویکردی کاملا متفاوت را در پیش گرفت. این کشور تمایل بیشتری برای باز کردن بازار‌های خود و مشارکت در هماهنگی اقتصادی و مالی جهانی پیدا کرده است و این دوباره در پی بحران مالی در سال ۲۰۰۸ اتفاق افتاد، زمانی که آمریکا و سایر کشور‌های عضو  جی۲۰ متعهد شدند که کاهش ارزش پول رقابتی را کنار بگذارند.

اکنون، به گفته بلومبرگ، فضا بیشتر شبیه به فضای دهه ۱۹۳۰ شده است. بی پروایی روزولت از نقض هنجار‌های قبلی و بی توجهی او به فشار‌های بین المللی بسیار شبیه کاری است که ترامپ قصد دارد انجام دهد.

بلومبرگ اکونومیکس ماه گذشته نوشت: تجارت آزاد به پایان رسیده است و حمایت گرایی آغاز شده است، نگرانی از بدهی به پایان رسیده است و کاهش مالیات شروع شده است، تضمین امنیتی آمریکا به پایان رسیده است و دفاع از خود در اولویت است.

با این حال، به گفته بلومبرگ، افزایش تعرفه‌های وعده داده شده ترامپ احتمالا کمتر از اعدادی است که او در طول مبارزات انتخاباتی خود مطرح کرد، از جمله مالیات جهانی تا ۲۰ درصد و تعرفه‌های ۶۰ درصدی بر چین.

معامله میان ترامپ و شی جین پینگ

آرتور کروبر و توماس گیتلی، تحلیلگران امور چین ماه گذشته در گاویکال دراگونومیکس نوشتند که فرضیه اصلی آنها نوعی معامله بین ترامپ و شی جین پینگ، رئیس جمهور چین است که تعرفه‌ها و کنترل صادرات را در سطحی که هر دو طرف می‌توانند تحمل کنند، متوقف می‌کند.

اما خطر این است که واشنگتن یا پکن در پاسخ خود به طرف مقابل دچار اشتباه محاسباتی شده و زیاده روی کنند، که منجر به تشدید اقدامات تجاری مانند آنچه در دهه ۱۹۳۰ اتفاق افتاد، بشود.

 اورلیک نوشت: حتی در بهترین سناریو، تغییر از تجارت آزاد به حمایت گرایی خبر بدی برای اقتصاد جهانی است، اگر ترامپ با تمام قوا تعرفه‌ها را اعمال کند، همه چیز از زنجیره تامین اپل در آسیا گرفته تا خودرو‌های جنرال موتورز در مکزیک آسیب خواهد دید.

منبع: الجزیره