گاردین: عقب نشینی کنفرانس صلح برنامه‌ریزی‌ شده در عربستان از به رسمیت شناختن کشور فلسطین

باشگاه خبرنگاران جوان؛ مریم حسینی - دیپلمات‌ها گفته‌اند که کنفرانس برنامه‌ریزی‌شده‌ای که قرار بود در این ماه در عربستان سعودی برگزار شود و حامیان فلسطین امیدوار بودند که دولت‌های غربی را برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین ترغیب کند، از مواضع خود عقب نشینی کرده و در عوض امیدوارند که بر گام‌هایی به سوی به رسمیت شناختن توافق کنند.

تغییر در اهداف کنفرانس که قرار است بین ۱۷ تا ۲۰ ژوئن برگزار شود، نشان‌دهنده عقب‌نشینی از چشم‌انداز قبلی است که قرار بود اعلامیه مشترکی مبنی بر به رسمیت شناختن فلسطین به عنوان یک کشور توسط گروه بزرگی از کشورها از جمله اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل، فرانسه و انگلیس باشد.

امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه و از حامیان این رویداد، به رسمیت شناختن فلسطین را «یک وظیفه اخلاقی و الزام سیاسی» اعلام کرده بود، اما مقامات فرانسوی این هفته به همتایان اسرائیلی خود اطلاع و اطمینان دادند که این کنفرانس زمان مناسبی برای به رسمیت شناختن نخواهد بود.

فرانسه و عربستان سعودی هشت گروه کاری را برای آماده‌سازی اقدامات لازم برای راه‌حل دو کشور تشکیل داده‌اند و مکرون بلافاصله قبل از کنفرانس سه روزه، میزبان کنفرانسی از جامعه مدنی تحت عنوان مجمع صلح پاریس است.

انگلیس بر گروه کاری بشردوستانه نظارت دارد و سایر گروه‌های کاری، بازسازی، پایداری اقتصادی یک کشور فلسطینی، ترویج احترام به قوانین بین‌المللی، روایت‌هایی برای صلح و «روز صلح»، تصوری از مزایای هر دو طرف از یک توافق مسالمت‌آمیز را پوشش می‌دهند.

اسرائیل و آمریکا در جلسات پیش از کنفرانس شرکت کرده‌اند، اما صحبتی نکرده‌اند و این امر گمانه‌زنی‌هایی را برانگیخته است که ممکن است این رویداد را تحریم کنند.

اسرائیل سخت تلاش کرده است تا از دستیابی فلسطینی‌ها به حق تعیین سرنوشت جلوگیری کند. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که تنها یک پنجم از رأی‌دهندگان اسرائیلی از راه‌حل دو کشوری حمایت می‌کنند و ۵۶٪ از اسرائیلی‌های یهودی از «انتقال شهروندان عرب اسرائیل به کشور‌های دیگر» حمایت می‌کنند.

اسرائیل همچنین طرح‌هایی را برای ساخت ۲۲ شهرک دیگر در کرانه باختری تصویب کرده است. ئیسرائیل کاتز، وزیر جنگ اسرائیل گفته است که این «یک اقدام استراتژیک است که مانع از تأسیس یک کشور فلسطینی می‌شود».

جاشوا زارکا، سفیر اسرائیل در فرانسه، ابتکار عمل مکرون را «فاجعه‌بار» توصیف کرده است.

به رسمیت شناختن یک کشور فلسطینی پیش از این به عنوان نتیجه یک طرح شکست‌خورده دو کشوری در دهه ۱۹۹۰ تلقی می‌شد. با این حال، دولت‌های اروپایی به طور فزاینده‌ای تردید دارند که اسرائیل قصدی برای کاهش کنترل خود بر فلسطینی‌ها داشته باشد و به رسمیت شناختن را به عنوان اهرمی احتمالی برای ایجاد تغییر تفکر در میان مقامات اسرائیلی می‌بینند.

ایرلند، اسپانیا و نروژ سال گذشته کشور فلسطین را به رسمیت شناختند. مکرون اصرار داشته است که فقط یک کشور فلسطینی بدون حماس را به رسمیت می‌شناسد - همان موضعی که انگلیس دارد.

گروهی از دیپلمات‌های ارشد سابق سازمان ملل متحد به نام «ریش سفیدان» در نامه‌ای سرگشاده به مکرون گفتند که «به رسمیت شناختن «یک گام اساسی و تحول‌آفرین به سوی صلح» است که باید به عنوان یک اصل، جدا از مذاکرات بر سر شکل نهایی کشور فلسطین و چگونگی و زمان خلع سلاح احتمالی حماس در نظر گرفته شود.»

آن-کلر لژاندر، مشاور رئیس‌جمهور فرانسه در امور خاورمیانه گفته است که این کنفرانس «باید نقطه عطفی تحول‌آفرین برای اجرای مؤثر راه‌حل دو کشور باشد. ما باید از حرف به عمل برسیم و باید از پایان جنگ غزه به پایان درگیری برسیم.»

او این هفته با مقامات اسرائیلی دیدار کرد تا در مورد کنفرانس و چشم‌انداز بلندمدت مبهم اسرائیل گفت‌و‌گو کند. او همچنین با محمد مصطفی، نخست‌وزیر تشکیلات خودگردان فلسطین دیدار کرد. روزنامه‌های اسرائیلی از مقامات فرانسوی که در سفر بودند، گزارش دادند که: «به رسمیت شناختن کشور فلسطین همچنان روی میز است، اما نه به عنوان نتیجه کنفرانس. این موضوع به صورت دو جانبه بین کشور‌ها باقی خواهد ماند.»

دیوید لمی، وزیر امور خارجه انگلیس که انتظار می‌رود در این کنفرانس شرکت کند، تحت فشار زیادی از سوی نمایندگان مجلس برای مجازات بیشتر اسرائیل قرار دارد و حداقل از او خواسته شده است که شرایط لازم برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین توسط انگلیس را مشخص کند.

همیش فالکونر، معاون وزیر خارجه انگلیس در امور خاورمیانه این هفته به نمایندگان مجلس گفت که تفکر این کشور در حال تغییر است. او گفت: «یکی از دلایلی که موضع سنتی دولت بریتانیا این بوده است که به رسمیت شناختن کشور فلسطین باید در پایان یا در طول فرآیند راه‌حل دو دولتی صورت گیرد، امید به این بود که ما به سمت راه‌حل دو دولتی حرکت کنیم. بسیاری از ذهنیت ها به دلیل لفاظی‌های اسرائیل تغییر کرده است - اظهارات واضح بسیاری مبنی بر اینکه دیگر به راه‌حل دو دولتی متعهد نیستند.»

اما انگلیس در کنفرانس مربوط به دولت آینده فلسطین به دنبال تعهدات محکمی است از جمله کنار گذاشتن حماس از هرگونه حکومت آینده غزه که ادعا شده است که خود حماس در طرح‌های مختلف تدوین شده توسط کشور‌های عربی آن را پذیرفته است.

تعداد فزاینده‌ای از نمایندگان محافظه‌کار مجلس انگلیس از موضع خود در این مورد دست کشیده و اکنون از به رسمیت شناختن حمایت می‌کنند از جمله دادستان کل سابق، جرمی رایت.

فرانسه امیدوار است که به رسمیت شناختن یک کشور فلسطینی توسط گروهی از کشور‌های غربی بتواند با عادی‌سازی روابط کشور‌های اسلامی با اسرائیل متعادل شود.

با این حال، به رسمیت شناختن اسرائیل توسط عربستان سعودی غیرممکن به نظر می‌رسد. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی و دیگر میزبان مشترک، بار‌ها تأکید کرده است که اسرائیل در حال ارتکاب نسل‌کشی است، دیدگاهی که افکار عمومی عربستان سعودی نیز به طور گسترده با آن موافق است.

منبع: گاردین