کشف اسراری از «نقطه بی‌بازگشت» خورشید

باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی - ستاره‌شناسان با موفقیت اولین مرز‌های دقیق جو بیرونی خورشید را نقشه‌برداری کرده‌اند، مرزی پویا که در آن مواد خورشیدی از چنگال مغناطیسی خورشید رها شده و به فضا فرار می‌کنند.

این مرز که از نظر علمی با نام سطح آلفون شناخته می‌شود، نشان‌دهنده نقطه بی‌بازگشت است، جایی که باد خورشیدی از یک جریان کنترل‌شده مغناطیسی به یک جریان آزاد برگشت‌ناپذیر تبدیل می‌شود.

نقشه‌های جدید، با ترکیب اندازه‌گیری‌های مستقیم از کاوشگر خورشیدی پارکر ناسا با داده‌های سایر فضاپیماها، نشان می‌دهند که این مرز ایستا نیست، بلکه یک موجودیت پویا است که همگام با ریتم خورشید نفس می‌کشد.

با نزدیک شدن خورشید به اوج چرخه فعالیت ۱۱ ساله خود، این مرز گسترش می‌یابد و لبه‌های ناهموار و شیاردار بیشتری ایجاد می‌کند، در حالی که در دوره‌های عدم فعالیت خورشیدی، منقبض شده و صاف‌تر می‌شود.

سم پادمن، اخترفیزیکدان مرکز هاروارد-اسمیتسونیان و نویسنده اصلی این مطالعه که در مجله اخترفیزیک منتشر شده است، می‌گوید: «برای اولین بار، ما یک نقشه دقیق داریم که می‌توانیم از آن به عنوان راهنمای ناوبری در این منطقه بحرانی استفاده کنیم.» «مهمتر از همه، اکنون می‌توانیم دگرگونی‌های آن را در زمان واقعی مشاهده کنیم و آنها را با اندازه‌گیری‌های مستقیم مقایسه کنیم و درک عمیق‌تری از فرآیند‌هایی که در اطراف خورشید ما اتفاق می‌افتد، به ما ارائه دهیم.»

این کشف به ویژه در زمینه آب و هوای فضا قابل توجه است، زیرا ابزاری جدید برای بهبود مدل‌های پیش‌بینی طوفان‌های خورشیدی که می‌توانند شبکه‌های برق روی زمین را مختل کرده و فضانوردان و ماهواره‌ها را به خطر بیندازند، در اختیار دانشمندان قرار می‌دهد.

این تحقیق همچنین نشان می‌دهد که این یافته‌ها می‌توانند برای درک رفتار جو سایر ستارگان در کهکشان ما به کار روند.

کاوشگر خورشیدی پارکر با کمک ابزار تخصصی SWEAP خود، با پرواز مکرر در جو بیرونی خورشید، نمونه‌های مستقیمی از منطقه درست زیر سطح منطقه آلفون تهیه کرد و دقیقاً مشخص کرد که باد خورشیدی کجا و چه زمانی از میدان مغناطیسی خورشید فرار می‌کند.

دانشمندان می‌گویند که مرحله بعدی شامل شیرجه مجدد کاوشگر در طول دوره کمینه خورشیدی پیش رو خواهد بود که به آنها امکان می‌دهد تغییرات این مرز را در طول یک چرخه کامل خورشیدی مشاهده کنند. این می‌تواند آنها را به حل یکی از پیچیده‌ترین اسرار فیزیک خورشیدی نزدیک‌تر کند: چرا تاج خورشید با دور شدن از سطح آن گرم می‌شود؟

منبع: Space.com