از آتشبس تا تهدید: خلع سلاح یا تداوم هویت مقاومت؟
باشگاه خبرنگاران جوان؛ مهسا حنیفه - در شرایطی که تنها روزهای محدودی تا پایان دسامبر ۲۰۲۵ باقی مانده و اولتیماتوم مشترک واشنگتن و تلآویو برای خلع سلاح حزبالله لبنان سایه سنگین خود را بر منطقه افکنده، پانزدهمین نشست کمیته نظارت بر اجرای توافق آتشبس در شهر ناقوره جنوب لبنان برگزار شد؛ نشستی که هیئتهای نظامی و غیرنظامی از لبنان و رژیم صهیونیستی، پشت درهای بسته، به بحث پرداختند و ظاهراً بر تقویت نقش ارتش لبنان در امنیت جنوب رودخانه لیتانی و بازگشت امن آوارگان تأکید کردند. این مذاکرات، که از آبان ۱۴۰۳ و پس از امضای آتشبس آغاز شده، در ظاهر برای حفظ ثبات و بازسازی طراحی شدهاند، اما در عمق، صحنهای از تلاشهای هماهنگ آمریکا و رژیم اشغالگر برای تحمیل خلع سلاح مقاومت است؛ تلاشی که با نقضهای مکرر آتشبس از سوی رژیم صهیونیستی همراه بوده و اعتماد به فرآیند دیپلماتیک را به شدت خدشهدار کرده است.
نقض آتشبس: تاکتیکی برای تضعیف مقاومت
رژیم صهیونیستی، با بهرهگیری از ادوات نظامی و حمایت بیقیدوشرط آمریکا، آتشبس را به ابزاری برای ادامه فشار تبدیل کرده و نقضهای سیستماتیک آن را با ادعاهای واهی توجیه میکند. تنها یک روز پیش از نشست ناقوره، حملات هوایی گستردهای در سراسر لبنان انجام شد که اهداف غیرنظامی را نیز در بر گرفت و این الگو، از زمان آتشبس تاکنون تکرار شده است. گزارشهای مستقل سازمان ملل حاکی از ثبت بیش از هزار و پانصد نقض آتشبس توسط نیروهای صهیونیستی است که منجر به شهادت صدها لبنانی و آوارگی هزاران نفر دیگر شده، در حالی که هیچ حملهای از سوی حزبالله گزارش نشده است.
اشغال مداوم بیش از ۱۰ کیلومتر مربع از اراضی مرزی، از جمله مناطق استراتژیک، نهتنها نقض صریح توافق است، بلکه نشانهای از عدم تمایل واقعی تلآویو به صلح پایدار به شمار میرود. سفارت آمریکا در بیروت، در بیانیهای پس از نشست، از توافق بر سر اولویتهای اقتصادی و بازگشت ساکنان سخن گفت، اما دفتر بنیامین نتانیاهو صراحتاً تأکید کرد که هدف اصلی، خلع سلاح حزبالله توسط ارتش لبنان است؛ واقعیتی که پرده از هماهنگی کامل واشنگتن و تلآویو در این فشارها برمیدارد و نشان میدهد چگونه مذاکرات دیپلماتیک به پوششی برای اهداف راهبردی تبدیل شدهاند.
ریشههای هویتی مقاومت: مانعی در برابر تسلیم
حزبالله لبنان، به عنوان بخشی جداییناپذیر از بافت اجتماعی و دفاعی این کشور، خلع سلاح را قاطعانه رد کرده و این موضع را پاسخی منطقی به تهدیدات مداوم اشغالگری میداند. شیخ نعیم قاسم، دبیرکل حزبالله، دولت لبنان را به امتیازدهی بدون دریافت تضمین متهم کرده و تأکید دارد که سلاح مقاومت، ضامن استقلال و امنیت ملی در برابر تجاوزات مکرر است. این رویکرد، ریشه در تاریخ پرتلاطم لبنان دارد؛ جایی که اشغال طولانیمدت جنوب توسط رژیم صهیونیستی تا سال ۲۰۰۰، تنها با مقاومت سخت پایان یافت و عقبنشینیهای بعدی نیز محصول همین قدرت بازدارنده بود.
تحلیلگران برجسته غربی، مانند جان مرشایمر و استفان والت در کتاب معروف خود «لابی اسرائیل و سیاست خارجی آمریکا»، به خوبی نشان دادهاند که حمایت بیحد آمریکا از رژیم صهیونیستی، ریشه اصلی بیثباتی منطقه است و لابیهای قدرتمند، منافع ملی واشنگتن را قربانی توسعهطلبی تلآویو کردهاند. در خاورمیانهای که ساخت هویتی آن بر پایه مقابله با اشغال و حفظ کرامت شکل گرفته، خلع سلاح حزبالله نهتنها لبنان را آسیبپذیر میکند، بلکه زمینه را برای تجاوزات گستردهتر فراهم خواهد ساخت. حزبالله، فراتر از یک گروه نظامی، نماد هویت جمعی لبنانیهاست و تلاش برای حذف آن، میتواند به بازتولید مقاومت در اشکال جدید منجر شود.
آینده منطقه: بین تهدید جنگ و موازنه هویتی
با نزدیک شدن به ضربالاجل ادعایی پایان دسامبر ۲۰۲۵، که آمریکا و رژیم صهیونیستی آن را برای خلع سلاح تعیین کردهاند، خاورمیانه در آستانه آزمونی تاریخی قرار دارد؛ آزمونی که میتواند به تشدید منازعه یا تحکیم موازنه جدید منجر شود.
با این حال، تجربیات تاریخی از جنگ ۳۳ روزه ۲۰۰۶ تا درگیریهای اخیر نشان میدهد که فشارهای حداکثری اغلب به شکست میانجامد و مقاومت را ققنوسوار تقویت میکند. هزینههای سنگین جنگهای گذشته برای رژیم صهیونیستی، هشداری جدی است که هرگونه ماجراجویی جدید، میتواند به تضعیف داخلی تلآویو و انزوای بیشتر آمریکا در منطقه منجر شود.
در نهایت، ساخت اجتماعی خاورمیانه که بر موازنه هویتی استوار است، اجازه تسلیم یکجانبه نمیدهد و آینده احتمالاً شاهد تداوم مقاومت هوشمندانه خواهد بود؛ مقاومتی که نهتنها بقای حزبالله را تضمین میکند، بلکه معادلات قدرت را به نفع نیروهای مستقل منطقه دگرگون خواهد ساخت. این فرآیند، فراتر از یک منازعه محلی، نمادی از چالش جهانی میان سلطهطلبی و حق تعیین سرنوشت است و نشان میدهد که تلاش برای تحمیل خلع سلاح، در بلندمدت به تقویت اراده مقاومت منجر خواهد شد.
12251176
مهمترین اخبار بینالملل
