هفته سرنوشت‌ساز؛ تصمیم دولت ترامپ درباره ادامه مذاکرات صلح اوکراین

باشگاه خبرنگاران جوان - مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، روز یکشنبه اعلام کرد که دولت ترامپ طی هفته جاری تصمیم خواهد گرفت که آیا به تلاش برای دستیابی به یک توافق مذاکره‌شده درباره تجاوز روسیه به اوکراین ادامه دهد یا تمرکز خود را بر مسائل دیگر معطوف کند.

روبیو در برنامه «میت د پرس» شبکه NBC اظهار کرد: «این هفته بسیار مهم خواهد بود. باید مشخص کنیم که آیا می‌خواهیم همچنان در این روند مشارکت داشته باشیم یا زمان آن رسیده که به مسائل دیگری که در برخی موارد به همان اندازه یا حتی بیشتر اهمیت دارند، بپردازیم.» وی افزود: «ما خواستار تحقق این توافق هستیم. دلایلی برای خوش‌بینی وجود دارد، اما در عین حال باید واقع‌بین باشیم. به توافق نزدیک شده‌ایم، اما هنوز به اندازه کافی نزدیک نیستیم.»

وزیر امور خارجه آمریکا جزئیات بیشتری از وضعیت مذاکرات ارائه نکرد و مشخص نکرد که این جدول زمانی با هدف تحت فشار قرار دادن اوکراین و روسیه برای آغاز مذاکرات مستقیم مطرح شده یا اینکه ترامپ و مشاورانش به‌طور جدی به خروج از روند مذاکرات فکر می‌کنند.

در همین حال، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، در گفت‌و‌گو با برنامه «فیس د نیشن» شبکه CBS، تاکید کرد که دستیابی به توافق فوری محتمل نیست. لاوروف گفت: «ما آماده دستیابی به توافق هستیم، اما هنوز برخی جزئیات خاص وجود دارد که باید دقیق‌تر تنظیم شوند.»

این مصاحبه روزی ضبط شد که روسیه با شلیک موشک‌ها و پهپاد‌ها به کی‌یف، دست‌کم ۱۲ نفر را به قتل رساند؛ حمله‌ای که انتقاد بی‌سابقه ترامپ را برانگیخت. لاوروف همچنین تصریح کرد که روسیه هنوز با پیشنهاد آمریکا برای آتش‌بس کامل ۳۰ روزه، که از سوی اوکراین پذیرفته شده است، موافقت نکرده است.

اظهارات روبیو یک روز پس از دیدار دونالد ترامپ با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، در واتیکان مطرح شد؛ جایی که هر دو رهبر برای شرکت در مراسم خاکسپاری پاپ فرانسیس حضور داشتند. عکس‌هایی منتشر شد که آنها را در حال گفت‌و‌گو در کلیسای سن‌پیتر نشان می‌دهد. این نخستین دیدار حضوری ترامپ و زلنسکی از زمان نشست جنجالی آنها در دفتر بیضی کاخ سفید در ماه فوریه بود؛ نشستی که در آن ترامپ و معاونش جی‌دی ونس، زلنسکی را به دلیل عدم نشان دادن قدردانی کافی در برابر خبرنگاران مورد انتقاد قرار دادند.

در ماه‌های گذشته، تنش‌ها میان دو کشور افزایش یافته بود، به‌ویژه پس از آنکه ترامپ چندین اظهار نظر در حمایت از مواضع ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، انجام داد. ترامپ همچنین اعلام کرده که تمایل دارد شراکت‌های اقتصادی با روسیه ایجاد کند و همزمان فشار‌هایی برای امضای توافقنامه‌ای در زمینه استخراج مواد معدنی حیاتی با دولت اوکراین اعمال نماید.

در نشست‌های اخیر در پاریس و لندن و از طریق کانال‌های دیپلماتیک متحدان، مقامات آمریکایی و اوکراینی، از جمله روبیو، درباره شرایط احتمالی توافق مذاکره‌شده با روسیه تبادل نظر کرده و پیشنهادات و پاسخ‌های متقابلی ارائه داده‌اند.

از جمله مسائل مورد اختلاف، اصرار دولت ترامپ بر به‌رسمیت شناختن کریمه به عنوان قلمرو روسیه و پذیرش ضمنی اشغال بخش‌هایی از شرق اوکراین از سوی نیرو‌های روسیه از سال ۲۰۱۴ تاکنون است. ترامپ همچنین خواهان این است که اوکراین در دوره ریاست‌جمهوری او به عضویت ناتو درنیاید.

زلنسکی پس از دیدار با ترامپ در شبکه‌های اجتماعی از او تشکر کرد و این دیدار را «نشستی بسیار نمادین با ظرفیت بالقوه تاریخی، در صورت دستیابی به نتایج مشترک» توصیف نمود.

استیون چونگ، سخنگوی کاخ سفید، این دیدار را «بسیار سازنده» ارزیابی کرد.

در عکسی دیگر از این دیدار، ترامپ و زلنسکی در حال گفت‌و‌گو با امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، و کیر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا دیده می‌شوند. رهبران فرانسه و بریتانیا بر لزوم ارائه تضمین‌های امنیتی به اوکراین در صورت حصول توافق تاکید کرده‌اند؛ موضوعی که زلنسکی آن را حیاتی دانسته، اما دولت ترامپ معتقد است که این مسئولیت باید بر عهده کشور‌های اروپایی باشد.

زلنسکی در پیام خود اشاره کرد که درباره تضمین‌های امنیتی با ترامپ گفت‌و‌گو کرده است.

روز جمعه، استیو ویتکاف، تاجر حوزه املاک و فرستاده ویژه ترامپ، در مسکو با ولادیمیر پوتین برای سه ساعت دیدار کرد. پس از اطلاع ترامپ از نتایج این دیدار، او روز شنبه در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «روزی خوب برای مذاکرات و دیدار‌ها درباره روسیه و اوکراین بود. دو طرف بسیار به توافق نزدیک شده‌اند و اکنون باید در عالی‌ترین سطوح دیدار کنند تا کار را به پایان برسانند.»

استیو ویتکاف و مارکو روبیو قرار بود هفته گذشته در مذاکراتی با مقامات اوکراینی در لندن شرکت کنند، اما پس از مخالفت تیم زلنسکی با مفاد اصلی پیشنهادی که آنها در ۱۷ آوریل در پاریس ارائه داده بودند، سفر خود را لغو کردند. با این حال، سایر مقامات آمریکایی در مذاکرات روز چهارشنبه لندن حضور یافتند.

روبیو پس از مذاکرات پاریس اعلام کرده بود که دولت ترامپ طی چند روز آینده تصمیم خواهد گرفت که آیا امکان دستیابی به توافق در چند هفته آینده وجود دارد یا خیر. او تأکید کرده بود که در صورت عدم امکان دستیابی به مصالحه با همه طرف‌ها برای پایان دادن به جنگ اوکراین، ایالات متحده باید تمرکز خود را بر مسائل دیگر معطوف کند.

منبع : نیویورک تایمز