وداع با تزریق چشمی؛ نانوداروی جدید امید بیماران شبکیه‌ای شد

باشگاه خبرنگاران جوان - در جریان نشست سالانه «انجمن تحقیقات بینایی و چشم‌پزشکی» (ARVO) که از ۴ تا ۸ مه ۲۰۲۵ در سالت‌لیک‌سیتی، یوتا برگزار شد، شرکت آمریکایی آشوتا تراپیوتیکس، نتایج میان‌مرحله‌ای فاز دوم آزمایش‌های بالینی داروی Migaldendranib (با نام اختصاری MGB) را ارائه داد. این داروی نوآورانه که به‌صورت نانوداروی زیرجلدی طراحی شده، برای درمان بیماری‌های عروقی شبکیه چشم از جمله wet AMD و DME به کار می‌رود.

برخلاف درمان‌های مرسوم که نیاز به تزریق داخل چشمی دارند، MGB نخستین داروی نانویی در کلاس خود است که به صورت زیرجلدی (SubQ) تزریق می‌شود و قابلیت درمان هم‌زمان هر دو چشم را دارد. این ویژگی می‌تواند تجربه بیماران را به‌شدت بهبود بخشد و بار درمانی را کاهش دهد. بیماران در این مطالعه، هر دو تا چهار هفته یک‌بار تزریق زیرجلدی MGB را دریافت کردند. به‌طور خاص، در این مطالعه باز (open-label) که شامل ۲۷ بیمار بود، تأثیر دارو بر کاهش وابستگی به تزریق‌های ضد VEGF در دوره ۲۴ هفته‌ای بررسی شد.

در بین بیمارانی که ۲۴ هفته درمان را به پایان رساندند، نتایج زیر گزارش شد:

- کاهش ۷۹.۹ درصدی نیاز به تزریق چشمی در بیماران wet AMD و ۸۰ درصدی در بیماران DME نسبت به ۲۴ هفته پیش از شروع درمان

- کاهش ۶۶.۷ درصدی نیاز تزریق در چشم مقابل در بیماران wet AMD و ۸۵.۸ درصدی در بیماران DME

- بهبود میانگین بینایی (Best Corrected Visual Acuity) به میزان ۳ حرف در بیماران wet AMD و ۴.۵ حرف در بیماران DME

- کاهش ضخامت مرکزی شبکیه به میزان ۴۵.۵ میکرون برای بیماران wet AMD و ۶۹.۱ میکرون برای بیماران DME

- عدم مشاهده عوارض جدی مرتبط با دارو؛ تنها ۵ مورد واکنش خفیف به تزریق در ۳۰۲ تزریق گزارش شد (۸.۶ درصد)، عمدتاً درجه یک (ملایم)

MGB یک مهارکننده گیرنده تیروزین‌کیناز VEGF است که از طریق پلتفرم نانودندریمر هیدروکسیلی طراحی شده است. این ساختار پیشرفته به دارو امکان می‌دهد فقط به سلول‌های فعال‌شده در نواحی التهابی شبکیه نفوذ کرده و بیان VEGF و ترشح مایع را کاهش دهد. این رویکرد برخلاف درمان‌های سنتی، به جای تخلیه مایع تجمع‌یافته، منبع نشت را هدف قرار می‌دهد.

جف کللند، مدیرعامل شرکت آشوتا تراپیوتیکس با ابراز رضایت از نتایج فاز دوم گفت: این داده‌ها نشان می‌دهد که MGB می‌تواند نیاز‌های برآورده‌نشده قابل توجهی را در درمان بیماری‌های شبکیه پاسخ دهد. تزریق زیرجلدی ماهانه که هر دو چشم را هم‌زمان درمان می‌کند، نه‌تنها دید را بهبود می‌بخشد، بلکه بار درمانی بیماران را نیز به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهد. ما مشتاقانه در انتظار آغاز مراحل پیشرفته‌تر آزمایش‌های بالینی هستیم.

شرکت آشوتا تراپیوتیکس در زمینه توسعه نانودارو‌های نوین که توان عبور از سد‌های بافتی و هدف‌گیری دقیق سلول‌های فعال در نواحی التهابی را دارند، فعالیت می‌کند و در تلاش است تا استاندارد‌های جدیدی در درمان بیماری‌های چشم، سیستم عصبی و اختلالات التهابی ایجاد کند.

منبع: ستاد ویژه توسعه فناوری نانو