اهداف راهبردی یا تهدید امنیتی؟

باشگاه خبرنگاران جوان - به نقل از پایگاه خبری نجبا، طی دو هفته آینده مذاکرات جدیدی میان کمیته‌های نظامی و فنی عراق و آمریکا آغاز خواهد شد تا چارچوبی نو برای حضور یا خروج نیروهای خارجی، به‌ویژه نیروهای آمریکایی، بررسی شود. با وجود اعلام پایان مأموریت رزمی آمریکا در عراق، این کشور همچنان بر حفظ پایگاه‌های کلیدی مانند عین‌الاسد و حریر اصرار دارد. این پافشاری نه به دلیل تهدیدات امنیتی، بلکه با هدف حفظ عمق راهبردی آمریکا در برابر ایران، سوریه و ترکیه صورت می‌گیرد. 

ادامه حضور نیروهای آمریکایی، استقلال سیاسی و امنیتی عراق را به خطر انداخته و بستری دائمی برای تنش‌های داخلی، تهدید علیه گروه‌های مقاومت و بی‌ثباتی مرزی فراهم کرده است. در مقابل، آمریکا هشدار می‌دهد که خروجش می‌تواند تبعات اقتصادی و دیپلماتیک برای عراق به دنبال داشته باشد. گروه‌های مقاومت عراق حضور نیروهای آمریکایی را نقض حاکمیت ملی و مصوبه پارلمان این کشور دانسته و نسبت به آن اعتراض دارند.

در شرایطی که دولت السودانی در اجرای مصوبه پارلمان برای اخراج نیروهای خارجی تعلل کرده، احتمال افزایش فشار گروه‌های مقاومت نه‌تنها بر نیروهای آمریکایی، بلکه بر خود دولت نیز وجود دارد. این انفعال دولت‌های عراق، از جمله دولت السودانی، ریشه در وابستگی اقتصادی به آمریکا، به‌ویژه در زمینه انتقال منابع دلاری از بانک فدرال این کشور، و همچنین ترس از فشارهای واشنگتن دارد.

این وابستگی مالی به ابزاری ساختاری برای دخالت مستقیم و غیرمستقیم آمریکا در سیاست داخلی و امنیتی عراق تبدیل شده و استقلال تصمیم‌گیری بغداد را به تغییر این چرخه وابستگی مشروط کرده است. از سوی دیگر، آمریکا بارها در مسیر تقویت ارتش عراق، به‌ویژه در حوزه‌های حساس مانند پدافند هوایی و فناوری پهپادی، کارشکنی کرده است. این رفتار نشان‌دهنده تمایل واشنگتن به حفظ ارتش عراق به‌عنوان نیرویی وابسته و غیرتهدیدآمیز برای منافع خود است، نه یک قدرت دفاعی مستقل و بازدارنده.

در این میان، حضور آمریکا نه‌تنها به امنیت عراق کمک نکرده، بلکه مانعی در مسیر استقلال دفاعی و بازسازی قدرت ملی این کشور به شمار می‌رود. گروه‌های مقاومت، به‌ویژه الحشد الشعبی، که خواستار خروج کامل نیروهای آمریکایی هستند، از نظر واشنگتن نیرویی غیرقابل کنترل و در تضاد با منافع آن تلقی می‌شوند. این تقابل نشان‌دهنده شکاف عمیق میان اراده ملی عراق برای استقلال و فشارهای خارجی برای حفظ وضعیت موجود است. مذاکرات پیش‌رو می‌تواند نقطه عطفی در تعیین آینده حضور نظامی آمریکا در عراق باشد، اما موفقیت آن به توانایی بغداد در غلبه بر وابستگی‌های اقتصادی و سیاسی به واشنگتن بستگی دارد.