ایران هیچ کاری خلاف تعهدات پادمانی خود نکرده است/ باید از تجربه برجام استفاده کنیم

باشگاه خبرنگاران جوان؛ محمدحسین نیک‌خوی متین - برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری با حضور علی اکبر صالحی، رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی به تحلیل دلایل اهمیت موضوع غنی‌سازی در کشورمان و مذاکرات هسته‌ای غیر مستقیم میان ایران و آمریکا  پرداخت.

امروز رهبری وقت مهمی را درباره موضوع هسته‌ای داشتند و درباره چرخه سوخت صحبت کردند. چرخه سوخت قلب صنعت هسته‌ای است. خیلی از کشور‌ها به تازگی صاحب نیروگاه هسته‌ای شدند و قانون یک و دو سه را آمریکا را امضا کردند و از حق داشتن چرخه سوخت گذشتند؛ بنابراین بحث چرخه سوخت بسیار مهم است. این چرخه از استخراج اورانیوم تا تبدیل به کیک زرد و غنی سازی و تا ساخت سوخت و بازفرآوری و سایر مسائل را شامل می‌شود و کشور ما در تمام ایستگاه‌های این چرخه پیشرف‌هایی کرده و به آستانه آن رسدیده است.

علی اکبر صالحی گفت: خودمان از درون، صنعت هسته‌ای را به اینجا رساندیم. در شروع کمک‌هایی بود، اما وسط راه  همه کمک‌ها به پایانش رسید و ما خودمان به این پیشرفت‌ها رسیدیم. البته در این مسیر از همه رئسای انرژی اتمی کشورمان باید تشکر کرد.  

سیکل سوخت و غنی سازی که رهبری بیان کردند بسیار مهم است

رئیس پشین انرژی اتمی کشورمان گفت: پس از انقلاب در سال ۶۸ رئیس وقت سانتریفیوژ‌هایی را به داخل وارد کردند. اما تا سال ۷۶ طول کشید این سانتریفویژ‌ها را تکمیل کنیم تا به صورت پایدار بچرخد و کار کند. از ۷۶ تا آخر ۸۵ طول کشید تا یک ظرفیت کامل را هماهنگ کنیم.‌ای مقدار طول کشید تا صاحب یک سانتریفیوژ شویم.

از ۸۵ تا ۸۷ توانستیم سانتریفویژ‌های خودمان را بر اساس مهندسی معکوس ایجاد کنیم. تا این مرحله همه اش مهندسی معکوس بود. ما مهندسی آن را داشتیم. اما علم سانتریفویژ‌ها را نداشیتم.

صالحی تاکید کرد: از سال ۹۲ شروع کردیم که برای خودمان سانتریفیوژ را تولید کنیم. در این زمینه حالا ما کتاب نوشتیم و چندین نرم افزار نوشتیم و اکنون خودمان سانتریفیوژ را می‌سازیم و اکنون به نسل نهم این ساتریفیوژ‌ها رسیدیم.

وی در اداکه با تاکید بر سخنان رهبری گفت: این سیکل سوخت و غنی سازی که رهبری بیان کردند بسیار مهم است. اکنون خیلی‌ها می‌گویند اصلا برای چی ما غنی سازی می‌خواهیم و ماهواره و‌ها رسانه‌های خارجی برای آن که ملت ما را نا امید کنند در این زمینه حرف‌هایی می‌زنند.

صالحی گفت: برای مثال شما می‌خواهید خانه‌ای بسازید. پیش از آن اقداماتی انجام می‌هید و صنعت هسته‌ای هم چنین موضوعی است. غنی سازی موضوعی  نیست که یک شب انجام شود و پیش زمانی لازم دارد. ساخت یک سانتریفویژ حدود ۱۶ سال طول کشید. ما باید زمانی را داشته باشیم که این غنی سازی را در کشور عملی کنیم.

ما باید آماده باشیم. این که می‌گویند سوخت برای چیست، حرف غلطی است. ما اکنون هر روز به دستاورد‌های زیادی میرسیم و باید زمانی را برای این غنی سازی صرف کنیم.

حرف‌هایی که آنها می‌زنن که ایران کار‌های سری داشته همه اش فریب کاری و دروغین است

صالحی درباره عناوینی که می‌گویند ایران در سال‌های گذشته و در زمان محمد الالبرادعی  پنهان گاری داشته بیان کرد: در نطنز کار می‌کردیم. نطنز یک شهر است. آن زمان که این صحبت‌های مطرح شد نماینده ایران در آژانس بین الملی انرژی اتمی بودم. الالبرادعی را به ایران آوردیم و ساخت یو سی اف را به او نشان دادیم. همه چیز را به او گفتیم که این اقدام را برای آن انجام می‌دهیم که در آینده اورانیوم را غنی سازی کنیم. حرف‌هایی که آنها می‌زنن که ایران کار‌های سری داشته همه اش فریب کاری و دروغین است.

ما هیچ کاری خلاف تعهدات پادمانی خود نکردیم. تنها چیزی که استناد کردند و دراره اش حرف زدند موضوعات در فوردو بود.

رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: زمانی که من مسئولیت انرژی اتمی را قبول کردم. وقتی با رئیس جمهور وقت به فوردو رفتیم. برای آن که تجربه داشتم به آقای  احمدی نژاد گفتم که باید ساخت فوردو را زودتر اعلام کنیم. زمان داشتیم، اما تشخیص دادم که باید زودتر اعلام کنیم.

در این زمینه نامه‌ای به الالبرادعی دادیم. الالبرادعی در کتاب خاطرات خود این داستان را درباره فوردو نوشته است. می‌گوید به آمریکایی‌ها این موضوع را گفتم و عنوان کردم که ایران همه کارهایش بر اساس قانون است. اما امریکایی‌ها با بی حرمتی با او برخودر کردند.

ما اکنون اورانیوم را تا ۵ درصد ، ۲۰ درصد و ۶۰ درصد داریم

صالحی درباره گذشته رفتار‌های امریکای‌ها در برجام گفت: بعد از برجام ۱۵ گزارش آژانس منتشر کرد که ایران به تعهداتش عمل کرده تا این که ترامپ از برجام خارج شد. ما در برجام خیلی چیز‌ها را قبول کردیم. ما به تعهدات عمل کردیم، اما آنها بیرون رفتند. در این مذاکرات هم می‌بیننیم که هر روز حرف‌های عجیبی مطرح می‌کنن.  

صالحی درباره لزوم ساخت اورانیوم گفت: ما اکنون اورانیوم را تا ۵ درصد  و ۲۰ درصد و ۶۰ درصد داریم. ۵ درصد را برای نیروگاه بوشهر و بعد از آن نیروگاه دارخوئین می‌خواهیم. ۲۰ درصد برای ری اکتور تحقیقاتی تهران و ری اکتور دومی است که در اصفهان کلید خورده است که امیدوارم در چند سال آینده تکمیل شود.

۶۰ درصد هم به همین منوال است.   ما وقتی با سانتریفیوژ‌ها کار می‌کنیم باید بدانیم که چیدمان‌ها برای هر درصد تفاوتی دارد و باید مسیر‌ها را طی کنیم. ما ۶۰ درصد را بررسی کردیم تا ببینیم که در دنیا کدام غنا برای چه استفاده‌هایی  استفاد می‌شود.

علی اکبر صالحی معتقد است. وقتی که ترامپ از برجام خارج شد. یک سال ایران هیچ اقدامی نکرد و طبق تعهدات برجام عمل کرد. اما بعد از گذدشته یک سال نظراتی مطرح شد. مذاکراتی بین  دولت و شورای امنیت ملی مطرح شد. اختلاف نظری در دولت و شورای عالی امنیت ملی برای پاسخ گوی به اقدامات ترامپ بود. او همچنان جلو می‌آم ما کاری نمی‌کردیم و پس از آن مجلس قانون راهبردی را تصویب کرد.

صالحی درباره بحث کنسرسیوم گفت: بحث کنسرسیوم در قبل از انقلاب هم  مطرح شده. از سال ۱۳۵۳ که ایران برای صنعت هسته‌ای تصمیم گرفته بود آمریکایی‌ها همان موقع هم نمی‌گذاشتند که انجام دهیم. آمرکیایی‌ها می‌گفتند شما کنسرسیوم درست کنید، اما نباید چرخه سوخت داشته باشید.

اما آن‌ها نمی‌دانستند که ایران و ملت ما نشان داده که همیشه می‌تواند اراده خود را محقق کند.

به گفته صالحی آمریکایی‌ها می‌دانستند اگر ایارن وارد چرخه سوخت شود این توانایی را دارند که مسلط به این فناوی شوند و این در جهت اهداف ان‌ها نبود. برای همین پیشنهاد کنسرسیوم منطقه‌ای دادند. گفتند ایران و پاکستان و عراق در کنار هم چنین کاری کنند. دکتر اعتمادی که فردی به شدت ملی بودند قبل از انقلاب نگذاشتند این اقدام  عملی شود. بعد گفتند در ایران بسازید، اما اختیارش با ما باشد و که آقای اعتماد باز هم به درستی قبول نکرد.

اگر موضوع کنسرسیوم اختیارش با ایران باشد قابل فکر است

صالحی در انتها درباره پیشنهاد کنسرسویم گفت: اگر کنسرسیوم در خاک ایران باشد و از نظر حقوقی اختیاراتش با ایران باشد و حالا سایر کشو‌ها هم حضور داشته باشند، امری است که قابل فکر است.

علی اکبر صالحی درباهر مذاکرات گفت: فرق ما اکنون با طرف مقابل این است که مذاکره کنندگان ما یک دور این مسیر را رفتند و طرف مقابل این گونه نیست. برای همین نامه‌ای که ما دادند بسیار مغشوش است و تناقض دارد. حتی برخی دوستان می‌گویند زبان انگلیسی آن هم مشکل دارد.

در مذاکره اگر داده همانند ستاده باشد مذاکره برد و برد است. ما بیشتر نمی‌خواهیم. به عنوان یک تحلیل گر می‌گویم. ما بالاخره باید به آنها نیز امتیازاتی بدهیم. اما ما باید از تجربه برجام استفاده کنیم. پیشنهاد این است که اگر ما باید یک دوره اعتما سازی متقابل داشته باشیم. یک تعهد فنی قابل توجه‌ای باید داشته باشیم که این تعهد در این دوره از طرف آنها نیز باید  عملیاتی شود.