فضائل رمضان| راهکار سبک شدن بار گناهان

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ماه مبارک رمضان بهترین ایام برای عبادت و مناجات به درگاه خداوند است. حس و حال خوب این ماه، هر انسان مؤمنی را به سمت معنویت سوق می‌دهد و دل‌های زنگار زده را از آلودگی‌های گناهان پالایش و به نور ایمان روشن می‌کند. در این بین، احادیث معصومین علیهم‌السلام درباره آداب این ماه، قلق‌های مناسبی را برای بهره‌ی بیشتر از نورانیت ماه رمضان ارائه می‌دهند و راهنمای مؤثری برای خودسازی و تزکیه نفس هستند.

به عنوان نمونه رسول خدا صلی الله علیه و آله در بخشی از خطبه‌ی شعبانیه که اواخر آن ماه شریف درباره فضائل رمضان ایراد فرمود، استغفار به درگاه خداوند و طول سجود را به عنوان دو راهکارِ رهایی از سنگینی بار اعمال معرفی کرده، می‌فرماید:

«أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّ أَنْفُسَکُمْ مَرْهُونَةٌ بِأَعْمَالِکُمْ فَفُکُّوهَا بِاسْتِغْفَارِکُمْ وَ ظُهُورَکُمْ ثَقِیلَةٌ مِنْ أَوْزَارِکُمْ فَخَفِّفُوا عَنْهَا بِطُولِ سُجُودِکُمْ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ أَقْسَمَ بِعِزَّتِهِ أَنْ لَا یُعَذِّبَ الْمُصَلِّینَ وَ السَّاجِدِینَ وَ أَنْ لَا یُرَوِّعَهُمْ بِالنَّارِ یَوْمَ یَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعَالَمِینَ.» یعنی «ای مردم، جان‌هایتان در گروی اعمال شماست، پس با استغفار، آن‌ها را از گِرو خارج کنید. پشت شما از بار گناهان سنگین است، پس با طولانی کردن سجده‌ها، آن را سبک گردانید و بدانید که حق تعالی به عزت خود سوگند یاد کرده است که نمازگزاران و سجده کنندگان در این ماه را عذاب نکند و در روز قیامت آن‌ها را از آتش دوزخ در امان دارد.»

یکی از سنت‌های نبوی، اهتمام به استغفار روزانه بود. ایشان نه تنها روزانه 70 بار به ذکر استغفار می‌پرداختند، بلکه بنا به نقلی، پس از پایان هر جلسه نیز 25 مرتبه استغفار می‌کردند. هرچند استغفار ایشان برای پاکسازی گناهان شیعیان بود. (معانی الاخبار، ص352)

درباره‌ی طول سجده که رسول خدا صلی الله علیه و آله آن را عاملی برای سبک شدن گناهان معرفی کردند، حکمت‌های متعددی در احادیث ذکر شده است. ایشان در حدیثی فرمود «إذا أرَدتَ أن یَحشُرَکَ اللّه ُ مَعی فَأطِلِ السُّجودَ بینَ یَدَی اللّه ِ الواحِدِ القَهّارِ»؛ یعنی اگر می خواهی خداوند تو را با من محشور فرماید، در پیشگاه خدای واحد قهّار سجده طولانی کن. [أعلام الدین فی صفات المؤمنین، ص268] همچنین امیر مؤمنان فرمود  «أطِیلُوا السُّجودَ، فما مِن عَمَلٍ أشَدَّ علی إبلیسَ مِن أن یَرَی ابنَ آدَمَ ساجِدا ، لأنّهُ اُمِرَ بالسُّجودِ فَعَصی. یعنی سجده را طول دهید، زیرا هیچ چیز برای ابلیس سخت‌تر و نا خوشایندتر از این نیست که فرزند آدم را در حال سجده ببیند؛ چرا که به او فرمان سجده کردن داده شد، اما سرپیچی کرد.  [الخصال، ج2، ص616] امام صادق علیه‌السلام نیز فرمود: علَیکَ بطُولِ السُّجودِ؛ فإنّ ذلکَ مِن سُنَنِ الأوّابِین؛  بر تو باد طول دادن سجده، زیرا این کار، شیوه فرمانبرداران است. [علل الشرائع، ج2، ص340]

بنابراین، استغفار و سجده‌های طولانی، نه تنها از آداب مهم ماه رمضان هستند، بلکه در طول سال نیز به عنوان دو عمل عبادی مهم، مورد تاکید قرار دارند و فواید معنوی بسیاری برای انسان به ارمغان می‌آورند.

انتهای‌پیام/