همه آنچه که باید درباره لباس‌های محلی زنان گیلان بدانید

به گزارش خبرگزاری تسنیم از رشت، لباس سنتی و‌ محلی‌ زنانِ گیلان که قدمت آن به چند هزار سال قبل می‌رسد هنوز هم از زیباترین و پرطرفدارترین لباس‌های محلی ایران است؛ پوششی که از اجزای مختلف تشکیل شده و می‌توان ترکیبی از رنگ‌های متنوع طبیعت گیلان را در آن دید.

این نوع پوشش در گذشته متناسب با فرهنگ‌ و رسوم، سلیقه، اندیشه و معیشت مردم این خطه‌ طراحی می‌شد و امروز تداعی‌گر حال‌ و هوای خوش خطه شمال است و اکثر مسافران و گردشگرانی که در فصول مختلف به این استان سفر می‌کنند یکی از‌ جذاب‌ترین خاطره‌سازی‌هایشان، گرفتن عکس یادگاری با لباس‌ سنتی مردمان این دیار است.

لباس‌های محلی زنان گیلان را می‌توان به سه بخش «‌قاسم‌آبادی»، «‌تالشی» و «‌رسوخی» تقسیم‌بندی کرد البته لباس رسوخی بیشتر در شهر ماسوله دیده می‌شد که یادگار زمان قاجار است. عفت و حیا نیز دو اصل مهم در لباس زنان گیلانی بود؛ از لچک و روسری‌های بلندی که موهای بافته شده خود را زیر آن پنهان می‌کردند تا شلیته‌های پرچین و بلند که رنگ و بوی حیا و نجابت داشت و در واقع طراحی لباس زن گیلکی به گونه‌ای انجام می‌شد که وقتی بر اسب می‌نشست و یا  پا به پای همسر در وسط شالیزار و باغات چای مشغول به کار میشد هیچ نقطه از بدنش پیدا نبود؛ حتی دختران دم‌بخت هم در گیلان با نوع لباسشان شناخته می‌شدند، آن‌ها شلیته‌های سفید بر تن می‌کردند در حالی که زنان دیگر شلیته‌های گل‌دار می‌پوشیدند.

این نوع لباس‌ها که مردمان گذشته گیلان بر تن می‌کردند، امروز استفاده از آن کمتر به چشم می‌خورد یا به‌طور کلی حذف شده است تا جایی‌که برای دیدن شلیته‌های پرچین و بلند زن گیلانی باید کیلومترها در سطح روستاهای این استان بچرخی تا شاید زنی را ببینی که لباسی محلی سنتی به تن کرده و خاطره‌ای از گذشته در ذهنت زنده کند البته در بعضی عروسی‌ها، همایش‌ها،‌ جشنواره‌های ملی، استانی و محلی و سایر مراسماتی که در سطح استان برگزار می‌شود گاهاً زنانِ شرکت‌کننده یا مجری مراسم برای افزایش شور و نشاط و نشان دادن یادگارِ گذشته‌، این لباس‌ها را بر تن می‌کنند.

لباس محلی گیلان سال 88 در فهرست میراث معنوی کشور به‌عنوان یک میراث جذاب از گذشته گیلانیان به ثبت رسید؛ این نوع لباس‌ها هنوز‌ هم نماد شادابی هستند و در جشنواره نیویورک نیز از آن تجلیل شده‌ است و جالب اینجاست که در میان کشورهای حاشیه خلیج فارس، روسیه و آمریکا هم طرفداران خودش را دارد و سالیانه تعدادی از تولیدات پوشش محلی گیلان به سایر کشورها صادر‌ می‌شود تا به‌عنوان نماینده ایران، تاریخ و فرهنگ کهن مردم این سرزمین را به جهان معرفی کند.

در همین راستا، یکی از صدها بانوان کارآفرین گیلان که در عرصه تولید لباس محلی و سنتی زنان گیلان فعالیت دارد روبه‌روی دوربین تسنیم قرار گرفت و از لزوم رونق تولید این گونه لباس‌ها و احیای هویت ملی و فرهنگی گیلان سخن گفت.

وی در کنار عرضه لباس‌های سنتی، عروسک‌های دست‌بافت رنگارنگ، جوراب‌های پشمی و سایر محصولات محلی را نیز به نمایش گذاشته است و می‌گوید: 4 سال است که با علاقه در این عرصه فعالیت می‌کنم و تولیدکننده لباس‌های سنتی و پرطرفدار گیلان هستم؛ شاید این‌گونه لباس‌ها زیاد‌ پرفروش‌ نباشند اما سر و کار داشتن با دنیایی از رنگ‌ها بسیار دلنشین است و در واقع جذابیت و تنوع رنگ در لباس‌های محلی مرا شیفته این هنر کرد.

این بانوی کارآفرین، خلق این لباس‌ها با رنگ‌های شاد را الهام‌گرفته از طبیعت رنگارنگ گیلان دانست و گفت: فرهنگ، نشاط و شادی مردمان گیلان را می‌توان در طراحی لباس‌های محلی مشاهده کرد؛ یراق‌دوزی‌های روی لباس زنان هم براساس سن افراد بود معمولا برای زنان سالمند و پیر از یراق‌های تیره و برای جوانان، از رنگ‌های شادتر استفاده می‌شد‌.

وی با بیان اینکه متراژ دامن‌ لباس زنان گیلانی در گذشته بیشتر بود و سکه‌دوزی‌های دور جلیقه و کلاه و تنوع و رنگ لباس هم الهام‌گرفته از طبیعت زیبای گیلان بود، افزود: طرح خورشید روی دامن زنان نیز براساس سطح اجتماعی و قشر جامعه طراحی می‌شد؛ افراد سطح بالاتر این طرح خورشید را در بالای دامن و افراد سطح پایین‌تر این طرح را روی لبه یا‌ پایین لباس کار کرده و استفاده می‌کردند.

این بانوی کارآفرین با اشاره به اینکه زنان گیلان در قدیم این نوع‌ لباس‌های پرچین و پر نقش و نگار را با دست‌های هنرمندانه خود خلق کرده و به تن می‌کردند، تصریح کرد: زنانِ قدیم از تکه‌ پارچه‌های مختلف با زحمت و سخت‌کوشی خاص در دوختِ این لباس‌ها استفاده‌ می‌کردند که کم‌هزینه‌تر بود اما امروزه استفاده از روبان، یراق‌دوزی و سایر تنوع‌بخشی‌ها، هزینه تولید را افزایش داده است.

به گفته این بانوی کارآفرین، لباس سنتی و محلی زنان گیلان امروزه بیشتر در جشن‌ها و عروسی‌ها توسط برخی زنان استفاده می‌شود و متاسفانه کمتر زن‌ روستایی را‌ می‌توان پیدا کرد که این لباس‌های رنگارنگ یادگار گذشته را به تن کرده باشد اما در میانِ مسافران و گردشگران طرفداران خاص خودش را دارد و به عنوان سوغاتی خریداری می‌کنند.

وی از لزوم احیا و رونق تولید لباس‌های سنتی و محلی‌ گیلان که بازگوکننده فرهنگ، آداب و رسوم گیلانیانِ قدیم و هویت‌ ملی است سخن گفت و تاکید کرد: حمایت‌ها در این عرصه متاسفانه اندک است؛ وام‌ها و تسهیلاتی که برای این نوع تولیدات پرداخت‌ می‌شود‌ کلان است اما باید چند نفر را تحت پوشش بیمه قرار دهیم در حالی‌که‌ میزان درآمد ما در این کار به حدی نیست که بتوانم چند نفر را تحت حمایت خود قرار دهم اما همچنان امیدوارم حمایت‌های بهتری صورت گیرد تا اتفاقات خوبی در راستای احیای این میراث ماندگار رقم بخورد.

انتهای پیام/