به گزارش خبرگزاری فارس، گزارش تحلیلی آمار پایان شهریورماه کتابخانه های عمومی کشور از سوی اداره کل برنامه ریزی نهاد کتابخانه ها منتشر شده است. در این گزارش که وضعیت کتابخانه های عمومی تا پایان شهریور 1393 بررسی شده است اهم آمارها به تفکیک شاخص های مورد نظر جمع آوری شده و میزان تغییر اقلام آماری نسبت به شهریور 1392 محاسبه شده است.

مازیار نیلچی مدیرکل برنامه ریزی نهاد کتابخانه های عمومی کشور با اشاره به جمع بندی گزارش این اداره کل از وضعیت شاخص های آماری نهاد در یک سال گذشته اظهار داشت: «اطلاعات آماری در بخش های مختلف نهاد هر ماه جمع آوری و تحلیل شده و از نتایج آن در تدوین و بازنگری سند برنامه ریزی راهبردی نهاد کتابخانه های عمومی کشور استفاده می شود.»

* فرآیند جمع آوری آمار و اطلاعات در نهاد

وی با اشاره به چگونگی جمع آوری این اطلاعات تصریح کرد: «هر کتابخانه عمومی به صورت مستقل و ماهیانه گزارش آماری خود را تنظیم و از طریق «سامانه فرزین» به اداره شهرستان و اداره‌کل استان خود ارسال می کند. در آنجا همه آمارها توسط ادارات‌کل استانی تنظیم شده و به ستاد نهاد ارسال می شود. این اطلاعات در ستاد جمع بندی و تحلیل شده و سپس برای مدیران‌کل استان ها به منظور بهره‌برداری در برنامه ریزی ها ارسال می شود.»

* رشد شاخص‌های آماری نهاد کتابخانه‌ها در یک سال گذشته

نیلچی با اشاره به شاخص‌های آماری نهاد کتابخانه‌های عمومی بیان داشت: «4 شاخصه مهم در بین شاخص های نهاد وجود دارد که به ترتیب تعداد کتابدار در کتابخانه های عمومی کشور14 درصد رشد، تعداد اعضاء با 13 درصد رشد، تعداد نسخه کتاب در کتابخانه ها با 10 درصد رشد و همچنین در بخش تعداد نسخه کتاب امانت داده شده به خارج از کتابخانه نیز ما شاهد 7 درصد رشد نسبت به شهریورماه سال گذشته بوده ایم. وی همچنین افزود: در دیگر شاخص ها از جمله زیربنای کتابخانه ها، تعداد صندلی، تعداد رایانه و... نیز که بستگی به شاخص های اصلی دارند شاهد رشد بالایی بوده ایم.»

مدیرکل برنامه ریزی نهاد ادامه داد: «به عنوان مثال در حال حاضر 2/58 درصد کتابخانه های نهادی و 9/17 درصد کتابخانه های مشارکتی خدمات اینترنتی ارائه می دهند که در تلاش هستیم این خدمات را به همه کتابخانه های عمومی گسترش دهیم.»

* عضویت روزانه 973 نفر در کتابخانه های عمومی کشور

بر اساس گزارش اداره کل برنامه ریزی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، تعداد کتابخانه، عضو، نسخه کتاب و تعداد کتابدار کتابخانه‌های عمومی کشور در پایان شهریور سال جاری در مقایسه با شهریور سال گذشته افزایش یافته است. به این صورت که تعداد اعضاء با 355 هزار و 283 نفر افزایش (13 درصد) از 2 میلیون و 207 هزار و 609 نفر به 2 میلیون و 562 هزار و 892 نفر رسیده است که با تقسیم آن بر روزهای سال به طور میانگین 973 نفر در هر روز به اعضای کتابخانه های عمومی افزوده شده است.

* اضافه شدن یک کتابخانه در هر دو روز به جمع کتابخانه های عمومی کشور

بنا به گفته مدیرکل برنامه ریزی نهاد؛ «طبیعی است که افزایش 13 درصدی تعداد اعضای کتابخانه های عمومی کشور متأثر از افزایش تعداد کتابخانه ها در یک سال گذشته بوده است. به این صورت که تعداد کتابخانه‌های عمومی کشور در پایان شهریور ماه سال گذشته 3001 باب بود در حالیکه در پایان شهریور سال جاری به 3177 باب کتابخانه رسیده است. افتتاح و بهره برداری از 176 کتابخانه از شهریور 92 تا کنون نشان دهنده رشد 6 درصدی تعداد کتابخانه ها است و در طول یک سال تقریباً هر دو روز یک کتابخانه به کتابخانه های عمومی کشور اضافه شده است.»

* ارسال بیش از 3 میلیون نسخه کتاب در یکسال گذشته به کتابخانه ها

نیلچی در ادامه با اشاره به خریداری و ارسال بیش از 3 میلیون نسخه کتاب به کتابخانه های عمومی گفت:  تعداد نسخه کتاب از شهریور سال گذشته تا شهریور امسال 35 میلیون و 737 هزار و 477 جلد به 39 میلیون و 89 هزار و 258 جلد رسیده که با 10 درصد رشد همراه بوده است.

در همین راستا و به علت افزایش تعداد کتابخانه ها به 3177 کتابخانه، طبیعی است که نیاز به کتابدار در 176 کتابخانه جدید موجب استخدام نیروی کار می‌شود و بر همین اساس از سال گذشته تا کنون تعداد کتابداران نهاد از 5527 نفر به 6047 نفر رسیده است و به عبارت دیگر در بخش تعداد کتابداران نهاد رشد 14 درصدی داشته‌ایم.

* 70 میلیون مراجعه شهروندان به کتابخانه‌های عمومی در یک سال گذشته

گزارش آماری ارائه شده توسط اداره کل برنامه ریزی نهاد کتابخانه های عمومی کشور نشان می‌دهد که  اعضای کتابخانه های عمومی از شهریور سال گذشته تا پایان شهریور امسال بالغ بر 47 میلیون و 440 هزار و 917 نسخه کتاب امانت گرفته اند. همچنین 71 میلیون و 836 هزار و 336  مراجعه در طول 12 ماه به کتابخانه‌های عمومی کشور داشته ایم. 

مدیرکل برنامه ریزی نهاد کتابخانه هادر همین خصوص ابراز امیدواری کرد: «این آمار نشان دهنده حرکت رو به رشد نهاد کتابخانه ها در راستای اهداف سند چشم انداز و نهضت مطالعه مفید است که امیدواریم در ادامه با شتاب بیشتری شاهد رشد روز افزون شاخص های مهم باشیم.»

* تحصیلات تخصصی 98 درصد از کارکنان نهاد کتابخانه‌ها

نیلچی درباره توزیع رشته تحصیلی کتابداران نهاد نیز گفت: «82 درصد کارکنان نهاد کتابخانه ها تحصیلات بالای لیسانس دارند که از این تعداد در حال حاضر 57 درصد دارای تحصیلات در رشته کتابداری و 41 درصد دیگر نیز در تخصصی که برای آنها تعریف شده است دارای تحصیلات دانشگاهی می باشند.»

وی در ادامه خاطرنشان کرد: «علت به کار گیری رشته های غیر کتابداری، گستردگی حوزه عملکرد نهاد و نیاز سازمانی به دیگر تخصص ها است. برای مثال از مهندسین صنایع به عنوان کارشناسان برنامه ریزی یا مهندسین فنآوری اطلاعات و یا کارشناسان علوم ارتباطات و مهندسان عمران در بخش های مورد نیاز استفاده می شود، بطوریکه از 41 درصدی که عنوان شده تمامی افراد در تخصص مربوط به حوزه فعالیت شان استفاده می شود.»

نیلچی در پایان تصریح کرد: «نهاد کتابخانه های عمومی کشور به واسطه ساختار عمومی و غیر دولتی که دارد، بخشی از منابع آن توسط دولت و بخشی دیگر توسط شهرداری ها تامین می‌شود، بنابراین نیازمند جایگاه های سازمانی تخصصی است که بتوانند منابع نهاد را تامین و برای فعالیت های آن برنامه ریزی کنند.»