به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، اواسط شهریور ماه بود که یکی از اعضای خاندان پیرنیا از خروج دو تابلوی باارزش متعلق به «کمال‌الملک» و «ویلیام ترنر»، نقاش نامدار انگلیسی که جزو میراث خاندان مشیرالدوله پیرنیا بودند، در سال 1390 به اتریش خبر داد؛ اقدامی که با هدف قرار گرفتن آن تابلوها در اختیار یکی از وارثان این خاندان انجام شد.

هرچند مهدی نیاراد (از بستگان عبدالحسین پیرنیا) در طول یک سال گذشته با اطلاع دادن به اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران درباره خروج این دو تابلوی نفیس، سعی در پیگیری این اتفاق داشت، اما با توجه به پیگیری‌های خبرنگار ایسنا، به نظر رسید که آن اداره کل و بخش حقوقی‌اش تمایل چندانی به پیگیری این اتفاق نداشته و ندارند.

با این وجود، پس از انتشار صحبت‌های امید غنمی، مدیرکل سابق حقوقی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بیش از یک ماه گذشته که چند نامه‌نگاری از سوی او پس از پیگیری‌های نیاراد ‌ در این زمینه به اداره کل میراث فرهنگی استان تهران انجام شده بود، اعلام کرد که اگر گمرک فرودگاه تشخیص دهد که آثار در حال خروج هنری و ارزشمند هستند، برای خروج‌شان از سازمان میراث فرهنگی استعلام می‌گیرد.

همین صحبت باعث شد مدیر کل گمرک فرودگاه امام (ره) در صحبت با خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، از شاکی این پرونده بخواهد نخست اسناد خود درباره‌ی خروج آن دو تابلوی نفیس از گمرک فرودگاه امام (ره) را ارائه کنند تا این دستگاه بتواند این اتفاق را پیگیری کند.

غلامرضا فاتحی اظهار کرد: اعلام شده است که مسافر یا شخصی تابلوها را از گمرک فرودگاه امام (ره) خارج کرده است، در حالی که ما هنوز اطلاعات این را نداریم که این آثار را از گمرک فرودگاه امام (ره) برده باشند!

وی افزود: در سالن خروجی پروازهای خارجی پلیس مستقر است، اگر مسافر عتیقه‌جات، فرش قدیمی یا حتی زعفرانی که کم‌ارزش‌تر از آثار تاریخی است ببینید، تا زمانی‌که ارزش آن و امکان خروج‌شان از کشور توسط گمرک تائید نشود، اجازه‌ خروج نمی‌دهند. آن‌ها نخست شیء یا کالا را به گمرک ارجاع می‌دهند و پس از تطبیق با قوانین گمرک اگر اجازه‌ی خروج داشته باشد، کتبا توسط گمرک اعلام می‌کنند، اما اگر براساس قوانین آثار عتیقه، مواردی مانند تابلو، تابلو فرش، کاسه‌های گلی که اطلاعات چندانی درباره‌ی آن‌ها نداریم باشد، نخست ارزیابان گمرک آن را بررسی می‌کنند.

او اضافه کرد: آن‌ها با وجود داشتن اطلاعات اولیه نمی‌توانند اجازه‌ خروج این‌گونه آثار از کشور را بدهند، به همین دلیل با ارسال درخواست کتبی به اداره کل میراث فرهنگی استان تهران از آن‌ها درخواست بررسی آثار به دست آمده را دارند.

فاتحی تاکید کرد: زمانی این ادعا می‌تواند قابل رسیدگی باشد که آن شخص اعلام کند تابلوها فرش‌ را با اظهار خارج کرده‌ام، در آن زمان با توجه به وجود دوربین‌های مختلف از طرف دستگاه‌های ذیربط و ضبط و کنترل دوربین‌ها در حراست، ما موظف به جواب دادن هستیم.

او حالت دیگر خروج دو تابلوی ارزشمند «کمال‌الملک» و «ویلیام ترنر» از کشور را به صورت قاچاق عنوان کرد و افزود:‌ از کجا مشخص است که آن شخص تابلوها را از فرودگاه امام (ره) و از طریق مرز مجاز از کشور خارج کرده باشد؟

وی همچنین با تاکید بر این‌که رضایت مردم در حوزه‌ی مسافری شرط است، افزود: بیشترین تلاش و هدف‌مان در سالن مسافربری، احترام به مردم است؛ به همین دلیل با ایجاد کانال‌های سبز و قرمز سعی در انجام این کار داریم. به همین دلیل ارزیاب گمرک نیز اجازه ندارد همه‌ لوازم شخصی یک خانواده را باز کنند که شاید چیزی در آن مخفی شده باشد، بنابراین قاچاق آن تابلوها به صورت جاسازی و قاچاق نیز امکان دارد.

ارزیابان گمرک دوره‌های مقدماتی آثار تاریخی را می‌گذرانند

فاتحی درباره‌ی شرایط ارزیابان گمرک که وظیفه‌ بررسی آثار اظهار شده یا نشده توسط مسافران را دارند، ادامه داد: ارزیاب‌ها قبل از وارد شدن به کار، دوره‌های ابتدایی و مقدماتی فرش و عتیقه‌جات که شامل حدود 500 ساعت کلاس آموزشی است را توسط اساتید معرفی شده از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری می‌گذرانند.

او با اشاره به وارد شدن رشته‌ امور گمرکی با مدرک کارشناسی در برخی از دانشگاه‌های کشور اضافه کرد: در این رشته واحدهای تخصصی مانند قانون امور گمرکی، مقررات صادرات و واردات و عتیقه‌جات و میراث فرهنگی تدریس می‌شود، بنابراین با توجه به این‌که در حال حاضر دانشگاه آزاد و دانشگاه‌های مختلف کشور فارغ‌التحصیلان زیادی در این حوزه با عنوان کارشناس امور گمرکی دارند، اداره کل گمرک آگهی‌های استخدام در چند سال گذشته، جذب‌ نیروهای گمرک در حوزه فنی از این گروه‌ها و کارشناسان امور گمرکی انجام شده است.

ایران 160 گمرک دارد، تابلوها از کدام گمرک خارج شدند؟

وی توضیح داد: در حوزه‌ی گمرک و در مرز مجاز، امکان این‌که کسی بتواند کالای عتیقه را با اظهار قانونی خارج کند نیست؛ مگر با مجوز مراجع قانونی ذیربط. بنابراین اگر آن دو تابلوی نفیس از گمرک خارج شده باشند، نخست باید توجه کرد که ایران 160 گمرک زمینی و هوایی در کشور دارد که گمرک فرودگاه امام (ره)، یکی از گمرک‌ هوایی بین‌المللی کشور است؛ با این وجود باز هم از مراکز استان‌های بزرگ، پروازهای خارجی به کشورهای اطراف انجام می‌شود و امکان خروج آن دو تابلو از یکی از مرزهای هوایی استان‌های دیگر وجود دارد.

مدیرکل گمرک فرودگاه امام (ره) اظهارکرد: با وجود این صحبت‌ها ما حاضریم شاکیان در گمرک شکایت رسمی بنویسند و مدارک و مستندات خود را ارائه دهند تا در هر گمرکی بتوانیم این قضیه را پیگیری کنیم، مسئولان با ارائه‌ی مستندات موظف به پاسخگویی هستند.

نماینده‌ی میراث فرهنگی به طور دائم در گمرک مستقر نیست

به گزارش ایسنا؛ در ادامه مظفر رضوانی شوشتری ‌ مدیر حوزه‌ی مسافری اداره کل گمرک فرودگاه امام (ره) نیز با اشاره به مقررات صادرات و واردات و قوانین گمرکی گفت: در فصل 97 این کتاب، اشیای هنری، کلکسیون یا عتیقه قابل طبقه‌بندی هستند، همچنین در بند 4مندرجات ذیل یادداشت های این فصل آمده است: «به موجب بند یک،مصوبه‌ی قانون شورای انقلاب اسلامی، مصوب 22/10/58 صدور هرگونه اشیای عتیقه و هنری از کشور ممنوع است. این ممنوعیت شامل تابلو و آثار هنرهای تجسمی معاصر، مربوط به 50 سال اخیر نمی‌شود».

وی درباره‌ی تشخیص و نحوه عمل در مورد ورود و خروج کالا از کشور نیز اظهار کرد: علاوه بر بندهای موجود در قوانین، بخشنامه‌هایی در طول سال صادر می‌شوند که در موارد خاص بر اساس آن‌ها عمل می‌کنیم.

او همچنین گفت: به منظور تسهیل در انجام تشریفات گمرکی در مبادی ورودی و خروجی، نمایندگان وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مسئول سایر کنترل‌ها موظف هستند تحت نظارت گمرک اقدام کنند.

وی استقرار نیروهای متخصص دستگاه‌های مذکور در گمرک را در قالب پروژه‌ای با عنوان‌ «پروژه‌ی پنجره واحد» دانست و افزود: حدود 20 تا 25 سازمان به اقتضای تخصص‌شان در فرودگاه امام (ره) نماینده دارد که بر اشیای در حال ورود و خروج از کشور نظارت دارند، در واقع ارزیابان به صورت روزانه به آن‌ها ارجاع می‌دهند و آن‌ها مجوزهای لازم را صادر و ممنوعیت یا مجاز بودن خروج کالاهای مختلف از نگاه تخصصی خود را به گمرک ارائه می‌دهند.

رضوانی شوشتری با بیان این‌که برخی از نمایندگان دستگاه‌ها مانند وزارت ارشاد به طور دائم در گمرک مستقر هستند، افزود: با توجه به کم بودن موارد مربوط به حوزه‌ی قاچاق آثار تاریخی از کشور از این مرز هوایی، نماینده‌ی میراث فرهنگی در فرودگاه مستقر نیست، اما اگر به موارد سابقه‌دار برخورد کنیم و آن مورد در لحظه قابل رجوع باشد، کارشناس میراث فرهنگی در لحظه آن را بررسی می‌کند،‌ در غیر این‌صورت شی تاریخی کشف شده نگه‌داری شده و تا زمان حضور نماینده‌ی میراث فرهنگی به آن اجازه‌ی ترخیص داده نمی‌شود،‌ پس از اعلام نظر میراث فرهنگی در برخی موارد، اجازه‌ی خروج اثر از کشور داده نمی‌شود، اما مالک آن می‌تواند از آن شی در ایران نگهداری کند که این مورد نیز توسط میراث فرهنگی اعلام می‌شود، بنابراین با میراث فرهنگی ارتباطی تنگاتنگ داریم.

آثار تاریخی‌تان را به ارزیاب «اظهار» کنید

او زمانی خروج یک اثر تاریخی از کشور را قاچاق و غیرقانونی دانست که مالک شی نسبت به وجود آن در میان وسایل خود به گمرک «اظهار» نکرده باشد و تاکید کرد: اگر با بازرسی فیزیکی به یک شی غیرقابل خروج برخورد کنیم، نام آن قاچاق می‌شود که در آن صورت با تشکیل پرونده، مالک آن در مرجع ذی‌صلاح قضایی بررسی و محکوم می‌شود.

مدیر حوزه‌ی مسافری اداره کل گمرک فرودگاه امام (ره) با اشاره به وجود یک بحث غیرتجاری و یک بحث تجاری در گمرک گفت: کالای همراه مسافر مانند چمدان و کالای غیر همراه مسافر که فرد به موجب قانون می‌تواند یک هفته قبل از خروج خود، کالای مجاز را با بلیت و گذرنامه به حوزه‌ غیر تجاری برده و با تکمیل اظهارنامه، کالای خود را بارنامه کند، که این اقدام از دید گمرک یک کالای غیر تجاری است.

وی افزود: براساس بند ب ماده‌ی 126 متعلق به قانون امور گمرکی ممنوعیت در صادرات، خروج اشیای عتیقه یا میراث فرهنگی به تشخیص سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است، همچنین بر اساس بند «ت» به جز کالاهای ممنوع‌الصدور به موجب قوانین خاص شایان ذکر است که براساس ماده‌ی 139 آیین نامه اجرایی قانون امور گمرکی در ارتباط با بحث مسافری، اگر یک مسافر اشیای ممنوع‌الصدور همراه داشته باشد و آن را به گمرک اظهار کند، گمرک موظف است ممنوعیت خروج آن اشیا را به مسافر اعلام، تا وی آن‌ها را به داخل کشور منتقل کند و در این صورت پس از انتقال شی، هیچ‌ جریمه‌ای از مسافر گرفته نمی‌شود.

یکی از آثار هنری نفیس خارج شده از ایران

اسناد آثار هنری نفیس خارج شده از ایران

اسناد آثار هنری نفیس خارج شده از ایران

انتهای پیام