به گزارش خبرنگار ایسنا - منطقه اصفهان، یوسف انصاری، ابوتراب خسروی و سیاوش گلشیری در این جلسه به اظهار نظر و نقد و بررسی داستان کوتاه پرداختند.

انصاری با اشاره به وضعیت داستان‌نویسی در ایران، اظهار کرد: از دهه 80 به بعد یکی از اتفاقاتی که در نشر افتاد این بود که سختگیری‌های گذشته به ناشرها از بین رفت.

وی با اشاره به پیدایش عنوان داستان استاندارد افزود: بزرگترین آسیب زمانی به داستان کوتاه وارد شد که چیزی به اسم داستان استاندارد در فضای نشر وارد شد.

این نویسنده درباره داستان استاندارد ادامه داد: داستان استاندارد یعنی نویسنده حداقل تسلط متوسطی به عناصر داستان داشته باشد. این نظر موجب شد تا راه باز شود و بسیاری از نویسنده‌های جوان به رقابت بپردازند و کتاب چاپ کنند.

وی افزود: این که می‌گویند چاپ کتاب سخت است به نظر من برعکس است و چاپ کتاب بسیار راحت شده است.

انصاری در رابطه با مجموعه‌های ارسال شده به نشرها افزود: سالانه 200 مجموعه کتاب در نشرهای گوناگون می‌آید که تنها یک مجموعه را می‌توان عالی حساب کرد و کارهایی که تأیید نمی‌شوند به این دلیل بوده که اغلب گویی از یک کارخانه تولید شده و بسیار شبیه هم هستند.

وی اضافه کرد: مجموعه پیمان اسماعیلی که کار بسیار موفقی بود بعد از مدتی مقلدان بسیاری به دنبال داشت، اما پیمان اسماعیلی در ادبیات یک نویسنده متوسط بود پس با این حساب مقلدان او نویسندگان ضعیف حساب می‌شوند.

این فعال نشر گفت: اتفاق بدتری که افتاد این بود که مخاطب با توجه به مجموعه داستان‌های خسروی و گلشیری می‌رفت تا مجموعه داستان ایرانی بخرد. با توجه به هزینه مناسب، چند جلد کتاب می‌خرید و مطالعه می‌کرد، سپس می‌گفت اگر مجموعه داستان این است، من هم می‌توانم نویسنده شوم و تا آخر هفته کتاب چاپ می‌کرد.

وی ادامه داد: معضل اصلی در آسیب‌شناسی داستان‌ها ناشرها هستند که برخی از آن‌ها با هزینه مؤلف کتاب چاپ می‌کنند و بعد از آن اتفاق بدتری که افتاد این بود که کتاب‌فروشی‌ها به دلیل عدم اعتماد دیگر تعداد بالا کتاب نخریدند و تیراژ پایین آمد.

این نویسنده در رابطه با داستان کوتاه اظهار کرد: اگر می‌خواهیم داستان کوتاه در فرم خود باقی بماند باید فرم آن را مثل نویسندگانی همچون نجفی که دو داستان را در یک کتاب آورد و از فرم رمان برای حفظ داستان کوتاه بهره برد، استفاده کنیم. تنها چیزی که اکنون فرم خود را نگه ‌داشته رمان است و اکنون مثل دوره‌ای شده است که غزل و قصیده داشت فرم خود را از دست می‌داد.

یوسف انصاری اضافه کرد: تا دوره‌ای داستان کوتاه هنوز یک فرم بود، اما از دوره‌ای به بعد داستان کوتاه دیگر فرم خود را از دست داد و تبدیل به یک فرهنگ شد. چارچوب بسته‌ای برای داستان کوتاه تعریف شده و مانند قصیده می‌شود.

وی کارگاه‌های داستان‌نویسی را در آسیب رسانی به داستان مقصر دانست و افزود: هر استاد یک نوع داستان‌نویسی را می‌تواند آموزش دهد و در نتیجه تمام دانشجوها در کارگاه مانند استاد می‌شوند. علاوه بر این جایزه دادن به مجموعه داستان‌هایی که استانداردها را دارند باعث شده که فرم را از داستان بگیرند.

این نویسنده گفت: در حال حاضر دیگر مرزی بین فلسفه، شعر، داستان و رمان نیست و به نظر من داستان کوتاه را می‌توان به یک روستا و رمان را به یک شهر مثال زد. رمان می‌تواند داستان کوتاه را در دل خود جای دهد و به نظر من همان قدر که رمان به حیاتش ادامه می‌دهد شعر الیوت نیز به حیات خود ادامه می‌دهد.

ابوتراب خسروی در پاسخ به صحبت‌های یوسف انصاری اظهار کرد: نمی‌توانیم داستان کوتاه را از فرمی که دارد خارج کنیم. شاید بتوان نوشتار آن را عوض کرد، اما نمی‌توان فرم آن را تغییر داد مثل این می‌ماند که من بخواهم یک صندلی را تبدیل به یک میز کنم آن وقت دیگر نمی‌توان گفت که صندلی است، چون ماهیت آن تغییر کرده است. نمی‌توانیم داستان کوتاه را به فرم رمان ببریم و بگوییم داستان کوتاه است.

او اضافه کرد: وحدت موضوع باید در داستان کوتاه باشد و نمی‌توان آن را نقض کرد. تفاوت‌هایی بین رمان و داستان کوتاه است که نمی‌شود منکر آن شد. یک شخصیت در داستان کوتاه می‌تواند حول یک موضوع بیاید پس تنوع موضوع موجب می‌شود که داستان کوتاه نیز تغییر ماهیت بدهد. در داستان کوتاه حداکثر باید سه واقعه اتفاق بیفتد، این با رمان که تنوع موضوع و تنوع شخصیت دارد متفاوت است، اساساً غیر قابل درک می‌شود که داستان کوتاه را با رمان یکی کرد و اگر بخواهیم وحدت موضوع را در داستان کوتاه برداریم رمان می‌شود.

همچنین سیاوش گلشیری اظهار کرد: جریان سهل‌انگاری هیچ ربطی به داستان کوتاه ندارد، چون این سهل‌انگاری، علاوه بر داستان کوتاه در رمان نیز وجود دارد، پس باید این دید سهل‌انگارانه اصلاح شود.

وی با بیان اینکه مشکلات در حوزه داستان کوتاه را می‌توان در حوزه سینما نیز دید، اضافه کرد: وقتی شهرداری فراخوان ارسال می‌کند که پول می‌دهد تا برای کودک فیلم بسازید، 600 فیلم‌نامه فقط از شهر اصفهان می‌رسد و در این میان تنها به 30 فیلمنامه مناسب می‌رسیم.

این نویسنده ادامه داد: بزرگ‌ترین آسیب را تفکر سهل‌انگارانه به ما می‌زند. من معتقد نیستم کسی در 40 سالگی کتاب چاپ کند، چراکه درخشان‌ترین زمان دوران جوانی است و ما باید در این مورد به یک بینش برسیم و این بینش را نه جایزه، نه جشنواره و نه دولت به ما نمی‌دهد.

انتهای پیام