حوزه رادیو تلویزیون گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران – سحر قناعتی؛ رمضان 94 هم با تمام برنامه‌هایی که مخاطبانش انتظار آمدنش را می‌کشیدند، آمد. «پایتخت 4»، «ماه عسل 94»، «دردسرهای عظیم 2» و... از جمله برنامه‌هایی بودند که افراد زیادی مشتاق دیدن‌شان بودند اما با روی آنتن رفتن آن‌ها نظرات متفاوتی پیرامون‌شان به وجود آمد. گویا «پایتخت 4» در همین ابتدا گوی سبقت را از دست رقبا ربوده است و رضایت بسیاری از مخاطبانش را به دست آورده. سرویس مقدم که سال‌های اخیر به عضو جدانشدنی تلویزیون تبدیل شده با کمک محسن تنابنده نبض سلیقه مخاطبان را به دست گرفته‌اند و انگار قرار است بدون از دست دادن مخاطب تا پایتخت 5 پیش بروند.

شبکه 2 سیما هم چون گذشته بی‌سر و صدا کار خود را پیش می‌برد و با یک درام اجتماعی در ایام رمضان مهمان خانه‌های مردم شده. 

شبکه 3 سیما هر سال در این ایام نام «ماه عسل» را به رخ سایر رقبا می‌کشد که امسال با نقدهای زیادی مواجه شد و باید ببینیم علیخانی با ارائه سوژه‌های جذابش در برنامه‌های بعدی می‌تواند پاسخی به منتقدانش دهد.

سریال «دردسرهای عظیم 2» هم شبیه سری 1 مخاطبان خاص خود را دارد. یکی دیگر از شگفتی‌های رمضان 94 خندوانه با حضور «جناب خان» است که در ساعات نزدیک به افطار بسیاری از مردم را به دیدن خود ترغیب می‌کند.

به دنبال تحلیل روزهای ابتدایی برنامه‌های ماه مبارک رمضان به سراغ 3 کارشناس رسانه رفتیم تا صحبت‌های آن‌ها را پیرامون کمیت و کیفیت برنامه‌های تلویزیون بشنویم:

** «پایتخت 4» در جذب مخاطب بسیار موفق عمل کرد / ماه عسل باید تغییر رویکرد بدهد

سعید خال کارشناس رسانه در خصوص ویژه برنامه‌های تلویزیون ماه مبارک رمضان گفت: بسیار خوشحال کننده است که سریال «پایتخت 4» با قصه جذاب و مخاطب‌شناسی درست توانسته گروه‌های سنی مختلف را شیفته خود کند.

وی در ادامه افزود: سیروس مقدم در نهایت هنرمندی توانسته مضامین دینی و ملی را به زبان هنر طنز بیان کند و با پرداختن به بحث حجاب، نماز، روزه و... این فریضه‌ها را در ماه مبارک رمضان یادآوری کند. «پایتخت 4» به حدی موفق بوده که کودک 7 ساله من هم با آن ارتباط برقرار کرده است و اگر شبی آن را نبیند حالش بد می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: از دیگر برنامه‌های خوب صداوسیما در سال‌های گذشته «ماه عسل» بود. «ماه عسل» باید تغییر رویکرد بدهد متأسفانه فاصله بین برنامه‌های ماه عسل خیلی زیاد است و به لحاظ فنی در برنامه‌های تلویزیونی نباید این اتفاق بیافتد. به نظر من ماه عسل 94 استراتژی خاصی ندارد و می‌خواهد به هر قیمتی مخاطب را پای تلویزیون بنشاند.

خال عنوان کرد: «ماه عسل 94» یک برنامه سوژه‌ محور است و بار مفهومی کمی دارد و احسان علیخانی برای پابرجا ماندن آن باید تدابیر جدیدی بیاندیشد.

* پایتخت 4 موفق‌ترین تولید ماه رمضان 94 است

صدیقه بیران کارشناس رسانه در خصوص کمیت و کیفیت برنامه‌های ماه مبارک رمضان در سال 94 گفت: تنوع و کمیت برنامه‌ها تا حد زیادی قابل قبول است اما کیفیت آن‌ها می‌توانست خیلی بهتر از این‌ها باشد. خوشبختانه سریال‌های ماه رمضان 94 نسبت به سال گذشته پخته‌تر و با کیفیت‌تر شده‌اند اما ویژه برنامه‌های افطار و سحر جای بحث زیادی دارند.

وی در ادامه افزود: در سریال‌ها «پایتخت 94» از لحاظ داستان و محتوا بهتر از سایرین است و مقدم با برنامه‌ریزی درست توانسته «پایتخت 4» را بهتر و با کیفیت‌تر از ادوار قبل ارائه دهد. شخصیت‌پردازی‌ها و کشش قصه پایتخت 4 به گونه‌ای است که تا ثانیه‌های پایانی مخاطب را همراه خود می‌کشاند.

این کارشناس خاطرنشان کرد: پخش سریال شبکه 1 از سایر قسمت‌های آن در ماه مبارک رمضان قوی‌تر است. شبکه 2 سیما نیز برنامه‌های خوبی برای کودکان تهیه کرده است اما همه مردم شبکه 3 سیما را به برنامه سحر و افطارش می‌شناسند. ویژه برنامه سحر شبکه 3 موفق‌تر از سایر کانال‌های تلویزیون است اما از برنامه «ماه عسل» و احسان علیخانی انتظار بیشتری می‌رفت.

وی ادامه داد: من فکر می‌کنم «ماه عسل 94» کیفیت کمی دارد و حتی سوژه قسمت اول آن‌ها بدآموزی هم داشت و موجی منفی به راه انداخت. از احسان علیخانی و گروه حرفه‌ای‌اش که سال‌های گذشته برنامه‌های نابی را ارائه می‌دادند، انتظارات بالا رفته و آن‌ها باید بیشتر از این‌ها روی انتخاب سوژه‌هایشان وقت بگذارند. دکور برنامه هم با وجود نقاط مثبتی که دارد نسبت به سال‌های گذشته «ماه عسل» حرفی برای گفتن ندارد.

بیران خاطرنشان کرد: دوستان برنامه‌ساز می‌توانند برای ارائه کارهای بهتر با کارشناسان حوزه ارتباطات و امور مذهبی صحبت کنند. متأسفانه برنامه‌های ما در بهترین حالت در حال در جا زدن هستند و تکرار آسیب جدی برای تلویزیون به حساب می‌آید.

صدیقه بیران در پایان گفت: من به عوامل سریال «پایتخت 4» بابت ساخت این سریال خوب تبریک می‌گویم و امیدوارم سایر برنامه‌های تلویزیون روند صعودی پیش بگیرند.

* برنامه‌سازان تأثیر سوژه‌های خود بر ناخودآگاه مخاطبان را نادیده نگیرند

محمدعلی الستی کارشناس رسانه پیرامون کیفیت ویژه برنامه‌های تلویزیون در رمضان 94 گفت: بیشتر مردم می‌دانند که برند صداوسیما برای ماه مبارک رمضان برنامه ماه عسل است. من با دیدن قسمت اول این برنامه در سال 94 کمی نگران شدم. همه ما می‌دانیم تأثیر رسانه مخصوصاً تلویزیون بر افکار عمومی به حدی زیاد است که می‌تواند مسیر زندگی آن‌ها را تغییر دهد.

وی در ادامه افزود: از لحاظ روان‌شناسی می‌گویند کودکان نباید انیمیشن ببینند چون به دلیل دور بودن از واقعیت آن‌ها را به خطا می‌برد. این موضوع در بزرگسالان هم صادق است مثلاً ما برنامه‌ای می‌سازیم یک معتاد می‌آوریم و می‌گوییم که این معتاد به راحتی ترک کرده است و با این صحبت اتفاقی تلخ را رقم می‌زنیم.

الستی ادامه داد: ما باید بررسی کنیم که از مخاطبانی که برنامه ما را می‌بینند چه تعداد معتاد و چه تعداد پاک هستند خوب مشخص است که درصد زیادی از بینندگان پاک هستند و با دیدن سهولت ترک اعتیاد از زبان آن مهمان افکار نادرستی در ذهن‌شان شکل می‌گیرد.

وی افزود: به نظر من یکی از ویژه برنامه‌های افطار 90 درصد آسیب‌های رسانه را دربرمی‌گیرد و با احساسات مردم بازی کورکورانه می‌کند. برنامه‌سازان باید هنگام تهیه برنامه سوژه‌های خود را از 1000 فیلتر بگذرانند، بعد به نمایش درآورند.

این کارشناس عنوان کرد: ماه رمضان ماه مهمانی خدا است اگر با یک نگاه ظاهربین قضاوت کنیم می‌گوییم خداوند مهمانی بدون هیچ غذا و نوشیدنی گرفته اما از لحاظ معنوی حرف‌های زیادی در دل این مهمانی نهفته است برنامه‌های مناسبتی ماه مبارک رمضان هم باید از زیبایی‌های سوری دوری کنند و به رشد محتوا و معنویت برنامه‌هایشان بپردازند.