محاسبه تعرفه گاز برای مشترکین تا پیش از این برای 8 ماه گرم سال (ابتدای فروردین ماه تا پایان آبان ماه) بسته به میزان مصرف به صورت پلکانی تعیین می‌شد، اما از سوم مهر امسال قیمت پلکانی برای 8 ماهه نخست سال حذف و همه مشترکان اعم از پرمصرف و کم‌ مصرف به ازای مصرف هر مترمکعب گاز 150 تومان می‌پردازند. موضوعی که موجب افزایش هزینه گاز برای کم مصرفها و کاهش قیمت برای مشترکین پرمصرف خواهد شد.

زیر قبوض گاز آخرین دوره فصل گرم امسال عبارت "مشترک گرامی با توجه به مصوبه قانون بودجه 95، تعرفه فروش گازبهای خانگی از تاریخ 95.07.03 الی 95.08.30 بر اساس نرخ مصوب 1500 ریال به ازای هر مترمکعب گاز محاسبه می گردد." درج شده بود.

* معاون وزیر نفت: باید سالی 8 هزار میلیارد تومان پول برای تأمین یارانه نقدی بدهیم

وقتی قانون بودجه سال 95 را مرور می کنیم به تبصره ای که از ثابت شدن نرخ گازبها برای 8 ماهه گرم سال سخن گفته باشد، برنمی خوریم. از اینرو از «حمیدرضا عراقی» مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در خصوص اینکه "بر اساس چه قانونی این موضوع اجرایی شده؟"، پرسیدیم.

این مقام مسئول در پاسخ خاطرنشان کرد: "این تغییر در محاسبه گازبها دستور قانونی بوده و شرکت گاز در آن نقشی نداشته است."

وی افزود: "طبق تبصره 14 قانون بودجه سال 95 محاسبه قیمت پلکانی در 8 ماهه گرم سال به محاسبه ثابت بهای گاز به میزان 150 تومان در هر مترمکعب تبدیل شد که این هم برای تأمین پول یارانه نقدی بوده چرا که شرکت ملی گاز ایران سالانه موظف به دادن 8 هزار میلیارد تومان پول برای تأمین یارانه نقدی است."

عراقی تصریح کرد: "با این تغییر فقط در پلکان اول مصرفی 2000 تومان به بهای قبض و در پلکان سوم مصرفی 3 هزار تومان به بهای قبض اضافه می شود و این میزان به اندازه قیمت دو عدد نان است و این مقدار بزرگ نمایی ندارد که برخی رسانه ها از آن با عناوینی چون تضییع حق مستمندان یاد کرده اند."

* تأکید قانونی با مصوبه مجلس یا مصوبه دولت؟

پیگیری خبرنگار تسنیم حاکی از این است که همانطور که معاون وزیر نفت اشاره داشته موضوع محاسبه نرخ گاز در فصول گرم با قیمت ثابت 150 تومان به ازای مصرف هرمترمکعب بر اساس تبصره 14 قانون بودجه بوده اما این موضوع در متن قانون بودجه سال 95 که مصوب مجلس شورای اسلامی بوده نیامده، بلکه در مصوبه مهرماه دولت که با عنوان "آیین نامه اجرایی تبصره 14 قانون بودجه سال 95" به تصویب هیئت وزیران رسیده و ابلاغ شد آمده : " شرکت ملی گاز ایران مکلف است به ازای هر متر مکعب فروش گاز طبیعی در داخل کشور به جز نیروگاه ها مبلغ ششصد و هشتاد و هفت (687) ریال و برای کل سال 1395 مبلغ هشتاد هزار میلیارد (000ر000ر000ر000ر80) ریال بابت سهم هدفمندسازی یارانه ها، با اعمال شروط تبصره زیر به صورت ماهانه و علی الحساب مبلغ شش هزار و ششصد و شصت و هفت میلیارد (000ر000ر000ر667ر6) ریال به صورت علی الحساب بابت سهم هدفمندسازی یارانه ها مطابق قوانین از جمله ماده (12) قانون هدفمند کردن یارانه ها به حساب مربوط در خزانه واریز نماید.

تبصره ـ قیمت گاز خانگی، تجاری و صنایع کوچک با میانگین سالانه نهصد و هفتاد و هفت (977) ریال به ازای هر متر مکعب و با توجه به قیمت ثابت هزار و پانصد (500ر1) ریال برای هشت ماه گرم سال است."

* تخفیف به مرفهین برای تشویق به مصرف گاز به جای برق

وقتی قیمت گاز برای تمام مشترکین پرمصرف و کم مصرف 150 تومان تعیین شده است بدین معنی است مشترکی که مصرف کمی داشته اکنون به جای 108 تومان باید 150 تومان به ازای هر مترمکعب بپردازد و کسی که مصارف بالایی داشته و مثلا در واحد مسکونی خود سونا و جکوزی دارد به جای 430 تومان قبلی باید 150 تومان بپردازد.

این تخفیف به مرفهین که با سیاست تأمین هزینه یارانه های نقدی مورد اشاره مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران همخوانی ندارد را تنها با یک هدف دولت می توان توجیه کرد. برای تابستان 96 رشد مصرف برق کشور به مرز 55 هزار مگاوات پیش بینی می شود. میزان مصرف برقی که ممکن است حتی با وجود افزایش ظرفیت های صورت گرفته در بخش تولید برق، تولید و مصرف را به مرز سر به سر برساند و نگرانی مسئولان از عبور حد مصرف از ظرفیت تولید وجود دارد. از اینرو دولت بر آن شده با دادن تخفیف به بدنه مرفه جامعه، از مصرف برق در ساعات پیک تابستان کاسته و این اقشار دهک های بالای اقتصادی را به مصرف گاز تشویق کند.

یکی از روش‌های اصلی سرمایش ساختمان‌های مسکونی و عمومی، سرمایش به وسیله گاز طبیعی و یا گاز مایع است. تجهیزاتی که از طریق گاز طبیعی و یا گاز مایع کار می‌کنند چیلر نامیده می‌شوند. چیلر‌ها ادواتی هستند که در موتور‌خانه و یا در مدل‌هایی خاص ( تناژ‌های پائین ) در پشت‌بام و یا محیط باز نصب می‌شوند و با اتصال به یک سیستم تهویه مطبوع نظیر هوا‌ساز و یا فن‌کوئل که هوای تازه ساختمان را تامین می‌کنند با چند انشعاب فضای داخل ساختمان را خنک می‌کنند. این چیلرها می توانند برای کولرهای گازی که عمده مصرف برق در ساعات پیک تابستانه را به خود اختصاص می دهند جایگزین مناسبی باشند که انگیزه اولیه استفاده از این ادوات را دولت با کاهش قیمت گاز برای مرفهین ایجاد کرده است.

* تأمین یارانه نقدی از جیب کم درآمدها و دادن تحفیف به پردرآمدها

البته لازم به ذکر است با توجه به اینکه در 8 ماهه گرم سال (ابتدای فروزدین تا پایان آبان) بیش از 70 درصد مشترکان بخش گاز کشور در زمره مشترکان کم مصرف و یا با مصرف متعارف قرار می گیرند و کمتر از 30 درصد مشترکان، مصرفی بیش از حد نرمال داشته و جزو‌ مرفهینی محسوب می شوند که برای سرمایش منازل خود با متراژ بالا و یا فراهم سازی آب گرم سونا و جکوزی از گاز استفاده می کنند، افزایش هزینه های 70 درصد مشترکانی که بهینه مصرف می کنند، می تواند به صورت تجمعی تا حدودی هدف دولت از تأمین یارانه نقدی سهم بخش گاز را محقق کند، اما از جیب کم‌درآمدهایی که منازل کوچک تر و مصارف کمتری دارند.