سقوط دلار برای آمریکا یک فاجعه است

باشگاه خبرنگاران جوان؛ حسین‌ مهدی‌تبار - در دهه ۱۹۹۰، ژاپن در بدترین روزهای بحران مالی خود با پدیده‌ای به نام «تریپل یاسو» مواجه شد: سقوط بازار سهام، افزایش نرخ بهره اوراق قرضه و افت ارزش پول ملی. به گزارش اکونومیست، اکنون این ترکیب سمی گریبان‌گیر آمریکاست. با وجود توقف موقت تعرفه‌ها از سوی دونالد ترامپ که اندکی آرامش ایجاد کرد، این سه‌گانه زیان‌بار دوباره بازگشته است. آنچه بیش از همه نگران‌کننده است، سقوط ارزش دلار و هم‌زمان افزایش بازدهی اوراق خزانه‌داری ده‌ساله است؛ دو نشانه‌ای که به گفته اکونومیست، بیشتر از آن‌که قدرت اقتصادی را نشان دهند، از بی‌ثباتی حکایت دارند.

در گذشته، این جایگاه ویژه دلار و اوراق خزانه‌داری به آمریکا امکان داده بود تا کسری بودجه و بدهی‌های بالا را بدون نگرانی تأمین مالی کند؛ موقعیتی که با عنوان «امتیاز بی‌حدوحصر» شناخته می‌شود. اما اکنون، همان‌طور که اکونومیست گزارش کرده، این امتیاز در حال فرسایش است. نرخ بهره بالا، هزینه‌های استقراض را افزایش داده، و در سال گذشته آمریکا بیش از ۷ درصد تولید ناخالص داخلی بیشتر از درآمد خود خرج کرده است، در حالی‌که تنها بهره بدهی‌ها از بودجه دفاعی نیز پیشی گرفته است.

اکونومیست هشدار داده که تعرفه‌های ترامپ، که قرار بود منبع درآمد باشند، احتمالاً به ضرری بزرگ‌تر منجر می‌شوند، زیرا هزینه بهره‌های بالاتر این درآمدها را بی‌اثر می‌کند. از سوی دیگر، تصمیم‌گیری‌های غیرقابل‌پیش‌بینی ترامپ، مانند تهدید به قطع بودجه دانشگاه‌ها یا اخراج مهاجران بدون رسیدگی قضایی، حس بی‌اعتمادی به ساختار سیاسی و اقتصادی آمریکا را تشدید کرده است.

همچنین، پیش‌بینی‌ها درباره تورم هم نگران‌کننده‌اند. به گزارش اکونومیست، فدرال رزرو نیویورک تورم امسال را حدود ۳.۵ تا ۴ درصد پیش‌بینی کرده و نظرسنجی دانشگاه میشیگان نشان داده مصرف‌کنندگان انتظار افزایش قیمت ۶.۷ درصدی دارند؛ رقمی که از سال ۱۹۸۱ بی‌سابقه بوده است.

در همین حال، جمهوری‌خواهان در کنگره به دنبال تمدید و گسترش کاهش مالیاتی ترامپ هستند، گویی که اعتبار مالی آمریکا خدشه‌ناپذیر است. طبق گزارش اکونومیست به نقل از مؤسسه CRFB، بودجه پیشنهادی آن‌ها می‌تواند در دهه آینده کسری بودجه‌ای به میزان ۵.۸ تریلیون دلار ایجاد کند—یعنی حتی بیشتر از کاهش مالیاتی دوره اول ترامپ، هزینه‌های مقابله با کووید-۱۹ و برنامه‌های بایدن برای تحریک اقتصاد و زیرساخت‌ها، مجموعاً.

در پایان، به نوشته اکونومیست، این احتمال که «پادشاه دلار» موقعیت برتر خود را از دست دهد، دیگر دور از ذهن نیست. کارشناسان هشدار داده‌اند که این امتیاز، اگرچه قدرت مالی عظیمی به آمریکا داده، می‌تواند نظام مالی جهانی مبتنی بر دلار را به نقطه‌ای برساند که مشابه فروپاشی نظام برتون وودز در سال ۱۹۷۱، فرو بریزد. چیزی که تنها چند روز پیش نامحتمل به نظر می‌رسید، اکنون کاملاً محتمل شده است.