به گزارش خبرگزاری مهر، با ابلاغ مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی برای حمیدرضا خانکه رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و رئیس رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹، به عنوان «مسئول دبیرخانه کووید ۱۹ مجلس شورای اسلامی»، همکاری مشترک رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹ و مرکز پژوهش‌های مجلس در حوزه کووید ۱۹ شکل گرفت.
در اولین نشست مشترک این دو نهاد که با حضور رئیس و دبیر رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹ و چند تن از محققان و متخصصان عضو دبیرخانه رصدخانه و مرکز پژوهش‌های مجلس، در دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی برگزار شد، رئیس رصدخانه اجتماعی کووید گفت: عدم حمایت کافی از نظام سلامت، نداشتن برنامه واحد، عدم وجود آموزش و اطلاع رسانی خوب، باز نبودن فضای رسانه‌ای، عدم حمایت از گروه‌های آسیب پذیر، ایجاد محدودیت‌های کسب و کار بدون حمایت، و پایین بودن اعتماد و سرمایه اجتماعی»، از جمله چالش‌های حوزه کووید در کشور است که بر اساس مطالعات متخصصان و محققان حوزه سلامت اجتماعی استخراج شده است.
خانکه، اطلاع رسانی شفاف، برنامه مشخص واکسیناسیون، اعلام عمومی، استفاده از نقطه نظرات نخبگان، و پیش بینی سناریو محتمل» را به عنوان نتیجه گیری کلی مطرح کرد و در ادامه، پیشنهادهای متخصصان و محققان رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹ را ارائه داد.
وی در بیان پیشنهادهای رصدخانه گفت: ستاد ملی کرونا باید شامل تعدادی از نمایندگان مجلس، نمایندگان دستگاه‌های اجرایی و نخبگان این حوزه باشد. کمیته علمی مشورتی با حضور متخصصان حوزه‌های مختلف (نخبگان حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی) در کنار نخبگان نظام سلامت تشکیل شود (این کمیته علاوه بر اینکه در تصمیم سازی کمک می‌کند، می‌تواند مداخلات را هم ارزیابی کند).
رئیس رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹ افزود: سومین پیشنهاد، استفاده از ظرفیت دانشگاه‌ها است. طراحی ساختار پاسخ ملی (هر بحرانی که اتفاق می‌افتد، کشور نیاز به ساختار پاسخ ملی دارد). ارزیابی مداوم خطر، طراحی نقشه خطر و پیش بینی سناریوهای محتمل (حداقل برای دو سال آینده). تدوین برنامه پاسخ سریع، ارزیابی مداخلات ملی، حمایت از گروه‌های آسیب پذیر، و نهمین پیشنهاد، تفویض اختیار به مدیران استانی است.
خانکه، اجرای برنامه مشخص و منظم واکسیناسیون با برنامه واردات واکسن همزمان با تولید داخل، ارتقای اعتماد اجتماعی، عدالت و کاهش نابرابری، و فاصله گذاری اجتماعی (رعایت در مسافرت‌ها و…) را به عنوان دیگر پیشنهادات ذکر کرد.
وی همچنین، به ۶ استراتژی مورد تاکید سازمان جهانی بهداشت اشاره کرد و گفت: بر اساس این ۶ استراتژی، باید انتقال مدیریت شود، مواجهه کم شود، اطلاعات غلط به مردم ندهیم، گروه‌های آسیب پذیر را حمایت کنیم، مرگ و میر و ابتلاء به کووید ۱۹ را کاهش بدهیم، مرگ و میر ناشی از عوامل غیر کرونا را کاهش بدهیم.
رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، توصیه‌های سیاستی و اجرایی کلان در مدیریت و کنترل کووید ۱۹ بر اساس مطالعات محققان را ارائه داد و «تسهیل در مشارکت تشکل‌ها و سمن‌ها، انجمن‌ها و…، هماهنگی‌های بین بخشی، بکارگیری فناوری، تأمین منابع مالی برای نظام سلامت، تأمین ضمانت اجرایی قوانین، و ایجاد نظام پایش» را از جمله توصیه‌های سیاستی خواند.
خانکه، حمایت از دهک‌های پایین، همخوانی در توصیه‌هایی که به مردم می‌شود، حمایت از افراد ناتوان، توسعه خدمات برای گروه‌های آسیب پذیر، انجام مطالعات بومی و ارزیابی آنها، تسریع در واکسیناسیون وسیع را به عنوان توصیه‌های اجرایی کلان بیان کرد.
وی همچنین در پایان با تاکید بر حمایت از گروه‌های آسیب پذیر و سالمندان در برابر کووید ۱۹، اطلاع رسانی شفاف و به زبان ساده برای مردم، افزایش فعالیت فیزیکی مردم را ضروری دانست و افزود: ما نگران جنبه‌های روانی و اجتماعی در پسا کرونا (بعد پاندمی کووید) هستیم.
محمد ساعتچی اپیدمیولوژیست، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و همچنین، عضو دبیرخانه رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹، ضمن اشاره به روند شکل گیری رصدخانه، دبیرخانه و کارگروه‌های تخصصی آن، گزارشی از مطالعات در دست اجرای رصدخانه ارائه داد.
وی، از چهار طرح پژوهشی اولویت دار به عنوان مطالعات در دست اجرای رصدخانه نام برد و در مورد هر یک توضیح مختصری را ارائه داد، که (۱) فاز دوم طرح بررسی میزان پذیرش مردم نسبت به واکسن و مقایسه آن با نتایج فاز اول این مطالعه که اوایل اردیبهشت ماه انجام و نتایج آن به وزارت بهداشت اعلام شده است، از جمله این طرح‌ها است.
ساعتچی همچنین، (۲) کوهورت تأثیرات اجتماعی کووید ۱۹ بر افراد بالای ۱۸ سال سن، و (۳) تأثیرات اجتماعی کووید ۱۹ بر کودکان ۶ تا ۱۸ ساله، را از دیگر طرح‌های در دست اقدام رصدخانه خواند.
وی با اشاره به طرح چهارم تحت عنوان بررسی میزان درک مردم از اقدامات دولت، گفت: در این طرح، مشخص می‌شود که مردم چقدر نسبت به اقدامات دولت اعتماد دارند و چه نگرشی دارند؟ چرا که میزان تبعیت مردم با این نتیجه، رابطه مستقیم دارد. با توجه به اینکه مجموع اقدامات سیاستگذاران و مسئولان نظام سلامت وارد این مطالعه می‌شود، اطلاعاتی که به دست می‌آید، می‌تواند پاسخگوی این سوال نیز باشد که چقدر مسئولان، این سیاست‌ها را عملیاتی می‌بینند.
ساعتچی افزود: ابزار بررسی تغییرات برای اجرای دقیق این مطالعه، ساخته شده و در اختیار دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور قرار می‌گیرد تا با توجه به شرایط بومی و فرهنگی هر منطقه، این مطالعه انجام شود، چون سیاستگذاری برای هر منطقه نیز متفاوت خواهد بود.
در ادامه، متخصصان و محققان مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ضمن طرح سوال‌هایی از مسئولان دبیرخانه رصدخانه، ساختار مرکز پژوهش‌های مجلس را تشریح کرده و درباره گزارش‌های تهیه شده و فعالیت‌های مرکز پژوهش‌ها و معاونت‌های آن پیرامون پاندمی کووید ۱۹ توضیح دادند.
رئیس رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹ نیز با ابراز خشنودی از همکاری رصدخانه با مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، پیشنهاد کرد که این همکاری منجر به پاسخگویی به سوال‌های نمایندگان مجلس در خصوص پاندمی کووید ۱۹ شود، و به حوزه قانونگذاری و ارائه لایحه پیرامون این موضوع کمک کند.
وی به منظور مشخص کردن چالش‌ها و ترسیم نقشه راه مشترک، گفت که خلاصه‌ای از مطالعات رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹ و همچنین، نقشه راه رصدخانه به متخصصان و محققان مرکز پژوهش‌های مجلس ارائه می‌شود تا از آنها برای فعالیت‌های بعدی استفاده شود.
سپس به عنوان مصوبه این نشست مشترک، مقرر شد که معاونت‌های مرکز پژوهش‌های مجلس، چالش‌های مربوط به حیطه وظایف خود در ارتباط با کووید را مشخص کنند، تا چالش‌های مورد توافق انتخاب شده و چالش‌های منتخب به پروژه‌های بزرگ تعریف شود و این مطالعات با همکاری نخبگان در مراکز تحقیقاتی و دانشگاه‌های کشور طراحی و به اجرا گذاشته شود.
رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹ از اواخر اسفند ۹۹ با ابلاغ وزیر بهداشت، به رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی سپرده شد تا با تأسیس این رصدخانه، تبعات و تأثیرات اجتماعی کووید ۱۹ بررسی شود، و نتایج آن به سیاستگذاران و برنامه ریزان کلان کشور کمک کند.
