اهداف ترامپ از کوچ اجباری مردم غزه چیست؟

باشگاه خبرنگاران جوان؛ اعظم پورکند - دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، با مطرح کردن ایده «کوچ دادن مردم غزه» به کشور‌های همسایه مانند مصر و اردن، اهدافی را دنبال می‌کند که می‌تواند از جنبه‌های مختلف سیاسی، امنیتی و استراتژیک تحلیل شود. 

دلایل ترامپ برای مطرح کردن این ایده ممکن است ترکیبی از اهداف سیاسی، امنیتی و استراتژیک باشد. با این حال، این پیشنهاد به دلیل ماهیت غیرقانونی و غیراخلاقی آن، بعید است که مورد پذیرش جامعه بین‌المللی یا کشور‌های منطقه قرار گیرد. راه‌حل‌های پایدارتر، مانند مذاکرات صلح، طرح دو دولتی و حمایت از حقوق فلسطینی‌ها، همچنان بهترین گزینه برای حل بحران غزه هستند.

این طرح با مخالفت‌های شدیدی از سوی سازمان‌های حقوق بشری و کشور‌های عربی مواجه شده است. منتقدان این طرح را نوعی پاک‌سازی قومی و نقض حقوق بشر می‌دانند، زیرا کوچ اجباری غیرقانونی است و حقوق ساکنان غزه را زیر پا می‌گذارد. مصر و اردن نیز پیشتر به طور رسمی مخالفت خود را با این طرح اعلام کرده‌اند و آن را غیرعملی و غیراخلاقی دانسته‌اند.

بسیاری از کارشناسان و سازمان‌های بین‌المللی به جای کوچ اجباری، بر حل‌وفصل مسالمت‌آمیز درگیری‌ها، بازسازی غزه و ایجاد یک دولت مستقل فلسطینی تأکید می‌کنند. راه‌حل دو دولتی (تشکیل دو کشور مستقل اسرائیل و فلسطین) همچنان به عنوان یک گزینه اصلی برای صلح در منطقه مطرح است.

فلسطینی‌ها پیش از این نیز در سال‌های ۱۹۴۸ و ۱۹۶۷ به دلیل جنگ‌ها و درگیری‌ها مجبور به ترک خانه‌های خود شدند. این رویداد‌ها به عنوان نکبت (فاجعه) و نکسه (شکست) در تاریخ فلسطین ثبت شده‌اند. کوچ اجباری مجدد مردم غزه می‌تواند به بحران انسانی دیگری منجر شود و تنش‌ها در منطقه را افزایش دهد.

با این حال ترامپ از مطرح کردن این طرح ممکن است اهدافی را دنبال کند که بیشتر به سود رژیم صهیونیستی باشد تا مردم غزه.

کاهش تنش‌ها در غزه 

ترامپ ممکن است معتقد باشد که انتقال جمعیت غزه به کشور‌های همسایه می‌تواند به کاهش درگیری‌ها بین اسرائیل و گروه‌های فلسطینی مانند حماس کمک کند. با خالی شدن غزه از ساکنان، اسرائیل ممکن است احساس امنیت بیشتری کند و تنش‌های نظامی کاهش یابد و این اولین قدم برای اشغال کامل سرزمین فلسطین توسط رژیم صهیونیستی است.

از سوی دیگر، ترامپ در دوران ریاست‌جمهوری خود همواره از سیاست‌های اسرائیل حمایت کرده است. نمونه اولیه آن انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به قدس اشغالی است. این پیشنهاد ممکن است بخشی از تلاش‌های او برای تقویت موضع اسرائیل در منطقه هم باشد. با انتقال جمعیت غزه، اسرائیل ممکن است کنترل بیشتری بر این منطقه داشته باشد و فشار‌های بین‌المللی بر آن کاهش یابد.

رئیس جمهور آمریکا مدعی است که با این طرح می‌توان بحران انسانی در غزه را حل کرد. 

غزه یکی از پرتراکم‌ترین و فقیرترین مناطق جهان است که با بحران‌های انسانی شدیدی مانند کمبود آب، برق و امکانات بهداشتی مواجه است. ترامپ ممکن است معتقد باشد که انتقال ساکنان غزه به کشور‌های همسایه می‌تواند شرایط زندگی آنها را بهبود بخشد و بحران انسانی را کاهش دهد. البته این ایده با مخالفت‌های گسترده‌ای مواجه شده است، زیرا کوچ اجباری غیرقانونی و غیراخلاقی تلقی می‌شود. غزه پیش از این نیز با محاصره اقتصادی، فقر شدید و کمبود منابع اساسی مواجه است. انتقال اجباری ۱.۵ میلیون نفر می‌تواند فاجعه انسانی را تشدید کند.

با انتقال جمعیت غزه، ممکن است پایگاه مردمی گروه‌های مقاومت فلسطینی مانند حماس تضعیف شود. این امر می‌تواند به نفع اسرائیل و متحدانش باشد، زیرا حضور این گروه‌ها در غزه یکی از چالش‌های اصلی امنیتی برای اسرائیل است که ترامپ سعی دارد آن را برای اسرائیل حل کند

ایجاد تغییرات ژئوپلیتیکی در منطقه

ترامپ ممکن است به دنبال ایجاد تغییرات اساسی در نقشه سیاسی خاورمیانه باشد. با انتقال جمعیت غزه، او احتمالاً امیدوار است که توافق‌های جدیدی بین کشور‌های عربی و اسرائیل شکل بگیرد و نقش آمریکا به عنوان میانجی تقویت شود.

ترامپ در دوران ریاست‌جمهوری خود طرح‌هایی مانند «معامله قرن» را ارائه کرد که با مخالفت فلسطینی‌ها و جامعه بین‌المللی مواجه شد. این پیشنهاد جدید ممکن است تلاشی برای ارائه یک راه‌حل جایگزین باشد، هرچند که با انتقادات بیشتری رو‌به‌رو شده است.

این طرح بیش از آنکه راه‌حلی واقعی باشد، نشان‌دهنده اولویت منافع اسرائیل و سیاست‌های یکجانبه ترامپ است. جامعه بین‌الملل، کشور‌های عربی و حتی متحدان سنتی آمریکا این ایده را غیرقابل اجرا و خطرناک می‌دانند. راه‌حل پایدار برای غزه، نه جابجایی جمعیت، بلکه پایان اشغال، احترام به حقوق فلسطینیان و بازگشت به مذاکرات صلح بر اساس قطعنامه‌های بین‌المللی است.