پیوست رسانه‌ای به مثابه پدافند غیرعامل است

باشگاه خبرنگاران جوان - به نقل از مرکز رسانه قوه قضاییه، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای روز یکشنبه در نشست با مدیران مرکز رسانه و روابط عمومی دستگاه قضایی، ضمن تبیین و تشریح شاخصه‌های کنشگری نافع و نافذ رسانه‌ای، اظهار کرد: امروز بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و هوشمند یک ضرورت انکارناپذیر در همه حوزه‌ها، به‌ویژه حوزه رسانه و روابط عمومی است.

محسنی اژه‌ای افزود: امروزه تمسک به ابزار‌های فناورانه، نه یک اختیار بلکه امری جبری است؛ اهمیت این مقوله، در عرصه رسانه و تبیین‌گری، مضاعف است.

رئیس قوه قضاییه در ادامه با اشاره به ضرورت دوراندیشی و آینده‌نگری در عرصه‌های مرتبط با مقولات و امور فناورانه گفت: رهبر معظم انقلاب در دهه ۸۰، سلسله جلساتی تخصصی را با نخبگان و دست‌اندرکاران‌امر در حوزه فضای‌مجازی برگزار کردند؛ در آن زمان، نفوذ و گستره فضای مجازی بسیار کمتر و قلیل‌تر از عصر حاضر بود، لکن رهبر انقلاب با دوراندیشی و آینده‌نگری خاصی به این حوزه ورود و دستور تشکیل شورای‌عالی فضای مجازی را صادر کردند. در آن مقطع زمانی، یک مقام دولتی تصریح داشت که وظایف محوله به شورای‌عالیِ مذکور را «وزارت ارتباطات» یا وزارتخانه دیگری می‌تواند برعهده گیرد، اما رهبری فرمودند که موضوع فضای مجازی امری فراقوه‌ای است.

رئیس دستگاه قضا افزود: اکنون نیز که بحث هوش مصنوعی و کاربرد‌های شایع و گسترده این حوزه، در محافل داغ است، رهبر انقلاب تاکید‌های مؤکدی در خصوص ضرورت پیشروی در این عرصه ارائه می‌دهند؛ بر همین مبنا، شما نیز به عنوان فعالان و کنشگران رسانه و روابط عمومی باید نسبت به این مقوله، اهتمام داشته باشید تا مبادا در این میدان مهم دچار عقب‌ماندگی شویم.

رئیس عدلیه اظهار کرد: فعالان و کنشگران عرصه رسانه باید به چنان استدراک و فهمی نائل آیید که تشخیص دهید وقتی یک پرونده قضایی گشوده می‌شود آیا قابلیت تبدیل شدن به یک موضوع فراگیر اجتماعی را دارد یا نه؟ اگر چنین است، پس در تدوین و تمهید پیوست رسانه‌ایِ منسجم برای پرونده و موضوع مزبور، درنگ و تعلل جایز نیست.

قاضی‌القضات با برشمردن برخی از عناصر و ارکان فعالیت خبری کارآمد، افزود: عنصر زمان در کار شما فعالان رسانه‌ای بسیار مهم و اثرگذار است؛ شما باید در عرصه «روایت اول» پیشتاز باشید؛ شما نباید نشر یک خبر و روایت را به روز و حتی ساعت آینده موکول کنید؛ در کار شما لحظه‌ها نیز تعیین‌کننده هستند؛ اندکی غفلت می‌تواند رسانه معاند و رقیب را بر شما غالب سازد.

پیوست رسانه‌ای به مثابه پدافند غیرعامل است

رئیس قوه قضاییه ادامه داد: علاوه بر عنصر «سرعت»، مقوله «دقت» نیز در کار شما اصحاب رسانه، حائز اهمیت است؛ برخلاف رسانه‌های معاند، نمی‌خواهیم اطلاعات ناقص و ناصواب را به اذهان جامعه تزریق کنیم و قلب واقعیت کنیم؛ بلکه هدف روشنگری و تنویر اذهان، با ارائه اطلاعات دقیق و صحیح به مردم است.

محسنی اژه‌ای با اشاره به تعاملی که مقامات و مسئولان قضایی باید با اصحاب رسانه در عدلیه داشته باشند، اظهار کرد: مقامات قضایی باید نسبت به اهمیت کار شما فعالان رسانه‌ای در دستگاه قضا، توجیه باشند و بدانند که کار شما، تبیین‌کننده اقدامات آنها است؛ مقامات مذکور باید در عین رعایت ملاحظات مربوطه، اطلاعات کامل و دست اول را پیرامون پرونده‌ها و موضوعات قضایی در اختیار شما قرار دهند تا شما بتوانید روایتِ اول را به سمع و نظر مخاطبان برسانید و عملیات روانی احتمالی دشمن در باب موضوع مورد بحث را خنثی سازید. در این عرصه، آنجایی که ملاحظاتی وجود ندارد، ارائه اطلاعات قطره‌چکانی، می‌تواند ما را مغلوب فضاسازی‌های رسانه‌ای معاندان کند.

رئیس قوه قضاییه در ادامه به تبیین مفهوم مخاطب‌شناسی و چگونگی برقراری ارتباط وثیق با مخاطب پرداخت و گفت: مخاطب‌شناسی در کار شما فعالان و کنشگران رسانه‌ای قوه قضاییه، مقوله‌ی بسیار مهم و حائز اهمیتی است؛ باید بدانید که مخاطبان شما را افرادی از طیف‌های گوناگون فکری و طبقات مختلف اجتماعی تشکیل می‌دهند؛ ارائه اطلاعات و اخبار به این مخاطبانِ متکثر و متنوع، مستلزم به‌کارگیری شیوه‌های هنرمندانه، جذاب و بدیع است؛ بی‌توجهی به سلایق مخاطبان و ارائه اخبار به شیوه‌های منسوخ و نخ‌نما، می‌تواند دافعه‌برانگیز باشد.

محسنی اژه‌ای خاطرنشان کرد: با تمام وجود از کار شما در مرکز رسانه قوه قضاییه و روابط عمومی‌های دستگاه قضا رضایت دارم و این رضایتمندی من با ملاحظه محدودیت‌ها و محذوریت‌هایی است که شما با آنها دست به گریبان هستید.

رئیس عدلیه افزود: به مشکلات و محدودیت‌های شما فعالان رسانه‌ای عدلیه آگاه و مشرف هستم، اما این اعتقاد را نیز دارم که شما، منابع خبری گسترده و مطلوبی در اختیار دارید و با رعایت ملاحظات و موازین مربوطه، می‌توانید این منابع را به روش‌های هوشمندانه و هنرمندانه در عرصه اطلاع‌رسانی و مستندسازی به کار ببرید.

قاضی‌القضات در ادامه با تشریح برخی نظریات رسانه‌ای در حوزه اثرگذاری پیام، گفت: صاحب نظران در عرصه رسانه معتقدند «تکرار» از معایب است و می‌تواند اثرگذاری یک پیام را از بین ببرد؛ این نظریه از جهاتی درست است، اما شما فعالان رسانه‌ای قوه قضاییه باید بدانید جنس پیام‌هایی که می‌خواهید به مردم ارائه دهید غالباً از نوع پیام‌های آموزشی و تبیینی است و هدف آموزش و تبیین با یک بار ارائه پیام، محقق نمی‌شود، بلکه نیاز به «تکرار» است؛ البته این تکرار نباید ملال‌آور باشد و ذهن و ضمیر مخاطب را آزرده سازد؛ باید بتوانید یک پیام و مضمون را با شیوه‌های متنوع و هنرمندانه به سمع و نظر مخاطبانتان برسانید.