از زمان عملیات «طوفان الاقصی» در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ که نظریه «دیوار آهنین» اسرائیل را از بین برد، این رژیم ایجاد مناطق حائل جدید با اردن، مصر، سوریه، لبنان، داخل کرانه باختری و نوار غزه را با ادعا‌های امنیتی افزایش داده، در حالی که همه این اقدامات در چارچوب «دکترین دیوار‌های اسرائیل» انجام می‌شود که ریشه در تفکرات صهیونیستی دارد.

تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد، اسرائیل ایجاد مناطق حائل و «دیوارها» را آغاز کرده است. در مرز‌های سوریه، لبنان و مصر این رژیم شروع به حفر خندق کرده، در حالی که هر روز بر نگرانی‌های آن از عملیات نفوذ از مرز‌های اردن، در بحبوحه افزایش مطالبات راستگرایان صهیونیست برای تکمیل دیوار در امتداد مرز شرقی افزایش می‌یابد تا بیش از پیش تجسم‌کننده واقعیت «رژیمی محصور در دیوارها» باشد.

چرا اسرائیل خود را در دیوار‌ها محصور می‌کند

اسرائیل برای تحقق سیاست‌های خود «دیوارها» و مناطق حائل را به خدمت می‌گیرد. این رژیم از زمان تأسیس در سال ۱۹۴۸ اقدام به ایجاد موانع و دیوار‌هایی مختلفی از حیث ساختار و کارکرد کرده است، طوری که این سیاست به جزیی جدایی‌ناپذیر از دکترین امنیتی آن را تشکیل داده که ریشه در اندیشه‌ها و تفکرات صهیونیستی آن دارد.

ایده ساخت «دیوار» توسط صهیونیست‌ها در فلسطین به سال ۱۹۲۳ برمی‌گردد، زمانی که «زیو جابوتینسکی»، یکی از تأثیرگذارترین رهبران صهیونیست و پدر ایدئولوژیک حزب لیکود، دو مقاله تحت عنوان «دیوار آهنین: اسرائیل و جهان عرب» و «ویژگی‌های دیوار آهنین» را منتشر و در آنها بر ضرورت ایجاد دیوار‌هایی آهنین تأکید کرد که فلسطینی‌ها نتوانند، آن را از بین ببرند.

برخلاف گفتمان حاکم، جابوتینسکی در مقالاتش اذعان می‌کند، صهیونیسم طرحی استعماری است، فلسطینی‌ها ساکنین اصلی فلسطین هستند و به مقاومت مقابل این طرح ادامه خواهند داد و آن را نخواهند پذیرفت.

بر این اساس، هر ایده‌ای که درباره دیوار آهنین داده شود، بر قدرت و بازدارندگی نظامی و در هم شکستن عزم فلسطینی‌ها در مقابله با طرح صهیونیسم در فلسطین استوار است.

«دکترین دیوارها» از ابتدای اشغال فلسطین در سال ۱۹۴۸ مشهود بود، مثلا صهیونیست‌ها باقیمانده ساکنان شهر یافا را پس از اشغال آن در اردوگاهی در محله «العجمی» گردآورده و اطراف آنها را با سیم‌های خاردار محاصره کردند و خروج آنها از حصار را مشروط به گرفتن مجوز ویژه از حاکم نظامی کردند.

اسرائیل از سال ۲۰۰۲ اقدام به تبدیل مناطق فلسطینی به مناطق احاطه‌شده با موانع جداکننده و حائل کرده و خود را داخل دیوار‌ها و حصار‌های مستحکم در خطوط مرزی محصور نموده است.

این رژیم اقدام به ساخت ۶ دیوار کرده و اگرچه «امنیت» را دستاویز ساخت آنها قرار داده، اما هدف اصلی الحاق اراضی فلسطینی و جدا کردن فلسطینی‌ها از محیط اطراف خود و منزوی کردن آنهاست.

کرانه باختری 

اسحاق رابین، نخست‌وزیر اسبق اسرائیل اولین کسی بود که در سال ۱۹۹۵ با ایجاد دیواری حائل پیچ در پیچی در شرق قدس و داخل مناطق کرانه باختری، ایده احداث دیوار‌های جداکننده اسرائیلی‌ها از فلسطینیان در کرانه باختری را مطرح کرد.

پس از آن اسرائیل در سال ۲۰۰۲ ساخت دیواری به طول ۷۱۰ کیلومتر را تصویب کرد که ۸۵ درصد آن از عمق کرانه باختری می‌گذشت و مابقی آن روی خط سبز (مرز‌های ۱۹۶۷) قرار داشت و موجب الحاق ۹.۴ درصد از مساحت کرانه باختری از جمله بخش شرقی قدس به این رژیم می‌شد. تا سال ۲۰۲۲، ۶۵ درصد طرح اجرا شد.

این دیوار به گونه‌ای طراحی شده که شهرک‌های صهیونیستی کرانه باختری را در برگیرد و این یعنی الحاق اراضی آنها به اسرائیل است.

طول دیوار شرقی که از شمال تا جنوب کرانه باختری کشیده شده، حدود ۲۰۰ کلیومتر است و اتمام آن به معنای تسلط اسرائیل بر منطقه دره‌های کرانه باختری است که سبد غذایی فلسطینی‌ها را تشکیل می‌دهد. 

مسیر دیوار در منطقه شمالی بیش از ۵ هزار فلسطینی را از محیط خود جدا کرده و آنها را در مناطق بسته‌ای بین خط سبز و دیوار محصور می‌کند.

در منطقه قدس، طول دیوار به حدود ۱۶۸ کیلومتر می‌رسد که تنها ۵ کیلومتر آن روی خط سبز امتداد دارد و مابقی آن تا عمق ۲۲ کیلومتری اراضی کرانه باختری پیش می‌رود.

عرض این دیوار بین ۶۰ تا ۸۰ متر و ارتفاع آن بین ۴.۹ تا ۹ متر در مناطق مسکونی فلسطینی‌نشین است و در امتداد دیوار موانع ذیل ایجاد خواهد شد:

- سیم‌های خاردار

- خندق‌های به عرض ۴ متر و عمق ۵ متر 

- ایجاد مسیر‌های گشت‌زنی به عرض ۱۲ متر

- ایجاد مسیر‌های خاکی به عرض ۴ متر

- ایجاد حصار‌های برقی و دیوار‌های بتنی به ارتفاع ۸ متر

- ایجاد برج‌های مراقبت مجهز به دوربین و دستگاه‌های حسگر

افزون بر آن، رژیم صهیونیستی منطقه مابین دیوار حائل و خط سبز در کرانه باختری «منطقه تماس» و «منطقه بسته» اعلام کرد که فلسطینی‌ها از نزدیک شدن به آن ممنوع هستند.

در یک سال گذشته، رژیم صهیونیستی مسیر‌ها و جاده‌های غیرقانونی بسیاری در نقاط مختلف کرانه باختری به طول ده‌ها کیلومتر احداث کرده است. بر اساس اعلام جنبش «صلح اکنون» رژیم صهیونیستی طی یک سال گذشته حداقل ۹ جاده و مسیر غیرقانونی جدید احداث کرده که تماما زمینه تصرف مناطق بیشتری از کرانه باختری را تسهیل می‌کند یا مانع دسترسی فلسطینی‌ها به اراضی‌شان می‌شود.

بنا بر داده‌های «هیئت مقاومت دیوار و شهرک‌سازی» رژیم صهیونیستی ۸۷۲ مانع و دروازه نظامی در کرانه باختری احداث کرده که ۱۴۵ تای آنها بعد از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ نصب شده‌اند.

این داده‌ها علاوه بر اینکه بر تسریع طرح‌های شهرک‌سازی و مصادره اراضی فلسطینی و تخریب خانه‌های آنها تأکید دارد، از محصور شدن صد‌ها هزار فلسطینی در مناطق مختلف کرانه باختری با احداث این جاده‌ها و مسیر‌هایی ویژه شهرک‌نشینان خبر می‌دهد.

در این راستا، رژیم صهیونیستی در یک سال اخیر اقدام به تصرف ۵۲ هزار دونم (هر دونم برابر هزار مترمربع) از اراضی کرانه باختری و ایجاد ۱۲ منطقه حائل پیرامون شهرک‌ها کرده است.

دیوار‌های غزه

اسرائیل اواخر سال ۲۰۱۶ اقدام به ساخت دیواری عظیم در طول مرز‌های شرقی نوار غزه کرد و اواخر سال ۲۰۲۱ از پایان ساخت آن خبر داد. این دیوار شامل دو بخش روی زمین و زیر زمین می‌شود.

دیوار آهنی که ارتفاع آن روی زمین بیش از ۶ متر و شامل دیواری بتنی مجهز به حسگر‌ها برای کشف و شناسایی تونل‌ها، حصاری فولادی به ارتفاع ۶ متر، شبکه‌ای از رادار‌ها و سایر حسگر‌های نظارتی و سلاح‌های کنترل از راه دور است. 

بخش زیرین این دیوار آهنی نیز به حسگر‌های شناسایی تونل و حفاری زیر زمینی مجهز است. اما مقاومت فلسطینی موفق شد، در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ از ۲۹ نقطه این دیوار به داخل سرزمین‌های اشغالی نفوذ کند.

این نفوذ موجب جنگی شد که بیش از یک سال است، در نوار غزه جریان دارد و طی آن اسرائیل اقدام به تقسیم نوار غزه به چهار منطقه و تصرف محور فیلادلفیا کرده است. 

اسرائیل در این راستا، اقدام به جدا کردن شهر غزه از نوار و همچنین، جدا کردن بخش شمالی نوار از جنوب آن با تصرف محور نتساریم به مساحت ۵۶ کیلومتر و طول ۷ کیلومتر و عرض ۸ کیلومتر کرده است.

همچنین، اقدام به ایجاد منطقه‌ای حائل در مرز‌های شرقی بین نوار غزه و شهرک‌های پوشش غزه به عمق یک کیلومتر کرد. داده‌ها نشان می‌دهد، طی یک سال جنگ، اسرائیل حدود ۴۴ درصد مساحت نوار را به ایجاد مناطق حائل در نظر گرفته است.

دیوار مصر

در نوامبر ۲۰۱۰ اسرائیل احداث دیوار در مرز‌های مشترک فلسطین اشغالی با مصر را به بهانه جلوگیری از ورود مهاجران غیرقانونی و عناصر مسلح به اسرائیل آغاز کرد.

این دیوار از رفح تا ایلات در سواحل دریای سرخ به طول ۲۴۵ کیلومتر و ارتفاع ۶ کیلومتر کشیده شده و مجهز به انواع دوربین‌ها و حسگر‌ها می‌باشد.

پس از تصرف محور فیلادلفیا در ماه‌های گذشته، اسرائیل اقدام به ایجاد منطقه‌ای حائل در طول این محور کرده است، این منطقه حائل در دو طرف محور به عرض یک تا سه کیلومتر احداث شده و اسرائیل به بهانه تأمین امنیت تل‌آویو حاضر به خروج از این محور نمی‌شود.

دیوار اردن

اردن دارای بیشترین مرز‌های مشترک با فلسطین اشغالی به طول ۳۳۵ کیلومتر است. در مارس ۲۰۱۱ اسرائیل اعلام کرد که در صدد ساخت حصاری جدید در مرز‌های اردن است. ساخت این حصار در سال ۲۰۱۵ آغاز شده و با تکمیل آن اسرائیل کاملا در داخل حصار قرار می‌گیرد.

بهانه اسرائیل برای ساخت این حصار جلوگیری از قاچاق و نفوذ به داخل اسرائیل از مرز‌های اردن است. این دیوار دارای برج‌های مراقبت و مجهز به تجهیزات پیشرفته به طول ۳۰ کیلومتر است و از ایلات تا منطقه «وادی یمناع» در جنوب کشیده شده است.

سپتامبر گذشته روزنامه عبری زبان «اسرائیل الیوم» اعلام کرد، ارتش اسرائیل حفر خندق در طول مرز‌های اردن را آغاز کرده است.

دیوار سوریه

در سپتامبر ۲۰۱۵ پس از نفوذ تظاهرکنندگان سوری و فلسطینی از خط آتش‌بس به داخل سرزمین‌های اشغالی در خلال مراسم بزرگداشت روز نکبت در سال ۲۰۱۱، اسرائیل از احداث حصاری بین سوریه و بلندی‌های اشغالی جولان به ارتفاع ۵ متر خبر داد.

این دیوار از شرق روستای مجد شمس تا قنیطره امتداد می‌یابد و ارتش اسرائیل اطراف آن در طول مرز را مین‌گذاری کرده است. طول این دیوار به ۷۰ کیلومتر می‌رسد.

در ژانویه ۲۰۲۴ اسرائیل الیوم فاش کرد که ارتش اسرائیل در حال حفر خندق در طول مرز‌های بلندی‌های جولان اشغالی با سوریه از بیم تکرار سناریو طوفان الاقصی از این نقطه است.

تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که اسرائیل بیش از ۷.۵ کیلومتر از این خندق را در طول خط تماس از ۳ کیلومتری جنوب شرقی شهرک دروزی نشین مجدل شمس آغاز کرده است.

این تصاویر علاوه بر خندق، نصب حصار و ایجاد جاده‌ای آسفالته برای گشت‌زنی ارتش اسرائیل در این مسیر را نیز نشان می‌دهد. این خندق و حصار به سمت جنوب امتداد می‌یابد.

دیوار لبنان

اسرائیل از سال ۲۰۱۲ اقدام برای ساخت دیواری بتنی به طول یک کیلومتر و ارتفاع ۸ متر را آغاز کرد. این دیوار شهرک لبنانی کفرکلا را از شهرک صهیونیست‌نشین المطله جدا می‌کند.

در ادامه در سال ۲۰۱۷ اسرائیل حصاری به ارتفاع ۶ متر را منطقه‌ای ممتد از رأس الناقوره تا اصبع الجلیل در مرز‌های فلسطین اشغالی با لبنان آغاز کرد.

اخیرا هم تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که اسرائیل در حال ایجاد منطقه‌ای حائل به مسافت ۵ کیلومتر در جنوب لبنان است و در این زمینه تلاش دارد، حزب‌الله را وادار به عقب‌نشینی به آن سوی رود لیتانی کند.

با وجود همه تلاش‌ها و هزینه‌های کلان برای تأمین امنیت اسرائیلی‌ها باز اسرائیل نتوانسته امنیت این رژیم و شهروندانش را تأمین کند.

منبع: فارس