به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از گروه علوم و فناوری‌های نوین پژوهشگاه فضای مجازی، فیزیکدان‌های دانشگاه آلتو و مرکز پژوهش‌های فنی VTT فنلاند، در ماه اکتبر در یکی از معتبرترین مجلات علمی جهان (Nature) دستگاه کوچکی را به جامعه علمی معرفی کردند که می‌تواند مقدار انرژی را به شکل بی‌سابقه‌ای اندازه‌گیری کند.

نویسندگان این مقاله نشان دادند که این دستگاه تشخیص تابش حرارتی (بولومتر) از نظر تئوری به اندازه‌ای دقیق است که می‌تواند تک‌تک فوتون‌های ریزموج را با سرعت فوق‌العاده بالایی (حدود ۱۰۰ برابر بیشتر از دستگاه‌های قبلی) شناسایی کند.

این پیشرفت می‌تواند توسعه کامپیوترهای کوانتومی را تسریع کند زیرا اندازه‌گیری انرژی بیت‌های کوانتومی یکی از مولفه‌های اصلی در کامپیوترهای کوانتومی به حساب می‌آید.

میکو موتونن، از پژوهشگران مرکز VTT، عنوان می‌کند که ترکیب دقت و سرعت بی‌سابقه این دستگاه ممکن است استفاده آن را برای خواندن حافظه کامپیوترهای کوانتومی مافوق هادی یا سیگنال‌های رادار کوانتومی ممکن کند.

زمینه این نوآوری حدود یک دهه قبل ایجاد شده بود. وی می‌گوید در این مسیر مراحلی کلیدی پشت سر گذاشته شده است؛ مثلاً استفاده از گرافین در ابعاد اتمی به جای فلزات، که امکان تشخیص ذرات کوچک انرژی را فراهم می‌کند یا تلاش برای گرم کردن قسمت سیمی بولومتر که برای خواندن از آن استفاده می‌شود.

موتونن تاکید می‌کند: با اینکه به پیشرفت قابل‌توجهی دست پیدا کرده‌ایم هنوز به تلاش بیشتری نیاز داریم که مهم‌ترین این تلاش‌ها همکاری و به اشتراک گذاشتن دانش در اکوسیستم رو به رشد کوانتوم است.

آمادگی برای همه‌گیری‌های آینده

دولت فنلاند اهمیت این حوزه را تشخیص داده و برای پایه‌ریزی اکوسیستم کوانتومی و دستیابی به اولین کامپیوتر کوانتومی در فنلاند، بودجه‌ای را تخصیص داده است.

مرکز VTT در ماه مه این برنامه را معرفی کرد.

آنتی واسارا، مدیرعامل VTT، یادآور شد: پیشرفت‌های محاسبات کوانتومی باید به جوامع کمک کند تا مسائلی را حل کنند که هم‌اکنون حل کردنشان برای ابررایانه‌ها غیرممکن است (مثلاً همه‌گیری‌هایی مشابه کووید-۱۹).

وی اظهار کرد: «کامپیوترهای کوانتومی آینده می‌توانند ویروس‌ها و داروها را به دقت مدل‌سازی کنند یا مواد جدیدی را طراحی کنند که طراحی آن‌ها با روش‌های سنتی ممکن نیست».

واسارا گفت: شرایط کنونی باعث می‌شود سرمایه‌گذاری در حوزه محاسبات کوانتومی و فناوری‌های جدید دیگر اهمیت بیشتری پیدا کند، زیرا این فناوری‌ها به جوامع مختلف کمک می‌کنند که سریع‌تر بتوانند از بحران اقتصادی ناشی از همه‌گیری بهبود پیدا کنند.

بخش خصوصی هم در زمینه محاسبات کوانتومی مشغول فعالیت است. IQM فنلاند در ماه ژوئن اعلام کرد که به منظور تجاری‌سازی سخت‌افزار کوانتومی از طریق طراحی مشترک و همچنین توسعه بزرگ‌ترین تیم سخت‌افزاری کوانتوم صنعتی اروپا (با افزودن یک مهندس در هفته) مبلغی بالغ بر ۲۰ میلیون یورو دریافت کرده است.

حدود سه چهارم این مبلغ از سرمایه‌گذاران و باقی آن از Business Finland و EIC Accelerator (که قبلاً با نام SME Instrument شناخته شده بود) دریافت شده است.

کوان ین تان، مدیر ارشد فناوری و از بنیان‌گذاران برنامه اشتقاقی دانشگاه آلتو و مرکز VTT می‌گوید: « تزریق سرمایه به این شرکت اجازه می‌دهد تا از فناوری خود برای ساخت پردازنده‌های کوانتومی مافوق هادی استفاده کند.»

وی می‌گوید: «این کار باعث می‌شود به استفاده از کوانتوم نزدیک‌تر شویم و در آینده بتوانیم با استفاده از کامپیوترهای کوانتومی از نظر تجاری ارزش‌آفرینی کنیم.»