تشخیص سریع تومور مغزی در کمتر از ۲ ساعت

باشگاه خبرنگاران جوان - دانشمندان و پزشکان روشی فوق‌العاده سریع برای تشخیص ژنتیکی تومور‌های مغزی توسعه داده‌اند. این روش که در مقاله‌ای در مجله Neuro-Oncology منتشر شده است، توسط دانشمندان دانشگاه ناتینگهام و پزشکان بیمارستان‌های دانشگاهی ناتینگهام (NUH) توسعه یافته است.

به نقل از مدیکال‌اکسپرس، در این مطالعه، محققان این روش جدید را در ۵۰ عمل جراحی تومور مغزی به کار گرفتند و توانستند تشخیص‌هایی سریع و دقیق حین عمل ارائه دهند.

این روش موفقیتی ۱۰۰ درصدی به‌دست آورد و نتایج تشخیصی را در کمتر از دو ساعت پس از جراحی، و طبقه‌بندی دقیق تومور‌ها را تنها در چند دقیقه پس از توالی‌یابی ارائه داد. همچنین قابلیت ادامه توالی‌یابی در این پلتفرم، امکان تشخیص کامل یکپارچه را در مدت ۲۴ ساعت فراهم می‌کند.

هر روز در بریتانیا، ۳۴ نفر به نوعی از تومور مغزی مبتلا می‌شوند یعنی بیش از ۱۲ هزار مورد در سال. میانگین امید به زندگی برای تهاجمی‌ترین تومور‌های مغزی گاهی کمتر از یک سال است.

تشخیص تومور‌های مغزی نیاز به آزمایش‌های پیچیده ژنتیکی دارد که در حال حاضر باید به مراکز تخصصی ارسال شوند، فرآیندی که ممکن است شش تا هشت هفته یا بیشتر طول بکشد. این انتظار طولانی برای بیماران بسیار استرس‌زا است و شروع درمان‌هایی مانند رادیوتراپی و شیمی‌درمانی را به تعویق می‌اندازد و این می‌تواند بر اثربخشی درمان تأثیر منفی بگذارد.

اکنون، تیم ناتینگهام روشی بسیار سریع برای تشخیص ژنتیکی تومور‌های مغزی ارائه داده‌اند که این تأخیر را از میان برمی‌دارد. این روش آن‌قدر سریع است که حتی می‌توان نتایج را در طول عمل جراحی به جراح اطلاع داد تا بر تصمیم‌گیری حین جراحی اثر بگذارد.

دکتر استوارت اسمیت (Stuart Smith)، جراح مغز و اعصاب از دانشکده پزشکی دانشگاه ناتینگهام می‌گوید: فرآیند سنتی تشخیص تومور‌های مغزی بسیار کُند و پرهزینه بوده است. حالا با این فناوری جدید، می‌توانیم در زمان کوتاه‌تری پاسخ‌هایی ارائه دهیم که تاثیر زیادی بر تصمیم‌گیری‌های بالینی دارند. این موضوع برای بیماران که هفته‌ها در انتظار نتیجه می‌مانند، بسیار مهم است.

این نوع جراحی‌ها معمولا زمان‌بر هستند، بنابراین اطلاع از نوع دقیق تومور در حین عمل می‌تواند استراتژی جراحی را تحت تأثیر قرار دهد.

فرآیند فعلی درمان با تصویربرداری MRI آغاز می‌شود و پس از آن، بیمار درباره انواع احتمالی تومور با پزشکان گفت‌و‌گو می‌کند. در بسیاری از موارد، جراحی برای نمونه‌برداری از تومور انجام می‌شود که نمونه‌ها به آزمایشگاه‌های مرکزی برای بررسی دی‌ان‌ای ارسال می‌شوند. این بررسی‌ها مشخص می‌کنند که نوع تومور چیست.

در گذشته، متخصصان نمونه‌ها را از نظر سلولی بررسی می‌کردند، اما در سال‌های اخیر، طبقه‌بندی بر اساس ویژگی‌های ژنتیکی تومور‌ها صورت می‌گیردکه فرآیندی است که معمولا زمان‌بر است.

پروفسور مت لوس (Matt Loose)، زیست‌شناس از دانشکده علوم زیستی دانشگاه ناتینگهام، روشی توسعه داده که بخش‌های خاصی از دی‌ان‌ای انسان را با عمق بالا با استفاده از دستگاه‌های قابل‌حمل توالی‌یابی می‌کند. این روش امکان بررسی سریع‌تر نواحی کلیدی دی ان‌ای را فراهم کرده و چندین ناحیه را به‌صورت همزمان توالی‌یابی می‌کند.

پروفسور لوس می‌گوید: در سال ۲۰۱۸، توالی‌یابی کامل ژنوم انسان به پنج آزمایشگاه و شش ماه زمان نیاز داشت. اما اکنون می‌توانیم فقط بخش‌های خاصی از دی‌ان‌ای را در نظر بگیریم که برای پاسخ به پرسش‌هایی مانند نوع تومور و درمان مناسب کافی هستند.

امروز ما می‌توانیم دی‌ان‌ای را سریع استخراج کرده و ویژگی‌هایی مانند متیلاسیون را که در شناسایی نوع تومور نقش کلیدی دارند بررسی کنیم.

پس از نمونه‌برداری در حین جراحی، دی‌ان‌ای در آزمایشگاه آسیب‌شناسی استخراج شده و برای توالی‌یابی ارسال می‌شود.

دکتر سایمون پین (Simon Paine)، متخصص آسیب‌شناسی اعصاب، می‌گوید: این روش جدید برای تشخیص تومور‌های مغزی یک نقطه عطف خواهد بود. نه تنها زمان تشخیص را به‌شدت کاهش می‌دهد، بلکه دقت آن نیز فوق‌العاده است.

محققان اکنون در حال بررسی راه‌های پیاده‌سازی این آزمایش در بیمارستان‌ها در سراسر بریتانیا هستند.

پروفسور لوس می‌گوید: این آزمایش نه‌تنها دقیق‌تر و سریع‌تر است، بلکه از نظر هزینه هم مقرون‌به‌صرفه‌تر از روش‌های کنونی است و حدود ۴۵۰ پوند برای هر نفر هزینه دارد که در مقیاس بزرگ احتمالا کمتر هم می‌شود. زیرا نیازی به انجام چهار یا پنج آزمایش جداگانه نیست و همه اطلاعات لازم را از یک آزمایش به دست می‌آوریم.

دکتر سایمون نیومن (Simon Newman)، مدیر علمی بنیاد خیریه تومور مغزی بریتانیا نیز می‌گوید: تشخیص دقیق در عرض چند ساعت پس از جراحی، زندگی بیماران را دگرگون می‌کند.

ترکیب چندین آزمایش جداگانه در یک آزمایش و انجام آن در سطح محلی، انقلابی در برابر نابرابری دسترسی به تشخیص سریع و دقیق مولکولی است.

منبع: ایسنا