بازگشت الهه خورشید از دل شن‌ها

باشگاه خبرنگاران جوان - باستان‌شناسان ایتالیایی ردپای نیایش خورشید را در جنوب قاهره پیدا کردند؛ کشفی که معادلات مصرشناسی را تغییر می‌دهد معبد تازه کشف‌شده رَع، نگاه تازه‌ای به قدرت فرعون‌های دودمان پنجم ارائه می‌دهد. 

شن‌های مصر بار دیگر کنار رفتند تا یکی از کهن‌ترین باورهای بشر دوباره دیده شود؛ نیایش خورشید. کشف تازه‌ای در جنوب قاهره نشان می‌دهد که هنوز همه رازهای تمدن مصر باستان فاش نشده‌اند. 

پیوند قدرت، مذهب و کیهان

در قلب بیابان‌های مصر، جایی که خورشید قرن‌هاست بی‌وقفه می‌تابد، باستان‌شناسان بار دیگر به شواهدی خیره‌کننده از پیوند قدرت، مذهب و کیهان در مصر باستان دست یافته‌اند. یک هیئت باستان‌شناسی ایتالیایی در منطقه ابو بصیر، بقایای معبدی آیینی را شناسایی کرده که به «رَع»، الهه خورشید، اختصاص داشته است؛ الهه‌ای که نقش او در سیاست و مشروعیت فرعون‌ها کمتر از نقش او در آسمان نبود. این کشف، نه‌تنها یک بنای مذهبی، بلکه بخشی از یک نظام فکری پیچیده را آشکار می‌کند که خورشید را منبع حیات، قدرت و نظم کیهانی می‌دانست.

ابو بصیر؛ سرزمین خورشید و فرعون‌ها

منطقه ابو بصیر، واقع در جنوب قاهره امروزی، از دیرباز یکی از مهم‌ترین مراکز آیینی و تدفینی مصر باستان بوده است. این منطقه در دوران دودمان پنجم، به‌ویژه به دلیل ارتباط نزدیک فرعون‌ها با پرستش خورشید، اهمیت ویژه‌ای پیدا کرد. کشف جدید نشان می‌دهد ابو بصیر تنها محل آرامگاه‌ها نبوده، بلکه فضایی فعال برای اجرای آیین‌های مذهبی مرتبط با رع به شمار می‌رفته است.

فراتر از یک بنای مذهبی

بر اساس بررسی‌های اولیه، بقایای کشف‌شده شامل دیوارهای سنگی، بخش‌هایی از حیاط آیینی و نشانه‌هایی از ساختارهای مرتبط با قربانی و نیایش است. این عناصر با توصیف‌هایی که در متون باستانی درباره معابد خورشیدی آمده، همخوانی دارد. کارشناسان معتقدند این معبد بخشی از یک مجموعه یادبود سلطنتی بوده که مستقیماً به فرعون نیوسر، یکی از فرمانروایان دودمان پنجم، ارتباط داشته است.

فرعونی در سایه خورشید

نیوسر یکی از فرعون‌هایی است که بیش از دیگران با آیین خورشید پیوند خورده است. در این دوره، رع نه‌تنها یک خدای آسمانی، بلکه پشتیبان مستقیم قدرت سلطنتی به شمار می‌رفت. ساخت معابد خورشیدی، راهی برای نمایش این پیوند مقدس بود؛ پیوندی که فرعون را «فرزند خورشید» معرفی می‌کرد.

اهمیت این کشف

باستان‌شناسان تأکید می‌کنند این کشف می‌تواند درک ما از تحولات مذهبی مصر باستان را تغییر دهد. تاکنون تصور می‌شد تعداد معابد خورشیدی محدود و کاملاً شناسایی شده‌اند، اما این یافته جدید نشان می‌دهد شبکه آیینی خورشید گسترده‌تر و پیچیده‌تر از آن چیزی بوده که پیش‌تر تصور می‌شد.

بازنویسی تاریخ مصر باستان

این معبد تازه کشف‌شده، نه فقط یک سازه سنگی، بلکه سندی زنده از دوره‌ای است که در آن خورشید، محور اندیشه سیاسی و مذهبی مصر بود. پژوهشگران امیدوارند با ادامه کاوش‌ها، کتیبه‌ها یا اشیای آیینی بیشتری پیدا شود که بتواند جزئیات دقیق‌تری از مراسم، باورها و نقش فرعون در این آیین‌ها را روشن کند.

ناگفته‌های مصر باستان

کشف معبد رع در ابو بصیر بار دیگر ثابت می‌کند تمدن مصر باستان هنوز اسرار ناگفته فراوانی در دل خود دارد. هر کشف تازه، نه‌تنها دانسته‌های پیشین را تکمیل می‌کند، بلکه پرسش‌های جدیدی را پیش روی پژوهشگران می‌گذارد. خورشید که هزاران سال پیش منبع حیات و قدرت تلقی می‌شد، امروز نیز با نور خود، تاریخ را روشن‌تر می‌کند.

منبع: همشهری آنلاین