تغییر وضعیت ترکیه در سوریه از بازیگر اصلی به نقش مکمل

باشگاه خبرنگاران جوان؛ مینا عظیمی - استیون کوک، نویسنده مجله آمریکایی فارین پالسی در گزارشی با بررسی نقش آنکارا در تحولات یک ماه اخیر سوریه نوشت که ترکیه در سوریه پیروز نشده است یا حداقل هنوز پیروز نشده است، زیرا رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه با موانع بسیاری برای تثبیت خود به عنوان تاثیرگذارترین کشور خارجی در دمشق مواجه است.

در ادامه این گزارش آمده است: ادعای پیروزی ترکیه در سوریه به این دلیل برمی‌گردد که تحریر الشام که مورد حمایت آنکارا است با شروع حملات خود به حلب منجر به سقوط بشار اسد، رئیس جمهور مخلوع سوریه شده و اکنون امور دمشق را بر عهده گرفته است. این درحالی است که پیش از تسلیم شدن ارتش سوریه، آنکارا می‌گفت که حملات باید محدود باشد، اما بلافاصله پس از پایان حکومت اسد، ترکیه ادعا کر که پایان بشار اسد برنامه آنها در تمام این مدت بوده است.

کم رنگ شدن ترکیه پس از آمدن شرکای عربی

نویسنده گزارش ادامه داد: همکاری میان ترکیه و تحریر الشام بدون شک نتیجه‌بخش بود، اما این گفته که آنکارا در دمشق پیروز شده است یعنی همه‌ی امور را در دست داشت و احتمال زیاد نیز همینطور بوده است، با این حال پس از سقوط بشار اسد، تحریر الشام دیگر به اردوغان به شکلی که قبلا نیاز داشت، نیاز ندارد. اکنون احمد الشرع یا همان ابومحمد الجولانی، سرکرده شورشیان در سوریه نسبت به دو ماه پیش گزینه‌های بیشتری از نظر شرکای خارجی دارد.

کوک معتقد است که ترکیه از بازی خارج نمی‌شود، اما تلاش کشور‌های عربی منطقه برای باز کردن دری که روابط آنها را با دمشق خوب می‌کند، سران جدید سوریه را متوجه آن می‌سازد که گزینه‌های دیگری نیز در میان شرکای خارجی به غیر از آنکارا وجود دارد و این ضعف ترکیه در منطقه را برجسته می‌کند. برخلاف آنچه که مقامات ترکیه‌ای درباره پیوند فرهنگی آنکارا با کشور‌های عربی ادعا می‌کنند که به آنها چشم اندازی متمایز از جوامع خاورمیانه می‌دهد، این پیوند وجود ندارد و تا حدی زیادی پوچ و براساس برداشت نادرست ترکیه‌ای‌ها از تاریخ امپراطوری عثمانی است.

کردها، چالش ترکیه با سران جدید سوریه

به گفته نگارنده، صرف نظر از نزدیکی که ترکیه ممکن است بین خود و سوریه ببیند، این نزدیکی در مقابل پیوندی که سوریه با عرب‌ها دارد بسیار کمتر است و این به معنی برتری عربستان سعودی، امارات، عراق و اردن در دمشق بر ترکیه است.

از سویی دیگر کرد‌ها حذف شدن را نخواهند پذیرفت و توانایی ایستادگی مقابل این نقشه را دارند و به همین دلیل ترکیه با این احتمال بسیار شدید با این گزینه مواجه است که مجبور خواهد شد در دو جبهه در سوریه و عراق که پ. ک. ک در آن حضور دارد، جنگ چریکی با کرد‌ها انجام دهد.

استیون کوک در پایان نتیجه گیری کرد که تحریر الشام لزوما برای ترکیه شریکی نخواهد بود که آنکارا را در تلاش برای از بین بردن کرد‌ها در سوریه همراهی کند و این یک نشانه واضح برای این است که قدرت ترکیه در دمشق پس از اسد چیزی نیست که آنکارا می‌خواهد همه به آن باور داشته باشند. در همین راستا اردوغان اعلام کرده است که انتظار دارد سران جدید سوریه به او در تلاش‌هایش برای از بین بردن یگان‌های پ. ک. ک کمک کنند که به طور ضمنی محدودیت‌های قدرت ترکیه در پایتخت سوریه را به رسمیت می‌شناسد.

منبع: العهد