نورون‌هایی که دستور توقف خوردن را صادر می‌کنند!

اگرچه بسیاری از مدار‌های تغذیه در مغز نقش مهمی رادر نظارت بر مصرف غذا دارند، اما نورون‌های موجود در این مدار‌ها تصمیم نهایی را برای توقف خوردن غذا نمی‌گیرند.

به نقل از ساینس دیلی، نورون‌های شناسایی‌شده توسط پژوهشگران «دانشگاه کلمبیا»، عنصر جدیدی از مدار‌های تغذیه هستند و در ساقه مغز که قدیم‌ترین بخش مغز مهره‌داران است، قرار دارند. این کشف جدید می‌تواند به ارائه درمان‌های جدید برای چاقی کمک کند.

«الکساندر نکتو» (Alexander Nectow) سرپرست این پژوهش گفت: این نورون‌ها شبیه به سایر نورون‌ها نیستند که در تنظیم سیری نقش دارند. سایر نورون‌های مغز معمولا به حس کردن غذای واردشده در دهان، نحوه پر کردن روده توسط غذا یا تغذیه حاصل از غذا محدود می‌شوند. نورون‌های شناسایی‌شده توسط گروه ما از این نظر ویژه هستند که به نظر می‌رسد همه اطلاعات به‌دست‌آمده را با هم ترکیب می‌کنند.

تصمیم به ترک خوردن یک پدیده آشناست. نکتو ادامه داد: هر بار که برای خوردن غذا اقدام می‌کنیم، این اتفاق می‌افتد. در یک نقطه از زمانی که در حال غذا خوردن هستیم، احساس سیری می‌کنیم و سپس سیر می‌شویم. سپس، به نقطه‌ای می‌رسیم که با خود فکر می‌کنیم دیگر کافی است.

چگونه مغز متوجه می‌شود که بدن به اندازه کافی غذا مصرف کرده است و چگونه با توجه به این اطلاعات عمل می‌کند تا غذا نخورد؟ سایر پژوهشگران پیشتر سلول‌های موثر در تصمیم‌گیری را تا ساقه مغز دنبال کرده بودند، اما سرنخ‌ها به همین جا ختم شدند.

نکتو و گروهش، روش‌های جدید تک‌سلولی را به کار گرفتند تا امکان بررسی ناحیه‌ای از مغز و تفکیک انواع گوناگون سلول‌ها را فراهم کنند که تاکنون تشخیص آنها از یکدیگر دشوار بوده است. نکتو گفت: این روش کمک می‌کند تا سلول‌ها را در ساقه مغز به همراه ترکیب مولکولی آنها ببینیم.

پژوهشگران برای این که ببینند نورون‌ها چگونه بر غذا خوردن تأثیر می‌گذارند، آنها را طوری مهندسی کردند که با نور فعال و غیر فعال شوند. هنگامی که نورون‌ها توسط نور فعال شدند، موش‌ها وعده‌های غذایی بسیار کوچک‌تری را خوردند. شدت فعال‌سازی تعیین کرد که حیوانات چقدر سریع غذا خوردن را متوقف می‌کنند. «سریکانتا چاودوری» (Srikanta Chowdhury) از پژوهشگران این پروژه گفت: جالب است که نورون‌ها فقط یک توقف فوری را نشان نمی‌دهند، بلکه به موش‌ها کمک می‌کنند تا سرعت غذا خوردن خود را به تدریج کاهش دهند.

نکتو و چاودوری چگونگی تأثیر سایر مدار‌های غذایی و هورمون‌ها را نیز بر نورون‌ها بررسی کردند. آنها دریافتند نورون‌ها توسط هورمونی که اشتها را افزایش می‌دهد، غیر فعال می‌شوند و توسط گروهی از دارو‌های مورد استفاده برای درمان چاقی و دیابت موسوم به «آگونیست GLP-۱» فعال می‌گردند. آزمایش‌ها نشان داد که این ورودی‌ها به نورون‌ها کمک می‌کنند تا همه غذای خورده‌شده توسط موش را ردیابی کنند.

نکتو گفت: این نورون‌ها می‌توانند غذا را بو کنند، ببینند، آن را در دهان و روده احساس کنند و همه هورمون‌های روده را که در پاسخ به خوردن ترشح می‌شوند، مورد بررسی قرار دهند. در نهایت، آنها از همه این اطلاعات استفاده می‌کنند تا تصمیم بگیرند چقدر زمان کافی است.

اگرچه نورون‌های ویژه در موش‌ها یافت شدند، اما نکتو عقیده دارد که قرار گرفتن آنها در ساقه مغز نشان می‌دهد به احتمال زیاد انسان‌ها نیز از آنها برخوردار هستند. وی افزود: ما معتقدیم که این یک نقطه ورود جدید برای درک معنای سیر بودن، چگونگی ایجاد احساس سیری و نحوه استفاده از آن برای پایان دادن به یک وعده غذایی است. ما امیدواریم که بتوان از آن برای درمان‌های چاقی در آینده استفاده کرد.

این پژوهش در مجله «Cell» به چاپ رسید.

منبع: ایسنا