«محرک‌های پنهان» تغییرات آب و هوایی چیست؟

باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی - دانشمندان کشف کرده‌اند که برای درک تغییرات اقلیمی، لازم است نه تنها جریان‌های بزرگ اقیانوسی، بلکه جریان‌های نسبتاً کوچک را نیز زیر نظر داشت. این امر به لطف ماهواره جدید SWOT امکان‌پذیر شده است.

دانشمندان دهه‌هاست می‌دانند که جریان‌های بزرگ اقیانوسی نقش عمده‌ای در تنظیم آب و هوای زمین دارند. اما یک مطالعه جدید نشان داده است که «محرک‌های پنهان» واقعی آب و هوا ممکن است بسیار کوچکتر، اما بسیار تأثیرگذار باشند: چرخاب‌های اقیانوسی زیرمزوسکوپی - چرخاب‌هایی که از چند کیلومتر تا صد‌ها کیلومتر قطر دارند.

این کشف به لطف ماهواره SWOT (توپوگرافی سطح و اقیانوس) که به عنوان بخشی از یک ماموریت بین‌المللی توسط ناسا و مرکز ملی تحقیقات فضایی فرانسه پرتاب شد، امکان‌پذیر شد. با کمک آن، محققان برای اولین بار توانسته‌اند دقیقاً بفهمند که چگونه این جریان‌های کوچک بر فرآیند‌های اقلیمی جهانی تأثیر می‌گذارند.

چرخاب‌های زیرمزوسکوپی شبیه گرداب‌هایی هستند که در پشت سنگ‌ها در رودخانه‌ها تشکیل می‌شوند، اما در اقیانوس بسیار بزرگتر و قدرتمندتر هستند. این گرداب‌ها گرما، مواد مغذی و انرژی را بین لایه‌های آب منتقل می‌کنند و تصویری پیچیده از تعاملات اقیانوس و جو را ترسیم می‌کنند.

تا همین اواخر، دانشمندان قادر به مشاهده دقیق این گرداب‌ها از فضا نبودند. اما پروژه SWOT، مجهز به یک تداخل‌سنج رادیویی منحصر‌به‌فرد در باند Ka، می‌تواند تغییرات سطح دریا را با دقت میلی‌متری اندازه‌گیری کند. با این داده‌ها، دانشمندان می‌توانند ساختار و قدرت حتی کوچکترین و دست نیافتنی‌ترین جریان‌ها را ردیابی کنند.

جینیو وانگ، دانشیار اقیانوس‌شناسی در دانشگاه تگزاس A&M، می‌گوید: "ما می‌دانستیم که این جریان‌ها وجود دارند، اما قدرت آنها از انتظارات ما فراتر رفت. آنها گرما و انرژی بسیار بیشتری از آنچه فکر می‌کردیم حمل می‌کنند و نقش کلیدی در شکل‌گیری پدیده‌های اقلیمی مانند ال نینو و لا نینا (دو پدیده اقلیمی ناشی از نوسانات دما در اقیانوس آرام گرمسیری) دارند. "

پروژه SWOT نتیجه ۲۰ سال همکاری بین آژانس‌های فضایی ایالات متحده، فرانسه، بریتانیا و کانادا است. پرتاب آن یک دستاورد بزرگ مهندسی بود، و ماهواره با چهار برابر دقتی که در ابتدا برنامه‌ریزی شده بود، کار کرد. اکنون دانشمندان شروع به استفاده از داده‌های ارسالی این ماهواره برای بهبود مدل‌های عددی اقلیمی و پیش‌بینی‌های آب و هوا، از جمله طوفان‌ها و تغییرات محیطی، کرده‌اند.

منبع: science.mail.ru