باشگاه خبرنگاران جوان؛ حمید جنیدی‌مقدم - فراگیری و گسترش شبکه‌های مجازی و ظهور و بروز مشاغلی چون بلاگری و ... باعث تغییراتی در تفکرات، سلیقه و بعضا سبک زندگی افراد شده است. در این میان معرفی استانداردهایی برای زیبایی در این صفحات مجازی افراد را نسبت به ظاهر خود منتقد کرده و باعث شده است درصدد تغییر شرایط ظاهری خود باشند.

پیکرتراشی یا جراحی‌های مرتبط با تغییر اندام نیز از جمله این اقدامات هستند که می توانند در مواقعی به یک معضل تبدیل شوند؛ زیرا بیشتر این نوع عمل ها برای زیبایی انجام می‌شوند و کمتر جنبه درمانی دارند. این اتفاق سبب ایجاد یک نوع ناهنجاری در جامعه خواهد شد.

پیکرتراشی بی‌مورد سبب بروز آسیب‌های جدی برای افراد خواهد شد و این موضوع زمانی آسیب‌زایی بیشتری دارد که‌ توسط افراد غیر متخصص و در  مکان هایی غیر مجاز انجام شود.

برخلاف تصور، پیکرتراشی برای افرادی که وزن بالایی دارند، مفید نیست

بابک نیکومرام، رئیس انجمن جراحی پلاستیک و زیبایی ایران با اشاره به میزان اقبال به جراحی چاقی و پیکرتراشی در بین مردم و به خصوص بانوان گفت: «جراحی‌های چاقی مانند بای‌پس معده یا اسلیو معده، عمدتاً برای افراد مبتلا به چاقی مفرط (BMI بالای ۴۰ یا BMI بالای ۳۵ با بیماری‌های مرتبط) طراحی شده‌اند و هدف آن‌ها کاهش وزن و بهبود سلامت عمومی است. این جراحی‌ها معمولاً به عنوان درمانی ضروری برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های جدی مانند دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی و اختلالات تنفسی شناخته می‌شوند. تخمین زده می‌شود که حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد از این جراحی‌ها به دلایل پزشکی و درمانی انجام می‌شوند. این اعمال معمولا توسط جراحان پلاستیک انجام نمی شود.»

رئیس انجمن جراحی پلاستیک و زیبایی ایران  به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: «در مقابل، پیکرتراشی که شامل روش‌هایی مانند لیپوساکشن و دیگر تکنیک‌های زیبایی است، معمولاً برای تغییر شکل بدن و بهبود ظاهر انجام می‌شود. این جراحی‌ها جنبه زیبایی دارند و برای افرادی که وزن بالایی دارند، مفید نیست و انجام نمی‌شود. درصد قابل توجهی از این جراحی‌ها می‌توانند بی‌دلیل تلقی شوند؛ زیرا ممکن است افراد تحت تأثیر فشارهای اجتماعی یا استانداردهای زیبایی قرار گیرند.»

بابک نیکومرام در خصوص این که چرا دختران به پیکرتراشی روی آورده‌اند، توضیح داد: « تمایل دختران و زنان جوان به پیکرتراشی معمولاً ناشی از ترکیبی از عوامل اجتماعی، فرهنگی و روانشناختی است. فشارهای اجتماعی ناشی از رسانه‌ها، تبلیغات اغواگرانه و الگوهای زیبایی غالب می‌توانند منجر به احساس نارضایتی از بدن شوند. دسترسی آسان به اطلاعات درباره جراحی‌های زیبایی و موفقیت‌های ظاهری برخی از افراد پس از این جراحی‌ها می‌تواند انگیزه‌ای برای اقدام به این عمل‌ها باشد. مهم است که درک کنیم این تمایل ممکن است ناشی از عدم اعتماد به نفس و نیاز به تأیید اجتماعی باشد.»

رئیس انجمن جراحی پلاستیک و زیبایی ایران با اشاره به آسیب‌های پیکرتراشی و این گونه عمل‌های جراحی، تصریح کرد: « پیکرتراشی و جراحی‌های زیبایی می‌توانند عوارض جسمی و روانی متعددی به همراه داشته باشند. عوارض جسمی شامل عفونت، خونریزی، مشکلات در روند بهبودی و نتایج نامطلوب ظاهری و عوارض ناشی از بی‌هوشی باشد. از نظر روانی، ممکن است فرد پس از جراحی دچار افسردگی، اضطراب یا عدم رضایت از نتایج شود. برای کاهش خطرات مراجعه به جراحانی که دوره‌های قانونی و آموزش‌های لازم را در این کار دیده اند و انتخاب جراحان پلاستیک که دارای دوره آکادمیک معتبر و تجربه کافی در این زمینه هستند؛ می‌تواند در پیشگیری از خطرات کمک کننده باشد. 

بابک نیکومرام تاکید کرد که جراحان باید دارای گواهینامه‌های مربوطه و تجربیات مثبت در زمینه عمل‌های مشابه باشند.

رئیس انجمن جراحی پلاستیک و زیبایی ایران توضیح داد: « انجام مشاوره‌های جامع قبل از عمل برای بررسی وضعیت سلامت عمومی بیمار، انتظارات او و توضیح عوارض ممکن مهم است. این مشاوره‌ها می‌توانند شامل ارزیابی روانی نیز باشند. وقتی شما به جراحانی که دوره های قانونی و معتبر این گونه اعمال را دیده اند، مراجعه می کنید، می توانند در خصوص این گونه اعمال راهنمایی و مشاوره کرده و ممکن است شما را برای این عمل کاندید مناسبی ندانسته و راه حل مناسب تری را به شما پیشنهاد دهند.»

بابک نیکومرام گفت: « افزایش آگاهی بیماران درباره خطرات و عوارض هر نوع عمل جراحی، به‌ویژه در مورد انتظارات واقع‌بینانه از نتایج، ایجاد برنامه‌ای برای پیگیری پس از عمل جهت نظارت بر روند بهبودی و شناسایی هرگونه عوارض احتمالی و تشویق بیماران به اتخاذ سبک زندگی سالم شامل رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم، می‌تواند خطرات ناشی از پیکرتراشی را به حداقل رسانده و به نتایج مطلوب‌تری دست یافت.

ارجاع شکایت هایی از پیکرتراشی به نظام پزشکی

ذبیح الله واحدی، مشاور حقوقی سازمان نظام پزشکی کشور و دندان پزشک نیز در خصوص این موضوع به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: « الان شکایت هایی در حوزه زیبایی و پیکرتراشی به نظام پزشکی ارجاع شده که در برخی موارد محدود در این گونه کارها، فوتی گزارش شده است. متاسفانه در خصوص امور زیبایی مانند پیکرتراشی شکایت هایی به سازمان نظام پزشکی ارجاع شده است. شکایت از فرد پزشک در نظام پزشکی و غیر پزشک در دادگاه ها انجام شده و به تخلف ها رسیدگی خواهد شد.»

ذبیح الله واحدی همچنین تاکید کرد: « پیکرتراشی یک واژه در عرف است و در حوزه پزشکی همان امور مربوط به زیبایی است. پیکرتراشی در برخی موارد خاص به دلیل امور پزشکی انجام خواهد شد. در امو زیبایی، اگر فرد فوت کند، بین یک تا ۳ سال زندان در پی دارد و دیه کامل است.»

پیکرتراشی برای خودنمایی به خاطر هویت گمشده در جوامع شهری

امان‌الله قرایی، جامعه‌شناس و آسیب‌شناس اجتماعی هم به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: «به طور کلی پیکرتراشی از باستان در ایران بوده و مجسمه‌های الهه را که مظهر زیبایی بوده تراش می‌دادند. به طور کلی پیکرتراشی در جامعه مذهبی و با باورهای دینی به نوعی یک ناهنجاری محسوب می شود. هر چقدر جامعه و زندگی شهرنشینی گسترش پیدا کرده و افراد احساس گمنامی در این شهر شلوغ و بزرگ کنند، به نوعی بی هویت می شوند. افراد و به خصوص بانوان به دنبال دیده شدن هستند. یکی از این اقدامات، پیکرتراشی برای داشتن ظاهری زیبا است. در جوامع شهرنشین ظاهر افراد بسیار مهم تر از باطنشان است و مردم به ظاهر افراد نگاه کرده و بر اساس آن برخوردهایشان متفاوت خواهد بود.»

انجام عمل های زیبایی بیمارگونه یک نوع فقر فرهنگی و یا رنج از اعتماد به نفس ناکافی است. میل بی انتها به بی نقص بودن، تمامی نخواهد داشت و در نهایت ممکن است منجر به صدمات زیادی به سلامت و حتی زیبایی شود.